Xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh là nhiệm vụ được cấp ủy, chính quyền thành phố Hà Nội đặc biệt quan tâm trong quá trình xây dựng và phát triển Thủ đô; là một trong ba nhóm nhiệm vụ trọng tâm của Chương trình 06-CTr/TU về “Phát triển văn hóa, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh giai đoạn 2021-2025”.
Năm 2017, bám sát yêu cầu thực tiễn, nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả việc xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh, thành phố đã ban hành hai quy tắc ứng xử, trong đó, có Quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong các cơ quan thuộc thành phố Hà Nội. Ngay sau đó, toàn bộ các cơ quan, đơn vị trực thuộc thành phố đã bắt tay vào tuyên truyền, thi đua và triển khai thực hiện trong phạm vị đơn vị mình.
Ngày 8/6/2019, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội đã phát động phong trào “Cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thi đua thực hiện văn hóa công sở và nơi công cộng” với mục tiêu nâng cao ý thức, trách nhiệm của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong các cơ quan về văn hóa giao tiếp, ứng xử; từng bước xây dựng, hình thành chuẩn mực văn hóa trong lời nói, thái độ, hành vi của các cá nhân, tổ chức nơi công cộng trên địa bàn thành phố.
Việc triển khai đã diễn ra dưới nhiều hình thức phong phú, đa dạng và xuất hiện nhiều cách làm hay, nhiều điển hình tiên tiến. Điển hình như Bộ phận tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính của Sở Thông tin và Truyền thông thực hiện mô hình phục vụ “3 không, 4 luôn”, gồm: Không gây phiền hà, sách nhiễu; không bổ sung hồ sơ quá một lần; không trễ hẹn; luôn thông báo khi có kết quả giải quyết trước hẹn; luôn mỉm cười và sẵn sàng phục vụ; luôn nhẹ nhàng hướng dẫn; luôn rà soát đơn giản hóa thủ tục hành chính.
Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, đội ngũ công chức luôn tôn trọng, lắng nghe, tận tình hướng dẫn về quy trình xử lý công việc. Do đó, người dân, doanh nghiệp rất phấn khởi khi đến làm việc tại đơn vị này. Sở Lao động-Thương binh và Xã hội là đơn vị mà cán bộ thường xuyên làm việc với nhiều đối tượng ở thế yếu như: Người cao tuổi cô đơn, người khuyết tật, người nghèo…
Vì thế, Sở coi xây dựng văn hóa ứng xử là một nhiệm vụ quan trọng. Phó Giám đốc Sở Lao động-Thương binh và Xã hội Hà Nội Nguyễn Hồng Dân chia sẻ: “Khi giao tiếp với người “yếu thế”, chỉ cần một sơ suất nhỏ cũng có thể khiến các đối tượng cảm thấy bị tổn thương hoặc thấy bản thân không được tôn trọng. Do đó, chúng tôi đặc biệt nêu cao vai trò gương mẫu của người đứng đầu từ cấp sở, cấp phòng đến các đơn vị trực thuộc. Cùng với đó là việc phổ biến, quán triệt những quy tắc ứng xử cơ bản đến đông đảo người lao động. Khi nỗ lực thực hiện Quy tắc ứng xử thì mức độ hài lòng của tổ chức, cá nhân đối với ngành càng tăng”.
Các quận, huyện cũng triển khai nhiều biện pháp xây dựng văn hóa công sở một cách sinh động, với nhiều sáng tạo. Trưởng phòng Văn hóa Thông tin huyện Đông Anh Đặng Giang Sơn cho biết: “Việc thực hiện Quy tắc ứng xử, văn hóa công vụ trong đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức đã tạo những hiệu ứng tích cực, trách nhiệm và hiệu quả trong công việc và đời sống cộng đồng nhằm mục tiêu xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh.
Trong quá trình thực hiện, các cấp ủy, chính quyền luôn nêu cao vai trò nêu gương của cán bộ, công chức, viên chức; đồng thời, quan tâm đến hoạt động biểu dương, khen thưởng đột xuất, thường xuyên các tập thể, cá nhân, gắn với việc thực hiện đề án văn hóa công vụ để làm động lực thực hiện”.
Còn Phó Trưởng phòng Nội vụ huyện Chương Mỹ Nguyễn Thị Phượng cho biết, trong thực hiện Quy tắc ứng xử, việc nêu gương là hết sức quan trọng. Huyện Chương Mỹ luôn chú trọng phát huy vai trò của người đứng đầu, biểu dương, khen thưởng người có thành tích xuất sắc trong thực hiện phong trào này.
Tuy nhiên, cùng với việc nêu gương, huyện cũng “bêu gương” những tập thể, cá nhân có thái độ, hành vi ứng xử chưa tốt để mỗi cán bộ, công chức, nhất là người đứng đầu cơ quan, đơn vị, khắc phục ngay. Thực tế cho thấy, khi bị nhắc tên liên quan những gì chưa tốt, hầu hết đều thay đổi nhận thức, hướng tới những hành vi tốt đẹp hơn…
Sau hơn sáu năm triển khai thực hiện Quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong các cơ quan thuộc thành phố, bên cạnh nhiều kết quả tích cực, cũng phải thừa nhận sự chuyển biến chưa toàn diện, vẫn còn tình trạng cán bộ chưa gương mẫu trong thực hiện Quy tắc ứng xử, còn đùn đẩy, né tránh trách nhiệm trong giải quyết công việc cho công dân…
Do đó, theo nhiều chuyên gia văn hóa cũng như cán bộ các sở, ngành, cần tiếp tục tuyên truyền, vận động, kết hợp chia sẻ kinh nghiệm, cách làm hay giữa các đơn vị, nhất là kinh nghiệm nêu gương để việc thực hiện Quy tắc ứng xử, góp phần thiết thực xây dựng văn hóa công sở, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh.
