Nhập xe cho cảnh sát giao thông mà giống xe... ăn chơi

Sai lệch hợp đồng 

Khoảng ba tháng sau khi xe nhập khẩu về TP Hồ Chí Minh, vào tháng 3-2004 Công an TP có văn bản gửi UBND TP nêu rõ sáu vấn đề chung quanh chất lượng xe. Cụ thể, theo hợp đồng xe nhập phải là nhãn hiệu Kawasaki model EL 252 F (250cc) nhưng thực tế số xe nhập lại mang nhãn hiệu Honda Rebel XMC 234cc; xe có mầu sơn đen và đỏ là không đúng mầu sơn trắng - mầu sơn đặc chủng của CSGT; khung thùng phía sau hai bên hông không phải hàng nhập mà sản xuất trong nước; xe thấp, chiều cao trọng tâm thấp hơn so với tầm nhìn đường; đầu gắn micro phát loa không bảo đảm chất lượng, vị trí gắn chưa hợp lý so với mẫu; các thiết bị thông tin theo xe chưa có.  

Theo giải trình của Ban quản lý, Công ty xây dựng - thương mại - dịch vụ Nguyễn Giáo (nhà thầu cung cấp xe) cho biết nhà sản xuất Kawasaki đã ngưng sản xuất loại xe EL-252F và sau đó được các cơ quan chức năng thống nhất chọn loại xe Honda Rebel CMX 234cc. Về việc khung, thùng xe không được nhập là do thùng xe tại Mỹ có kích thước lớn hơn thùng xe trong nước nên nhà thầu đã mượn thùng mẫu của CSGT để sản xuất tại VN cho đúng với kích thước thùng mẫu(!?). Việc nhập xe không đúng mầu sơn là để bảo đảm thời gian nhập khẩu về TP Hồ Chí Minh trước tháng 12-2003, đây là thời điểm mà thị trường Mỹ không có sẵn xe mầu sơn trắng (!?).

Về vấn đề thiết bị thông tin, đơn vị chủ đầu tư lý giải rằng trong thời điểm trước ngày 31-12-2003 thì các thiết bị radio hai chiều chưa có sẵn trên thị trường, do đó đến cuối tháng 11-2004 bảo đảm mục tiêu, hiệu quả của dự án. Mặt khác đã xảy ra vi phạm trong quá trình thực hiện hợp đồng, việc chấp nhận lô hàng có thể gây ra nhiều rủi ro cho chủ đầu tư và đơn vị thụ hưởng trong quá trình sử dụng”. 

Trách nhiệm đến đâu? 

Trong báo cáo gửi Sở GTCC ngày 1-5-2005, ông Vũ Kiến Thiết, Giám đốc Ban quản lý TP Hồ Chí Minh - xác định trong quá trình thực hiện hợp đồng, ban quản lý dự án đã không theo dõi chặt chẽ dẫn đến việc thiếu thông tin về mầu xe môtô trước khi cung cấp để nhà thầu thực hiện. Khi lô hàng xe môtô nhập về không phải là màu sơn trắng, đơn vị đã chậm trễ có ý kiến bằng văn bản với nhà thầu và tư vấn giám sát để đưa ra giải pháp xử lý kịp thời. Giám đốc Ban quản lý tự nhận trách nhiệm với hình thức phê bình.  

Về việc xử lý nhà thầu sai phạm, Ban quản lý đề nghị xử phạt 10% giá trị lô thiết bị radio hai chiều với số tiền 6.382 USD. Phạt sai lệch hợp đồng là 3.750 USD. Tính chung, mức đơn vị chủ đầu tư đề nghị xử phạt của toàn bộ 150 xe môtô là 10.132 USD.  

Ban quản lý cũng xác định trách nhiệm của Công ty tư vấn Ove Arup (Hong Kong) đã không buộc nhà thầu phải sơn xe mầu trắng trước khi nhập khẩu vào VN. Đơn vị này không phát hiện việc thiếu thông tin để hướng dẫn nhà thầu thực hiện. Ove Arup cũng không đưa ra được quy định cụ thể và chi tiết về còi hụ và thùng xe.  

Rõ ràng việc nhập khẩu 150 xe môtô trang bị cho CSGT đã có những sai phạm. Điểm xuất phát các sai phạm chính là hồ sơ mời thầu, hợp đồng thầu thiếu chặt chẽ nên lô xe nhập về không đúng yêu cầu và nhà thầu được lợi. Bởi vì nhà thầu đặt hãng sản xuất xe ở nước ngoài làm theo đúng hợp đồng thì lợi nhuận không cao so với việc mua “xá” lô xe nhiều màu rồi sơn lại màu trắng. Tương tự, nếu nhập thùng xe ở nước ngoài chắc chắn giá sẽ cao hơn so với thùng xe sản xuất trong nước. Vì vậy, việc chủ đầu tư đưa ra mức xử phạt Công ty xây dựng - thương mại - dịch vụ Nguyễn Giáo 10.132 USD, tương đương với 1,3% giá trị lô hàng - để rồi chấp nhận 150 chiếc xe môtô không đúng quy cách thì liệu có thỏa đáng? 

Điều khó hiểu là đơn vị tư vấn Ove Arup (Hong Kong) - là đơn vị từng tư vấn thiết kế xây dựng phân luồng nút giao thông Phù Đổng Thiên Vương và Công trường Mê Linh đầy tai tiếng - vậy mà trong vụ này Ove Arup chỉ bị chủ đầu tư dự án đề nghị rút kinh nghiệm. Như vậy, liệu có hiệu quả không khi Ove Arup sẽ còn tiếp tục thực hiện các hạng mục khác của dự án “Tăng cường năng lực giao thông” ở TP Hồ Chí Minh?