"Phẩm chất người chiến sĩ Biên phòng luôn được tô thắm làm đẹp thêm truyền thống vẻ vang của Quân đội ta"

PV: Kính thưa Bộ trưởng, biên giới quốc gia là vấn đề rất thiêng liêng trong đời sống chính trị, tinh thần của mỗi quốc gia, dân tộc. Bảo vệ biên giới quốc gia là một trong những nhiệm vụ trọng yếu của chiến lược bảo vệ Tổ quốc, xin Bộ trưởng cho biết quan điểm của Đảng, Nhà nước ta về nhiệm vụ này?

Đại tướng Phùng Quang Thanh: Biên giới Tổ quốc ta được hình thành và tạo dựng qua hàng nghìn năm lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc. Chúng ta có được nền độc lập, cuộc sống hòa bình, ấm no, hạnh phúc như ngày hôm nay, ông cha ta, các thế hệ đi trước đã đổ biết bao nhiêu xương máu mới giành được. Xây dựng, quản lý và bảo vệ biên giới quốc gia có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với sự toàn vẹn lãnh thổ, chủ quyền quốc gia, góp phần giữ vững sự ổn định chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường quốc phòng và an ninh đất nước.

Xây dựng, quản lý và bảo vệ biên giới quốc gia là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, của cả hệ thống chính trị, BĐBP là lực lượng nòng cốt, chuyên trách. Nhiệm vụ này được đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng, sự quản lý điều hành thống nhất của Nhà nước và phải được tiến hành toàn diện, đồng bộ trên các lĩnh vực cả về kinh tế, chính trị, an ninh, quân sự, ngoại giao... Trong đó, xây dựng tiềm lực về kinh tế, chính trị, quân sự - an ninh và xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác cùng phát triển với các nước láng giềng là những vấn đề cốt lõi. Trong đấu tranh bảo vệ chủ quyền và lợi ích quốc gia, giải quyết các bất đồng, tranh chấp trên biên giới, vùng biển phải qua thương lượng, đàm phán, không gây căng thẳng, đối đầu.

PV: Thực hiện quan điểm nói trên, trong thời gian qua Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng (QUTƯ - BQP) đã có những chủ trương, biện pháp nào để lãnh đạo, chỉ đạo, chăm lo đến nhiệm vụ xây dựng, quản lý và bảo vệ biên giới và xây dựng BĐBP vững mạnh?

Đại tướng Phùng Quang Thanh: Có thể nói, QUTƯ - BQP đã lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý điều hành rất toàn diện về nhiệm vụ xây dựng, quản lý và bảo vệ biên giới Tổ quốc. Một là: Trên cơ sở chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và tham mưu của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh BĐBP, QUTƯ - BQP đã đề xuất Quốc hội, Chính phủ xây dựng thể chế, tạo cơ sở để nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước về biên giới quốc gia, tạo thuận lợi để các bộ, ngành, địa phương, lực lượng BĐBP nâng cao hiệu quả trong tổ chức thực hiện nhiệm vụ, cũng như tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia xây dựng, quản lý và bảo vệ biên giới. Có thể nói, sự ra đời của Luật Biên giới quốc gia, Pháp lệnh BĐBP, Nghị định 34/NĐ-CP về quy chế biên giới đất liền, Nghị định 161/NĐ-CP về quy chế khu vực biên giới biển, Nghị định 32/NĐ-CP về quy chế khu vực cửa khẩu đường bộ, Nghị định 50/NĐ-CP về quy chế khu vực cửa khẩu, cảng biển... là những bước tiến quan trọng trong xây dựng thể chế về biên giới quốc gia.

Hai là: QUTƯ - BQP đã lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện có hiệu quả các công trình dự án quan trọng như xây dựng hệ thống mốc quốc giới, đường tuần tra biên giới và nhiều công trình quốc phòng quan trọng khác. Đây là những công trình dự án quốc gia, không chỉ có ý nghĩa chiến lược về quốc phòng - an ninh, mà còn có giá trị lớn trong phát triển kinh tế - xã hội và quan hệ đối ngoại biên phòng. Thí dụ như dự án đường tuần tra biên giới đã triển khai xây dựng từ nhiều năm nay, thực sự mang lại hiệu quả về bảo đảm quốc phòng - an ninh, phát triển kinh tế, xã hội và hoạt động đối ngoại trên biên giới. Đường tuần tra biên giới vừa bảo đảm tuần tra bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới, vừa bảo đảm giao thông, thúc đẩy sản xuất và các hoạt động thương mại. Đường tuần tra biên giới được xây dựng đến đâu, đời sống kinh tế, xã hội của đồng bào phát triển đến đó. Cũng nhờ đường tuần tra biên giới cùng với việc cải cách hành chính trong công tác kiểm soát của BĐBP đã tạo thuận lợi cho nhân dân hai bên biên giới giao lưu buôn bán, phát triển thương mại và du lịch. Bên cạnh các công trình, dự án quốc gia quan trọng nói trên, nhiều năm qua, QUTƯ - BQP đã triển khai xây dựng các đoàn kinh tế quốc phòng. Đến nay, cả nước có 23 đoàn kinh tế quốc phòng dọc trên biên giới, giúp nhân dân phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo, rà phá bom, mìn, giải phóng đất sản xuất cho nhân dân. Có thể nói rằng, việc quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của QUTƯ - BQP cùng với sự lãnh đạo, chỉ đạo của các ngành, địa phương đã góp phần biến những vùng biên giới trước đây vốn hoang tàn, nghèo nàn và lạc hậu trở thành những vùng kinh tế sầm uất, tạo thuận lợi để điều chỉnh bố trí dân cư, thu hút được nhân dân tham gia xây dựng, quản lý và bảo vệ biên giới.

Ba là: Xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị là vấn đề mà QUTƯ - BQP đặc biệt quan tâm. Trong nhiều năm qua đã thường xuyên lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan đơn vị phối hợp thực hiện tốt nhiệm vụ này. Đặc biệt là chỉ đạo lực lượng BĐBP phối hợp cấp ủy, chính quyền địa phương và các ngành, các lực lượng chức năng có những chương trình, kế hoạch, quy chế cụ thể nhằm xây dựng mối quan hệ đoàn kết gắn bó giữa nhân dân, lực lượng chức năng trên biên giới của nước ta với các nước láng giềng.

Bốn là: QUTƯ - BQP đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, chỉ huy, quản lý xây dựng BĐBP đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ. Nhờ vậy, BĐBP đã phát huy tốt truyền thống anh hùng, truyền thống "Bộ đội Cụ Hồ" lập được nhiều chiến công và thành tích trong đấu tranh quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, phòng chống tội phạm, thiên tai; xây dựng cơ sở chính trị; chăm lo cuộc sống cho nhân dân; xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị với các nước láng giềng... thực hiện tốt vai trò nòng cốt, chuyên trách trong quản lý và bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới.

Nhờ sự quan tâm đó, trong thời gian qua, BĐBP đã triển khai thực hiện nhiều dự án về đầu tư cơ sở vật chất, trang bị phương tiện và nhiều chế độ chính sách đã mang lại hiệu quả thiết thực. Như tiến hành xây dựng hệ thống đồn Biên phòng theo tiêu chuẩn mới. Gần một nửa số lượng đồn Biên phòng trong cả nước được đầu tư xây dựng theo thiết kế chuẩn, phù hợp với địa hình và điều kiện công tác, chiến đấu, tạo điều kiện thuận lợi để các đồn vừa là nơi bảo đảm sinh hoạt, học tập, công tác... của cán bộ, chiến sĩ, vừa là trụ sở đại diện quốc gia trong quan hệ đối ngoại, gặp gỡ giao lưu với các nước láng giềng, vừa là điểm sáng văn hóa của cộng đồng dân cư trên biên giới. Hoặc như việc bảo đảm chế độ chính sách, cải thiện đời sống cho BĐBP làm nhiệm vụ trên tuyến biên giới trong những năm gần đây đã tác động tích cực khuyến kích cán bộ, chiến sĩ yên tâm làm nhiệm vụ. Thiết nghĩ, việc QUTƯ - BQP quan tâm, chăm lo đối với BĐBP vừa là trách nhiệm, đồng thời vừa là tình cảm của Đảng, Nhà nước, Quân đội dành cho những cán bộ, chiến sĩ làm nhiệm vụ nơi địa đầu gian khó.

PV: Là một lực lượng nòng cốt trên biên giới, nhiều năm qua, BĐBP đã cùng với cả nước và toàn quân thực hiện tốt công tác đối ngoại. Xin Bộ trưởng đánh giá về vai trò này của lực lượng BĐBP?

Đại tướng Phùng Quang Thanh: Công tác đối ngoại biên phòng là một chức năng quan trọng của BĐBP. Hoạt động đối ngoại trên biên giới là thế mạnh của lực lượng BĐBP. Cán bộ, chiến sĩ ở các đồn Biên phòng hơn ai hết là người trực tiếp, thường xuyên quan hệ, tiếp xúc với nhân dân và lực lượng chức năng phía đối diện, có điều kiện để phát huy thế mạnh nói trên. Thực hiện chủ trương của QUTƯ và BQP, trong những năm gần đây, BĐBP đã chủ động triển khai nhiều hoạt động đối ngoại có hiệu quả cao. Trên cơ sở các hiệp định, hiệp nghị, quy chế về biên giới đã được ký kết giữa nước ta với các nước láng giềng, BĐBP phối hợp cùng cấp ủy, chính quyền địa phương, các ngành chức năng triển khai nhiều chủ trương biện pháp nhằm xây dựng tình đoàn kết, hữu nghị, thúc đẩy sự hợp tác giữa nước ta với các nước láng giềng. Đồng thời đã thiết lập, xây dựng mối quan hệ ngày càng sâu hơn, chặt chẽ hơn với lực lượng quản lý, bảo vệ biên giới của bạn. Nhờ vậy, BĐBP đã thể hiện rõ vai trò nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị… Qua theo dõi, tôi thấy BĐBP đã tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương và triển khai tổ chức tốt các hoạt động kết nghĩa nhân dân hai bên biên giới và kết nghĩa giữa lực lượng BĐBP nước ta với lực lượng quản lý, bảo vệ biên giới nước bạn. Đây là cơ sở rất quan trọng để nâng cao hiệu quả trong phối hợp đấu tranh, phòng chống tội phạm, thiên tai, giữ gìn trật tự an ninh, giải quyết các tranh chấp, xử lý các vi phạm… nhân dân hai bên biên giới có điều kiện giúp nhau phát triển kinh tế, xã hội, xóa đói giảm nghèo, giúp nhau trong khó khăn, hoạn nạn, xây dựng cuộc sống mới.

BĐBP làm tốt công tác đối ngoại, vừa góp phần phát huy truyền thống tinh thần hòa hiếu của dân tộc ta, thực hiện tốt đường lối đối ngoại của Đảng, vừa góp phần quan trọng vào thành tựu đối ngoại quốc phòng, đồng thời nâng cao uy tín, vị thế của BĐBP trong tình hình mới.

PV: Ngày 3 tháng 3 tới đây đánh dấu quá trình 55 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của lực lượng, vậy xin Bộ trưởng chia sẻ những suy nghĩ của mình dành cho những cán bộ, chiến sĩ mang quân hàm xanh?

Đại tướng Phùng Quang Thanh: BĐBP là lực lượng nòng cốt, chuyên trách trong xây dựng, quản lý và bảo vệ biên giới, sinh hoạt, học tập, công tác và chiến đấu trên địa bàn vùng sâu, vùng xa hết sức khó khăn, phức tạp. Trong thời bình, cán bộ, chiến sĩ vẫn phải chịu đựng sự gian khổ hy sinh, nhất là mặt tình cảm. Biết bao cán bộ, chiến sĩ phải xa hậu phương, xa gia đình để gắn bó với đồn, trạm, nhân dân trên các vùng biên giới. Tuy chịu những hy sinh, thiệt thòi, nhưng các đồng chí đã làm rất tốt chức năng nhiệm vụ được giao. Tôi hết sức trân trọng khi các đồng chí không chỉ làm tốt công tác quản lý và bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia, đối ngoại biên phòng, mà còn tham gia các hoạt động xóa đói giảm nghèo - phát triển kinh tế, chăm sóc sức khỏe cho người dân, cải thiện giáo dục, xây dựng hệ thống cơ sở chính trị, giúp nhân dân định canh, định cư trên biên giới, xây dựng "Mái ấm biên cương" cho đồng bào và "Mái ấm chiến sĩ nơi biên giới", xây dựng "Quỹ hiếm muộn" chăm lo đời sống riêng tư cho đồng chí, đồng đội... góp phần xây dựng Quân đội vững mạnh và thế trận quốc phòng toàn dân tại những địa bàn trọng yếu.

Câu khẩu hiệu "Đồn là nhà, biên giới là quê hương, đồng bào các dân tộc là anh em ruột thịt" của lực lượng BĐBP đã thực sự trở thành mệnh lệnh từ trái tim của mỗi cán bộ, chiến sĩ và các đồng chí đã biến nó thành hành động cụ thể. Phẩm chất của Bộ đội Cụ Hồ, phẩm chất người chiến sĩ Biên phòng luôn được tô thắm làm đẹp thêm truyền thống vẻ vang của Quân đội ta, đồng thời cũng là nguồn cảm hứng sáng tác cho các văn nghệ sĩ tạo ra nhiều tác phẩm hay về đề tài người lính. Lực lượng BĐBP có quyền tự hào về cống hiến của mình, mong các đồng chí sẽ làm tốt hơn nữa nhiệm vụ chức trách đã được giao.

PV: Xin trân trọng cảm ơn Bộ trưởng!

Lực lượng BĐBP kiểm tra cột mốc.