Những bất cập trong sản xuất vật liệu xây dựng ở Hưng Yên

Theo Sở Xây dựng tỉnh Hưng Yên, trong những năm qua, tỉnh Hưng Yên đã cấp giấy chứng nhận đầu tư cho doanh nghiệp xây dựng khoảng 36 nhà máy sản xuất gạch theo công nghệ tuynel, có tổng công suất thiết kế khoảng 500 triệu viên/năm. Tuy nhiên, khi triển khai dự án, phần lớn doanh nghiệp lại xây dựng lò gạch theo công nghệ sản xuất lò hoffman lạc hậu, tiêu tốn nguyên, nhiên liệu, ô nhiễm môi trường...

Trước tình trạng nhiều doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhà máy gạch không đúng như giấy chứng nhận đầu tư đã được cấp, cơ quan chức năng tỉnh Hưng Yên đã tiến hành kiểm tra thực trạng các nhà máy sản xuất gạch và tham mưu cho UBND tỉnh Hưng Yên ra Quyết định số 1027/QĐ-UBND ngày 27-6-2011 về việc phê duyệt lộ trình chuyển đổi công nghệ gạch, ngói đất sét nung trên địa bàn tỉnh Hưng Yên, trong đó nếu rõ: xóa bỏ các lò gạch thủ công trên địa bàn tỉnh, đình chỉ tháo dỡ các lò gạch hoffman đang trong giai đoạn thi công. Đối với các lò gạch thủ công có xử lý khói bằng nước vôi thân thiện với môi trường đã được UBND tỉnh cho phép thử nghiệm và các lò gạch hoffman đang sản xuất được hoạt động đến ngày 30-6-2012, sau thời điểm này phải tháo dỡ ngay. Các dự án sản xuất gạch, ngói đất nung đã được cấp phép đầu tư và cấp phép xây dựng theo công nghệ lò tuynel nhưng tự ý xây dựng theo công nghệ lò hoffman, sau khi tháo dỡ phải xây dựng theo công nghệ lò tuynel...

Tuy nhiên, việc thực hiện quyết định của UBND tỉnh không nghiêm, đến thời điểm này vẫn còn 19 lò hoffman hoạt động sản xuất gạch, ngói. Lý giải việc chưa tháo dỡ, chuyển đổi sản xuất từ công nghệ lò hoffman sang công nghệ lò tuylen, ông Đỗ Trọng Sáu, Giám đốc Công ty TNHH Đại Nam, xã Đông Kết, huyện Khoái Châu, Hưng Yên cho biết: công ty tiềm lực tài chính có hạn, trong khi xây dựng lò tuylen vốn đầu tư rất lớn, hàng chục tỷ đồng; hơn nữa, thị trường vẫn ưa chuộm gạch lò hoffman nên công ty chưa thể chuyển đổi sang công nghệ sản xuất tuylen được.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp sản xuất gạch, ngói cần một lượng đất nguyên liệu rất lớn, hàng triệu m3 đất/năm, nhưng số lượng doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng có mỏ để khai thác đất làm nguyên liệu sản xuất gạch không nhiều chỉ chiếm khoảng 25 % tổng số doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng, dẫn đến phần lớn doanh nghiệp mua đất trôi nổi trên thị trường, làm đất đai ở nhiều vùng nông thôn bị đào bới, lấy đất làm gạch, gây bức xúc ở nhiều địa phương.

Theo Quyết định số 1469/QĐ-TTg, ngày 22-8-2014 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt quy hoạch tổng thể phát triển vật liệu xây dựng Việt Nam đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030, có nội dung; các tỉnh thành phố trực thuộc Trung ương phải xây dựng và ban hành lộ trình chấm dứt hoạt động của các lò sử dụng công nghệ lạc hậu như sau: các tỉnh đồng bằng, thành phố trực thuộc Trung ương; khu vực thị xã, thị tứ, gần khu dân cư, gần khu canh tác trồng lúa và hoa màu của các tỉnh còn lại chậm nhất phải chấm dứt hoạt động vào trước năm 2016 với lò thủ công, thủ công cải tiến và chậm nhất vào năm 2018 với lò đứng liên tục, lò vòng sử dụng nguyên liệu hoá thạch.

Để thực hiện Quyết định 1469/QĐ-TTg đúng lộ trình, Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Hưng Yên, Lương Anh Tuấn cho biết: lò gạch hoffman thuộc loại lò gạch thủ công, công nghệ sản xuất lạc hậu, tiêu tốn nhiều nguyên, nhiên liệu, cần nhiều lao động phổ thông, ô nhiễm môi trường, gây bức xúc cho nhân dân sống gần khu vực sản xuất gạch cho nên tỉnh Hưng Yên trong những năm gần đây không cấp giấy phép xây dựng loại lò này. Đồng thời, Sở sẽ kiểm tra, tham mưu cho UBND tỉnh quy hoạch lại ngành sản xuất vật liệu xây dựng, đến năm 2018 tỉnh Hưng Yên sẽ xoá bỏ hoàn toàn lò sản xuất gạch theo công nghệ hoffman.