Những yêu cầu then chốt để vận hành và giám sát thị trường tài sản số hiệu quả

Ngày 18/12, Hiệp hội An ninh mạng quốc gia (NCA) phối hợp với Đài Truyền hình Việt Nam (VTV) và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (SSC), với sự đồng hành của OKX Global và Tether, tổ chức Hội thảo chuyên sâu “Vận hành và giám sát thị trường tài sản số”, tập trung vào các vấn đề bảo đảm an ninh mạng cho sàn giao dịch tài sản số.

Sự kiện thu hút gần 200 đại biểu là đại diện cơ quan quản lý, chuyên gia tài chính – công nghệ, an ninh mạng, doanh nghiệp công nghệ và các tổ chức vận hành sàn giao dịch tài sản số.

Thực tiễn quốc tế cho thấy nhiều sàn giao dịch tài sản số lớn đã từng bị tấn công, khai thác lỗ hổng kỹ thuật và sai sót vận hành, gây thiệt hại nghiêm trọng về tài sản và làm suy giảm niềm tin thị trường.

Tại Việt Nam, việc Chính phủ ban hành Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP về triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa trong thời hạn 5 năm đã mở ra khuôn khổ thử nghiệm có kiểm soát, đồng thời đặt ra yêu cầu cao về an ninh, an toàn hệ thống. Trong bối cảnh đó, việc tiếp cận kinh nghiệm quốc tế về bảo mật và vận hành sàn giao dịch tài sản số được xác định là yếu tố then chốt đối với cả cơ quan quản lý và doanh nghiệp.

Phát biểu tại hội thảo, ông Vũ Duy Hiền, Phó Tổng Thư ký kiêm Chánh Văn phòng Hiệp hội An ninh mạng quốc gia (NCA) cho biết, tài sản số ngày nay không chỉ dừng lại ở một loại hình tài chính mới, mà đang trở thành cấu phần quan trọng của hạ tầng kinh tế số toàn cầu. Công nghệ blockchain với khả năng xác thực minh bạch, giao dịch tức thời và giảm chi phí trung gian đang mở ra nhiều cơ hội ứng dụng trong các lĩnh vực như tài chính, logistics, quản lý tài sản và dịch vụ công. Do đó, việc Việt Nam triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa là cần thiết và phù hợp với xu thế đổi mới tài chính toàn cầu.

“Nếu chậm tiếp cận các mô hình quản lý và vận hành mới, Việt Nam có nguy cơ đứng ngoài dòng chảy phát triển. Cơ chế thí điểm cho phép Nhà nước kiểm soát rủi ro trong phạm vi an toàn, đồng thời tích lũy dữ liệu thực tiễn để từng bước hoàn thiện chính sách. Quan trọng hơn, nếu được vận hành đúng chuẩn, thị trường tài sản số có thể góp phần mở rộng không gian tăng trưởng, thu hút đầu tư công nghệ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và hình thành các dịch vụ giá trị gia tăng mới cho nền kinh tế”, ông Vũ Duy Hiền cho hay.

Theo ông Hiền, thị trường tài sản số chỉ có thể phát triển bền vững khi được đặt trên nền tảng an ninh mạng vững chắc và cơ chế giám sát minh bạch. Trong bối cảnh triển khai Nghị quyết 05/2025/NQ-CP, có 3 yêu cầu then chốt cần được ưu tiên.

Thứ nhất, bảo đảm an toàn, an ninh mạng cho toàn bộ chuỗi vận hành của thị trường, từ nền tảng giao dịch, hệ thống lưu ký, quản lý khóa, quản trị rủi ro đến bảo vệ dữ liệu người dùng.

Thứ hai, xây dựng cơ chế giám sát minh bạch và có khả năng phản ứng nhanh, cho phép theo dõi dòng tiền, đánh giá sức khỏe hệ thống, nhận diện rủi ro thanh lý và phát hiện kịp thời các hành vi bất thường.

Thứ ba, thúc đẩy hợp tác trong nước và quốc tế nhằm học hỏi kinh nghiệm quản lý, chia sẻ mô hình vận hành hiệu quả và áp dụng phù hợp với điều kiện Việt Nam.

Tại hội thảo, các chuyên gia đến từ OKX, Tether và Hiệp hội An ninh mạng quốc gia đã trình bày nhiều báo cáo chuyên sâu, tập trung vào kiến trúc kỹ thuật của các nền tảng giao dịch tài sản số quy mô quốc tế; cơ chế vận hành, quản trị rủi ro và giám sát các tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản số (VASP); kinh nghiệm hợp tác công – tư trong bảo đảm an ninh mạng và phòng, chống dòng tiền bất hợp pháp; cùng khung đào tạo nâng cao năng lực bảo đảm an toàn cho sàn giao dịch tài sản số.

Hội thảo nằm trong chuỗi hoạt động chuyên môn do Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia triển khai thời gian qua, nhằm phân tích các rủi ro an ninh mạng, mô hình công nghệ mới nổi, yêu cầu bảo vệ người dùng và cơ chế quản trị, giám sát hạ tầng dữ liệu của tài sản số.

Thông qua chuỗi hoạt động này, Hiệp hội hướng tới góp phần nâng cao nhận thức xã hội về an ninh cho tài sản số như một hợp phần quan trọng của hạ tầng niềm tin số quốc gia, đồng thời hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp tiếp cận và ứng dụng công nghệ phát triển các sàn giao dịch tài sản số một cách an toàn, minh bạch và phù hợp với quy định pháp luật.