Nguyên Tổng giám đốc PJICO Trần Nghĩa Vinh bị xét xử về tội nhận hối lộ

Đây là lần thứ ba vụ án được đưa ra xét xử. Hai lần trước đó, Tòa đều trả hồ sơ vụ án về Viện Kiểm sát nhân dân tối cao để tiến hành điều tra, làm rõ một số tình tiết trong vụ án. Tuy nhiên, lần xét xử này, Viện kiểm sát Nhân dân Tối cao vẫn giữ nguyên quan điểm truy tố đối với các bị cáo trong vụ án.

Theo đó, sáu bị cáo trong vụ án này vẫn tiếp tục bị truy tố về các tội danh cũ, bao gồm: Phan Hồng Thu (Giám đốc Công ty TNHH Việt Thái Phong) bị truy tố về hai tội danh lừa đảo chiếm đoạt tài sản và đưa hối lộ. Trần Nghĩa Vinh và Hồ Mạnh Quân (Tổng giám đốc và Phó Tổng giám đốc PJICO) bị truy tố về tội nhận hối lộ. Nguyễn Thị Bích Hợp (nhân viên Phòng bảo hiểm hàng hải Chi nhánh PJICO tại TP Hồ Chí Minh) bị truy tố về tội cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế, gây hậu quả nghiêm trọng. Ngô Hồng Khoa và Vũ Dương Quý (nguyên Trưởng phòng và Phó Trưởng phòng giám định bồi thường, Công ty PJICO) bị truy cứu trách nhiệm hình sự với cùng tội danh thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

Theo cáo trạng, ngày 1-11-2002, lô hàng 14,2 tấn tôm của Công ty Sông Tiền (Tiền Giang) thuê Công ty Việt Thái Phong vận chuyển được xếp lên tàu. Khoảng 8 giờ 30 phút (giờ Việt Nam) ngày 11-11-2002, khi con tàu chở hàng của Việt Thái Phong đang trên hành trình đến nơi giao hàng thì bị cháy. Toàn bộ hàng hoá đã bị tiêu huỷ.

Khoảng sáu tiếng sau khi sự cố cháy xảy ra, bà Phạm Hồng Thu đã nhờ ông Trần Văn Trí, nhân viên của Công ty Sông Tiền đến làm thủ tục mua bảo hiểm cho lô hàng bị cháy tại Chi nhánh của PJICO tại TP Hồ Chí Minh.

Xem xét hồ sơ, nhân viên của Chi nhánh PJICO là Nguyễn Thị Bích Hợp đã phát hiện hồ sơ bảo hiểm không hợp lệ vì vụ việc không đủ điều kiện bảo hiểm. Tuy nhiên, Nguyễn Thị Bích Hợp vẫn làm hồ sơ bảo hiểm theo yêu cầu của Phạm Hồng Thu. Theo đó, lô hàng hơn 14 tấn tôm được bảo hiểm với giá trị gần 222 nghìn USD (bằng 110% giá trị hàng). Ông Trần Văn Trí đã nhận hồ sơ bảo hiểm và giao lại cho Công ty Việt Thái Phong.

Đến ngày 18-11-2002, nhân viên của công ty này mới nộp tiền phí bảo hiểm. Vũ Dương Quý và Ngô Hồng Khoa cùng có trách nhiệm nghiên cứu hồ sơ và đề xuất các biện pháp giải quyết bồi thường, đã đề nghị lãnh đạo duyệt phương án trả tiền bồi thường cho Công ty Việt Thái Phong.

Biết ý định trục lợi của Thu, Trần Nghĩa Vinh và Hồ Mạnh Quân đã không có biện pháp ngăn chặn mà thỏa thuận sẽ thanh toán 3,8 tỷ đồng bảo hiểm cho lô hàng với điều kiện sẽ được nhận lại một nửa số tiền này. Cụ thể, Thu đã có hành vi đưa hối lộ 1,9 tỷ đồng cho Vinh và Quân. Đây là số tiền Thu đã chiếm đoạt của PJICO.  

Tại phiên tòa sơ thẩm lần thứ hai, mở ngày 10 và 11-4 vừa qua, bị cáo Phan Hồng Thu đã khai trước Hội đồng xét xử về việc cơ quan điều tra không "sờ" tới hai hợp đồng dịch vụ có ý nghĩa quan trọng quyết định tính chất của vụ án. Đây là hai hợp đồng dịch vụ ký ngày 14-12-2001 và 7-10-2002 giữa Việt Thái Phong và công ty Taifun - đơn vị mua hàng của Sông Tiền, sau đó bán lại luôn hợp đồng cho Công ty Pizoler AG (Thụy Sĩ).

Như vậy, hai hợp đồng này đã chứng minh Công ty Việt Thái Phong của Thu có làm hợp đồng dịch vụ cho đối tác nước ngoài khi mua hai lô hàng tôm biển của công ty Sông Tiền (Tiền Giang).

Thu khẳng định: trên thực tế có hai hợp đồng dịch vụ này, song theo yêu cầu của cơ quan điều tra nên Thu khai là không có. Bởi nếu Thu khai là có thì chồng Thu là ông Nguyễn Thượng Hải (đồng thời cũng chính là đại diện của Công ty Taifun và Pizoler AG tại Việt Nam) cũng sẽ bị bắt ngay lập tức.

Các luật sư bào chữa cho các bị cáo đã cung cấp cho Hội đồng xét xử một số chứng cứ mới về việc PJICO đã mua tái bảo hiểm lô hàng tại một công ty ở Singapore với mức 80% giá trị bảo hiểm và phía PJICO đã hai lần nhận tổng cộng gần 150.000 USD tiền tái bảo hiểm. Điều này đã được đại diện của PJICO thừa nhận trước tòa là có thật.

Ngày 18-4-2005, thực hiện trách nhiệm chi trả bồi thường việc tái bảo hiểm nói trên, phía Singapore đã chấp nhận thanh toán đợt một gần 100.000 USD cho PJICO. Sự việc này diễn ra một tháng sau khi PJICO chấp nhận thanh toán bảo hiểm 3,8 tỷ đồng cho công ty Việt Thái Phong. Tuy nhiên, vấn đề đó đã không được đề cập trong cáo trạng của Viện Kiểm sát.  Do vậy, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội đã trả hồ sơ về Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đề nghị làm rõ những nội dung này.

Phiên tòa lần này dự kiến diễn ra trong ba ngày.