Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quy định về bảo vệ trẻ em

Diễn biến phức tạp, đáng báo động

Chiều 8/11, tại phiên thảo luận của Quốc hội về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, công tác thi hành án, phòng, chống tham nhũng năm 2022, đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Ngọc Xuân (Bình Dương) bày tỏ lo ngại trước tình trạng xâm hại trẻ em gia tăng.

Dẫn số liệu từ báo cáo của Chính phủ, đại biểu cho biết, từ đầu năm đến nay, số vụ cưỡng dâm trẻ em tăng 400%, số đối tượng vi phạm tăng 450%, có 71,9% vụ hiếp dâm mà nạn nhân là trẻ em, số vụ dâm ô với trẻ em tăng.

Đại biểu Nguyễn Thị Ngọc Xuân, Bình Dương, phát biểu tại phiên thảo luận của Quốc hội chiều 8/11. (Ảnh: ĐĂNG KHOA)

Thực tế trên cho thấy tội phạm xâm hại tình dục trẻ em đang có chiều hướng gia tăng cao, diễn biến phức tạp và đáng báo động. Theo đại biểu, đây là một trong những tội phạm rất nguy hiểm, không chỉ gây thiệt hại cho xã hội, làm băng hoại nền tảng đạo đức mà còn gây ra những tổn thương nặng nề về thể chất và tâm lý rất khó khắc phục đối với nạn nhân.

“Nhìn vào số liệu này, tôi cùng nhiều vị đại biểu Quốc hội khác hết sức đau lòng. Phải tìm ra nguyên nhân, kiến nghị giải pháp căn cơ hơn để ngăn ngừa và nghiêm trị loại tội phạm này”, đại biểu nhấn mạnh.

Chung quan điểm, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Dương) phân tích, trong khi nhiều loại tội phạm giảm rõ rệt thì một số loại tội phạm tiếp tục gia tăng, đặc biệt là nhóm các loại tội phạm về trật tự xã hội liên quan đến sự suy đồi đạo đức, xuống cấp đạo đức xã hội.

Cụ thể là tội cưỡng dâm người từ 13 đến 16 tuổi tăng cả số vụ và số đối tượng; tội dâm ô với người 16 tuổi cũng tăng cả số vụ và số đối tượng... Đặc biệt là trong số các vụ mua bán người không hiếm những vụ mua bán trẻ em mà người thực hiện hành vi bán trẻ em lại chính là các bậc cha mẹ của các em.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương. (Ảnh: ĐĂNG KHOA)

“Đây là vấn đề vô cùng nhức nhối, khi tính mạng của con người bị coi thường, nhân phẩm bị chà đạp, khi con người bị một số đối tượng hám lợi trước mắt, bất chấp quy định và đạo đức mua đi, bán lại như 1 món hàng thì hệ lụy khủng khiếp của nó không chỉ nằm ở chỗ gây thiệt hại về kinh tế, về tính mạng con người mà còn là những tác động vô cùng xấu tới đạo đức và tâm lý xã hội”, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga nêu rõ.

Đây cũng là mối quan ngại mà đại biểu Phạm Thị Xuân (Thanh Hoá) chia sẻ trong phiên thảo luận. Theo đại biểu, số vụ cưỡng dâm, dâm ô với trẻ em có xu hướng gia tăng, đáng lưu ý, một số vụ xảy ra trong thời gian dài mới bị phát hiện, xử lý.

Đây là những vấn đề bức xúc trong dư luận, bởi hậu quả gây ra cho các em rất nghiêm trọng, từ tính mạng, sức khỏe đến nhân phẩm, lâu dài hơn ảnh hưởng trực tiếp đến tương lai của các em, đại biểu cho biết.

Tạo lá chắn vững chắc bảo vệ trẻ em

Trước tình trạng đáng lo ngại nêu trên, đại biểu Phạm Thị Xuân đề nghị Chính phủ tiếp tục có các giải pháp quyết liệt, toàn diện hơn nữa, nhanh chóng xử lý nghiêm và dứt điểm các vụ việc, đấu tranh hạn chế đến mức thấp nhất đối với các loại tội phạm này.

Đại biểu Phạm Thị Xuân (Thanh Hóa) phát biểu. (Ảnh: ĐĂNG KHOA)

Đồng thời, đại biểu cũng kiến nghị đổi mới công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật để bảo vệ trẻ em, phòng, chống xâm hại trẻ em cả về nội dung và hình thức, bảo đảm thiết thực, phù hợp với từng nhóm đối tượng, từng vùng miền.

Bên cạnh đó, các cấp, các ngành cần quan tâm đối với vùng dân tộc thiểu số, trong đó chú trọng giáo dục giới tính, sức khỏe sinh sản, hướng dẫn trẻ em nhận biết các nguy cơ bị xâm hại, kỹ năng phòng, tránh, bảo vệ bản thân.

Cho rằng xây dựng 1 hệ thống pháp luật đồng bộ, mạnh mẽ và hiệu quả là công cụ hữu hiệu nhất trong hoạt động bảo vệ quyền trẻ em, đại biểu Nguyễn Thị Ngọc Xuân kiến nghị Quốc hội, Chính phủ, các cơ quan tư pháp và các cơ quan có liên quan tiếp tục rà soát, nghiên cứu, xây dựng, hoàn thiện tăng mạnh các chế tài hình sự đối với hành vi xâm hại trẻ em, nhằm tạo ra lá chắn pháp lý vững chắc bảo vệ trẻ em trước hành vi xâm hại.

Trong đó, đại biểu kiến nghị cần đẩy nhanh tiến độ như xây dựng ban hành luật về tư pháp đối với người chưa thành niên, luật về công tác xã hội, một số chính sách trợ giúp trẻ em. Đồng thời, căn cứ Điều 80 Luật Trẻ em năm 2016, hằng năm, Chính phủ báo cáo Quốc hội kết quả thực hiện quyền trẻ em.

Đại biểu đề nghị Chính phủ bổ sung, trong đó cần đánh giá rõ nhiệm vụ, tỷ lệ thụ lý giải quyết các vụ án xâm hại trẻ em theo Nghị quyết của Quốc hội để tìm ra giải pháp trước mắt và lâu dài, nhằm bảo vệ trẻ em kịp thời và hiệu quả hơn.

Quang cảnh phiên họp của Quốc hội chiều 8/11. (Ảnh: ĐĂNG KHOA)

Từ những khó khăn trong giải quyết các vụ án xâm hại tình dục trẻ em và công tác đấu tranh, phòng ngừa đối với các loại tội phạm này, đại biểu Nguyễn Thị Ngọc Xuân cũng kiến nghị Bộ Công an, ngành tư pháp các cấp cần sớm có kế hoạch liên tịch đào tạo, mở lớp tập huấn về kỹ năng cho điều tra viên, kiểm sát viên, thẩm phán để giải quyết các vụ án thuộc nhóm tội phạm xâm hại tình dục trẻ em, tổ chức họp liên ngành để kịp thời trao đổi, rút kinh nghiệm trong công tác điều tra, truy tố, xét xử các vụ án này.

Ngoài ra, các cơ quan bảo vệ pháp luật cần tiếp tục chủ động nắm bắt tình hình, có kế hoạch phòng ngừa, kịp thời ngăn chặn, giảm thiểu nguy cơ tội phạm xâm hại trẻ em.

Bên cạnh đó, cấp ủy, chính quyền địa phương cần bố trí đủ nguồn lực trong tuyên truyền và thực thi pháp luật về trẻ em, có kế hoạch phân công giám sát tổ chức, cá nhân tại các địa bàn có nguy cơ xâm hại trẻ em cao để có những giải pháp bảo vệ trẻ em hiệu quả nhất.

Đồng tình với việc xử lý nghiêm khắc loại tội phạm này, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga cho rằng, với những vụ việc vi phạm cần xử lý sớm, dứt điểm, nghiêm khắc đi đôi với đẩy mạnh công tác tuyên truyền.

Nhấn mạnh việc phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm không phải chỉ là việc của riêng ngành công an mà phải có sự vào cuộc quyết liệt của tất cả các cấp, các ngành, các địa phương cho tới mỗi cá nhân, đại biểu đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành quan tâm đẩy mạnh những giải pháp toàn diện, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của những quy định về bảo vệ trẻ em trước nạn xâm hại trẻ em, mua bán trẻ em và bạo hành trẻ em đang càng ngày trở nên nhức nhối.