Người trồng dứa Nghệ An đang tự bươn chải tìm đầu ra

Theo người sản xuất, vụ dứa năm nay giảm sản lượng so với năm trước, nhưng giá bán cao hơn. Loại quả to hơn bốn lạng/quả có giá 7 nghìn đồng/kg, loại nhỏ hơn dưới 5 nghìn đồng/kg. Một tư thương chuyên đứng ra thu mua dứa quê ở xóm 12-9, xã Tân Thắng, huyện Quỳnh Lưu cho biết: Trước khi vào vụ thu hoạch dứa, họ đã trực tiếp đến các nhà máy chế biến dứa phía bắc để hợp đồng mua bán, tiêu thụ dứa cho bà con. Trong đó, phần lớn vận chuyển ra các tỉnh Thanh Hóa, Ninh Bình và Bắc Giang, một phần ít thuộc loại quả nhỏ bán nhập cho lái buôn bán lẻ tại các chợ. Nếu không có nhà máy ở các tỉnh như đã nêu trên thu mua thì khó mà tiêu thụ hết sản phẩm dứa cho người dân các xã trồng dứa của huyện Quỳnh Lưu.

Một nông dân xã Tân Thắng chia sẻ: Nếu chỉ dựa vào thị trường tự do thì người trồng dứa lúc nào cũng lo không tiêu thụ được. Do vậy, khi dứa chưa thực sự chín đã vội thu hoạch để bán cho được giá. Ông Nguyễn Ngọc Phú, xã người trồng dứa xã này cũng cho biết thêm: Gia đình ông trồng ba ha giống dứa Queen, ước đạt 30 tấn/ha, hiện đã thu hoạch được trên 25 tấn. Đầu vụ dứa có giá từ 6 nghìn – 7 nghìn đồng/kg, cao hơn năm trước, ước tính 1 ha dứa lãi từ 120 - 130 triệu đồng. Tuy nhiên, hầu hết sản phẩm dứa đều phụ thuộc vào thương lái. Bà con nơi đây thực sự lo lắng mỗi khi vào vụ thu hoạch vì chưa có đơn vị, doanh nghiệp nào đứng ra ký kết thu mua chế biến, tiêu thụ .

Phó Chủ tịch UBND xã Quỳnh Thắng Anh Hồ Diên Thắng, cho biết: Dứa là một trong những cây mũi nhọn phát triển kinh tế của địa phương, thời gian qua địa phương vận động bà con mở rộng diện tích. Tuy nhiên, để cây dứa phát triển một cách bền vững, địa phương mong muốn có nhà máy bao tiêu sản phẩm cho bà con. Điều băn khoăn của bà con là trên địa bàn đã có nhà máy, nhưng không tổ chức thu mua dứa cho bà con. Ngay sát vùng trồng dứa có Nhà máy chế biến nước hoa quả Quỳnh Châu có chế biến nước dứa cô đặc, nhà máy quy hoạch vùng nguyên liệu dứa Cayen tại ba xã: Quỳnh Châu, Quỳnh Thắng và Tân Thắng. Nhưng qua một thời gian hoạt động không hiệu quả nên chuyển sang chế biến hoa quả xuất khẩu. Riêng sản phẩm dứa, năm nào nhà máy cũng tổ chức thu mua cho bà con, nhưng do sản xuất dứa cắt lát đông lạnh xuất khẩu phụ thuộc vào đơn đặt hàng nên không ổn định. Do vậy nhà máy không liên kết với nông dân để tạo vùng nguyên liệu và bao sản phẩm dứa cho bà con.

Trưởng phòng NN&PTNT huyện Quỳnh Lưu Nguyễn Xuân Dinh cho biết thêm, với diện tích hiện nay, Quỳnh Lưu có khoảng 10 nghìn tấn quả dứa, trong đó có khoảng trên 9 nghìn tấn được các thương lái thu mua tại vườn cho nông dân và xuất bán trên khắp các tỉnh trong nước. Còn lại được Nhà máy chế biến nước hoa quả (Quỳnh Châu) thu mua. Năm 2012, nhà máy nước dứa cô đặc ngừng sản xuất và chuyển đổi mô hình sản xuất kinh doanh, từ đó người trồng dứa bắt đầu khó khăn về đầu ra. Dù thị trường không ổn định, nhưng dứa vẫn là cây trồng chủ lực tại các xã vùng miền núi của Quỳnh Lưu, nên chưa thể dứt bỏ. Huyện không có chức năng tổ chức đầu ra cho nông dân, mà chỉ hỗ trợ tìm kiếm thị trường. Nông dân cần nhận định về tình hình thị trường, qua đó để hạn chế diện tích đất trồng dứa, tránh tình trạng “được mùa mất giá”. Thời điểm này, bà con đang bước vào vụ thu hoạch trong niềm phấn khởi vì dứa được mùa. Tuy nhiên, bà con băn khoăn vì sản phẩm dứa phải phải tự tìm đầu ra. Không có cơ sở, nhà máy liên kết bao tiêu sản phẩm cho bà con, đây vẫn là bài toán cần được tỉnh Nghệ An quan tâm chỉ đạo các địa phương, các cơ quan chức năng tìm lời giải cho người nông dân.