Từ ba con chíp nhỏ trong chiếc đèn, ánh sáng vàng tỏa ra, ấm áp.
Giữ nắng cho đêm
“Các loại đèn này tôi làm để phục vụ đồng bào vùng sâu, vùng xa, những nơi chưa có điện. Đèn có thể sạc bằng năng lượng mặt trời hoặc sử dụng pin, cũng có thể sạc bằng nguồn điện. Chiếc đèn có thể xách tay đi ra ngoài, hay treo lên tường, để lên bàn. Khác với các loại đèn thông dụng có bán trên thị trường hiện nay, loại đèn này tốn rất ít điện năng, mỗi khi xạc đầy điện có thể sáng đến 20 giờ liên tiếp”, GS-TS Từ Trung Chấn, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần công nghệ nanô phát sáng (Napotec) cầm chiếc đèn hình cầu và bắt đầu giới thiệu.
Những chiếc đèn tiết kiệm điện này của ông sản xuất, được sử dụng công nghệ chip phát sáng, chế tạo ra các loại đèn LED (Light Emitting Diodes). Đèn của ông sử dụng các “chấm” phát sáng mà ông gọi là con chip, tùy theo mỗi mẫu mã đèn, ông sử dụng số lượng con chip nhiều hay ít.
Hàng loạt loại đèn có khả năng xạc điện bằng năng lượng mặt trời, với mục đích đầu tiêu là “để thay thế cho chiếc đèn dầu ở những vùng xa” đã được GS Chấn tiếp tục giới thiệu với chúng tôi, như một dấu hiệu hùng hồn rằng sử dụng năng lượng mặt trời cũng không phải là một điều gì quá khó.
“Đất nước ta có rất nhiều nắng, nếu sử dụng không được là do mình chưa giỏi, lãng phí tài nguyên. Những loại đèn sử dụng công nghệ này của tôi có thể giúp người dân giữ lại năng lượng của ánh nắng cho buổi tối”, GS Chấn tâm sự.
Không chỉ sản xuất những chiếc đèn nhỏ gọn sử dụng năng lượng điện mặt trời, trước công ty của ông Chấn có hai chiếc cột đèn, mà mỗi chiếc bóng đèn lại nằm dưới một tấm warer hấp thụ năng lượng mặt trời. Đó là một trong những mẫu sản phẩm đèn công cộng sử dụng năng lượng mặt trời mà Napotec đã nghiên cứu, chế tạo thành công.
Bài toán kinh tế của công nghệ cao
Việc chế tạo những loại đèn LED của GS Chấn được bắt đầu từ những con chip phát sáng, từ đó tạo ra các loại sản phẩm có những tính năng hơn hẳn các loại bóng đèn đang sử dụng hiện nay như bóng đèn dây tóc huỳnh quang. Giá cả cũng là vấn đề được đặt ra đầu tiên để sản phẩm có thể bước ra thị trường. Giá của đèn LED do Napotec sản xuất, dự kiến đắt hơn giá đèn huỳnh quang, thậm chí có thể đắt hơn gấp hai, gấp ba lần. Tuy nhiên, tùy theo từng mẫu mã cụ thể, với cùng một độ sáng như bóng đèn huỳnh quang và dây tóc, mức độ tiêu thụ điện của bóng đèn LED thấp hơn bóng đèn huỳnh quang từ 3 – 10 lần, thấp hơn mức tiêu thụ điện năng của bóng đèn dây tóc hàng chục lần. Mặc dù so với bóng đèn huỳnh quang, bóng đèn LED có giá cao hơn, nhưng bù lại là nó có độ bền hơn hẳn. Tuổi thọ trung bình của bóng đèn LED là trên 50.000 giờ, gấp năm lần tuổi thọ của bóng đèn huỳnh quang. Và như vậy, để có thể phục vụ “chuyên cần” như một cái đèn LED, người ta cần đến năm bóng đèn huỳnh quang, tính tổng đầu tư lại còn cao hơn so với giá tiền mua đèn LED.
Dù đã giới thiệu với chúng tôi hàng loạt loại đèn LED tiết kiệm năng lượng và tiện dụng, GS Chấn cũng thừa nhận là sản xuất đèn không phải là mục tiêu của Napotec. “Chúng tôi đang cần tìm đối tác chiến lược cho loại công nghệ cao này. Napotec chỉ tập trung vào sản xuất chip bán dẫn phát sáng, còn việc sản xuất, phân phối và thiết kế các kiểu dáng đèn dân dụng nên có những doanh nghiệp có nhiều kinh nghiệm, bề dày chuyên môn trong lĩnh vực sản xuất đèn chiếu sáng. Họ sản xuất đồng loạt sẽ rẻ hơn, đẹp hơn nhờ những máy móc chuyên nghiệp và đội ngũ nhân viên kinh nghiệm của mình”, ông Chấn nói.
Theo ông Chấn, công nghệ mới này sẽ giúp tiết kiệm được rất nhiều, dù giá đầu tư ban đầu có thể khá cao so với các loại đèn hiện nay, nhưng giá trị sử dụng của loại đèn công nghệ mới này dài, kèm theo chi phí điện năng rất thấp, đèn LED chính là loại đèn có hiệu quả kinh tế lớn, là công nghệ mới có thể thay thế dần những công nghệ hiện nay.
“Tham vọng”
“Tại Việt Nam, tôi có thể sản xuất các loại chip bán dẫn phát sáng với giá rẻ nhất thế giới. Ở Mỹ, ở Nhật người ta không thể sản xuất các con chip này với giá 1 USD. Ở Việt Nam, tôi có thể bán ra với giá một ngàn đồng mà… vẫn còn lời”, ông Chấn tự tin nói về năng lực sản xuất của mình, khi đưa chúng tôi tham quan “phòng sạch” đang được xây dựng và một dây chuyền sản xuất với khoảng 40 bộ máy sản xuất chip đã được lắp ráp hoàn chỉnh tại Napotec.
Hệ thống máy móc này chỉ là hệ thống bán tự động, rẻ hơn rất nhiều so với hệ thống sản xuất máy tự động tại các nước trên thế giới. Thậm chí, trong hệ thống máy này còn có những chiếc máy do ông Chấn tự chế tạo để tiết giảm chi phí. Vì vậy, cả hệ thống sản xuất chip của ông Chấn tốn kinh phí đầu tư chỉ khoảng 1 triệu USD, rẻ bằng 1/3 hệ thống máy tự động sản xuất chip tương đương trên thế giới.
“Nhân công tại Việt Nam rẻ, một hệ thống tự động sẽ tiết giảm nhân công nhưng chi phí đầu tư lớn, hơn nữa mỗi lần máy có sự cố thì cả hệ thống sản xuất phải đình trệ. Với việc chia nhỏ như hiện nay, tôi có thể duy trì sản xuất bình thường khi một vài máy có sự cố. Mà đầu tư ban đầu thấp cũng là một cái lợi lớn”, ông Chấn cho biết.
Đã từng thành công ở Mỹ với vai trò là một chuyên gia trong lĩnh vực công nghệ chip phát sáng, là GS đại học, có nhiều phát minh được cấp bằng tại Mỹ, ông Chấn tự tin rằng mình đang làm chủ một công nghệ dẫn đầu trong khu vực. Với trình độ công nghệ của mình, với giá nhân công rẻ và với những chính sách ưu đãi đầu tư mà chính phủ dành cho doanh nghiệp công nghệ cao, ông Chấn không giấu tham vọng trở thành một nhà cung cấp Chip hàng đầu thế giới.
“Hàng Trung Quốc rẻ thật đấy, nhưng hiện nay, họ cũng không thể sản xuất chip rẻ như chip của tôi được. Tôi bán chip 1.000 đồng là có lời, cho dù là hàng Trung Quốc nhập lậu cũng không thể bán với giá đó. Bán vậy là họ lỗ. Còn Mỹ, Nhật Bản ư? Công nghệ của họ tiên tiến, họ có thể sản xuất sản phẩm rất tốt. Nhưng giá thành của họ cũng phải đắt hơn 1USD/con chip. Giá thành hiện nay của họ ở vào khoảng 5USD. Tôi sẽ sản xuất chip với đúng tiêu chuẩn Âu Mỹ để xuất khẩu sang Mỹ, sang Nhật. Giá 1 USD thôi!”.
“Tham vọng” của ông Chấn là một thị trường thế giới, từ khu vực châu Á, đến Mỹ, Nhật, và cả châu Phi. Có lẽ, với sự tự tin của một nhà khoa học đang làm chủ công nghệ và có môi trường sản xuất tốt, ông Chấn có cơ sở để lạc quan. Hy vọng những “tham vọng” của ông Chấn sẽ thành hiện thực, để một ngày nào đó, trên thế giới đâu đâu cũng có những ánh sáng tỏa ra từ những con chip “Made in Viet Nam”.
| Định cư ở Mỹ vào năm 1981, Từ Trung Chấn vào Đại học khi đã 26 tuổi. Chấn chọn học ngành quang điện, vì khi đó, các GS Mỹ bảo đó là ngành không sợ thiếu việc làm. Tất nhiên, đây là một ngành học rất khó. Có một điều may mắn với Từ Trung Chấn khi được GS Harold Manasevit, nhà khoa học phát minh ra linh kiện bán dẫn hướng dẫn học tập. Từ sự giới thiệu của GS Harold Manasevit, Chấn được làm việc cho một Viện nghiên cứu hàng đầu của Mỹ về công nghệ này. Nhóm của Chấn đã nghiên cứu hơn 100 đề tài về vật liệu bán dẫn. Bản thân Từ Trung Chấn có một đề tài rút ngắn công đoạn sản xuất tấm nền (wafer) - là vật liệu thô để chế tạo chíp. Những đề tài này giúp Trung Chấn bảo vệ thành công Luận án TS vật lý lượng tử (một phân ngành vật lý nguyên tử) vào năm 1991. TS Từ Trung Chấn trở thành thành viên của Hội đồng khoa học của Viện nghiên cứu. Sau đó, TS Chấn tham gia dạy học tại Trường Đại học Pasadena (Cali). Năm 1996, Chấn mở nhà máy Semco Laser Technology chuyên sản xuất linh kiện bán dẫn tại Trung Quốc với số vốn 5 triệu USD. Nhà máy chỉ làm công đoạn cắt và đóng gói phần nền, có khả năng sản xuất 240.000 con chip mỗi ngày. TS Chấn trở về nước vào năm 2003, mang theo nhà máy của mình. Ngoài việc thành lập công ty, hiện nay vị TS này còn tham gia giảng dạy cho sinh viên, chấm điểm cho nghiên cứu sinh ĐH Bách Khoa TPHCM về lĩnh vực mà mình nghiên cứu. |
