Tại cảng Cái Mép-Thị Vải hiện có nhiều hãng tàu, nhà khai thác cảng biển hàng đầu thế giới trong các liên doanh khai thác cảng. Đến nay đã có 48 tuyến container vào cảng Cái Mép-Thị Vải, trong đó, 34 tuyến quốc tế và 14 tuyến nội địa. Các bến cảng container tại Cái Mép hiện đứng thứ 32 trên thế giới về công suất và đứng thứ 12 về chỉ số hoạt động tốt nhất. Các bến tổng hợp tại khu vực Thị Vải đã tiếp nhận được tàu tổng hợp đến 100.000 DWT; khu bến chuyên dùng tại cảng Cái Mép tiếp nhận tàu LNG trọng tải 92.713 DWT (chở 70.000T LNG); khu bến container cảng Cái Mép tiếp nhận tàu container trọng tải đến 232.494 DWT.
Từ các nghị quyết của Trung ương cho đến các quy hoạch quốc gia, quy hoạch ngành, quy hoạch vùng Đông Nam Bộ cũng như quy hoạch tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đều đã xác địch rất rõ mục tiêu, phương án phát triển, đó là Cái Mép-Thị Vải phải phát triển thành cảng cửa ngõ quốc gia, cùng với đó là kế hoạch phát triển cơ sở hạ tầng giao thông kết nối, dịch vụ logistics. Tuy nhiên, theo Phó Cục trưởng Giám sát quản lý về hải quan, Tổng cục Hải quan Đào Văn Tám, hiện trạng các bến cảng tại khu vực Cái Mép-Thị Vải bị chia nhỏ, hẹp dẫn đến bất cập là mỗi bến tại cùng một thời điểm chỉ có thể tiếp nhận được một tàu mẹ làm hàng. Ngoài ra, việc bố trí nhiều cổng ra vào cũng gây khó khăn cho công tác quản lý hải quan do phải bố trí thêm nhiều nhân lực, số lượng máy móc, trang thiết bị phục vụ kiểm tra, giám sát hải quan cũng tăng lên. Do đó, các nhà khai thác cảng trong cụm cảng Cái Mép-Thị Vải cần liên minh lại với nhau, hợp tác trở thành đối tác của nhau, khi chưa có cảng mới, thì phải làm mới cảng cũ. Tân Cảng Cái Mép-Thị Vải (TCTT) và cảng quốc tế Cái Mép (CMIT) đã tiên phong kết nối hai cảng. Sự kiện này đánh dấu sự hợp tác đặc biệt, chưa có tiền lệ trong ngành khai thác cảng biển Việt Nam. Việc hợp tác mở cổng kết nối, khai thác cầu bến chung giữa hai cảng TCTT-CMIT là giải pháp liên minh tiên phong để giải quyết những thách thức trên. Đồng thời, thực hiện mục tiêu tận dụng kết cấu hạ tầng đồng bộ; từ đó, hình thành một bến cảng liên thông với tổng chiều dài cầu tàu dài hơn, nâng cao năng lực khai thác, tăng cường năng lực tiếp nhận tàu của cả hai bên. Giám đốc cảng Tân Cảng Cái Mép-Thị Vải Vũ Hồng Hùng cho biết: Trước đây, mỗi cầu cảng chỉ dài khoảng 600m, nên khi đón tàu thì phần còn lại chỉ có thể đón sà-lan, hoặc nhàn rỗi. Khi kết nối tạo thành cầu cảng dài 1.200m, hai cảng có thể đón cùng lúc ba tàu lớn, giúp tăng khả năng làm hàng, giảm thời gian chờ; tối ưu hóa giá trị gia tăng cho khách hàng, hãng tàu. Đồng thời, sẽ tăng thêm từ 30-40% công suất của hai cảng, tương đương 800 nghìn TEU/năm, giúp tăng hiệu quả khai thác cầu bến. Đặc biệt, việc hợp tác kết nối này giúp các cảng bảo đảm thực hiện đúng cam kết với hãng tàu về năng suất giải phóng tàu, thời gian tàu cập và rời bến, giảm chi phí khai thác. Qua đó, góp phần nâng tầm vị thế uy tín, năng lực và chất lượng dịch vụ của các cảng biển Việt Nam tại khu vực Cái Mép. Theo ông Nguyễn Xuân Kỳ, Tổng Giám đốc CMIT, sự kiện này là khởi nguồn cho một chương mới của hai cảng CMIT, TCTT nói riêng và của Cái Mép-Thị Vải nói chung. Sự hợp tác này sẽ là hình mẫu để ngành hàng hải, hải quan và tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu lan tỏa và nhân rộng không chỉ trong cụm cảng Cái Mép-Thị Vải mà còn cả các khu vực cảng biển khác trong phạm vi cả nước. Ông Trần Thượng Chí, Giám đốc Sở Giao thông vận tải tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cho biết: Hiện nay, hàng hóa nội địa chiếm hơn 90% tổng lượng hàng hóa thông qua cụm cảng phía nam, nguồn hàng chủ yếu đến từ Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa-Vũng Tàu và vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Thị trường nội địa dự kiến sẽ tiếp tục là động lực phát triển chính cho hoạt động của cụm cảng miền nam nói chung và Cái Mép-Thị Vải nói riêng ở giai đoạn tới.
Trong những năm qua, nhiều tuyến đường giao thông quan trọng kết nối hệ thống cảng Cái Mép-Thị Vải với Quốc lộ 51 được đầu tư kết nối đồng bộ hành lang tuyến kinh tế ven biển. Thuận lợi về giao thông kết nối giúp Bà Rịa-Vũng Tàu có lợi thế thu hút nguồn hàng về Cái Mép-Thị Vải, phục vụ tối đa hoạt động xuất, nhập khẩu giữa hệ thống cảng biển của tỉnh với khu vực Thành phố Hồ Chí Minh, Đồng bằng sông Cửu Long và khu vực Đông Nam Á. Đối với liên kết vùng, Bà Rịa-Vũng Tàu tổ chức thực hiện và phối hợp chặt chẽ với các địa phương triển khai đầu tư tuyến đường Vành đai 4 Thành phố Hồ Chí Minh để kết nối khu cảng Cái Mép-Thị Vải với Cảng hàng không quốc tế Long Thành và khu vực công nghiệp, đô thị của năm địa phương: Bà Rịa-Vũng Tàu, Đồng Nai, Bình Dương, Thành phố Hồ Chí Minh và Long An. Tỉnh cũng phối hợp, thúc đẩy Bộ Giao thông vận tải nghiên cứu sớm triển khai tuyến đường sắt Biên Hòa-Vũng Tàu; trong đó, ưu tiên đầu tư đoạn đến cảng Cái Mép để phát triển vận tải đa phương thức. Tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu thúc đẩy tiến độ đầu tư các dự án giao thông kết nối khu vực cảng Cái Mép-Thị Vải như đường 991B, đường sau cảng Mỹ Xuân, đường Long Sơn-Cái Mép, đường ĐT992 đoạn từ cao tốc Biên Hòa-Vũng Tàu đến Quốc lộ 51… để kết nối các khu vực kinh tế và nâng cao hiệu quả khai thác cảng trung chuyển Cái Mép-Thị Vải. Đầu tư, cải tạo cơ bản đạt cấp kỹ thuật các tuyến luồng đường thủy nội địa; hình thành cụm cảng phục vụ nhu cầu thu gom, giải tỏa hàng hóa cho cảng biển lớn trong vùng; tiếp tục phát triển, hiện đại hóa cảng cửa ngõ quốc tế Cái Mép-Thị Vải thành cảng quốc tế trung chuyển lớn, có tầm cỡ khu vực châu Á và quốc tế ■
