Nhân dịp năm mới 2006, Chủ tịch nước Trần Ðức Lương đã trả lời phỏng vấn báo chí, đánh giá những thành tựu đạt được trong năm qua và triển vọng phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam trong năm 2006.
* Thưa Chủ tịch, năm 2005 là năm đánh dấu những thành tựu vượt trội của nước ta trên các lĩnh vực phát triển kinh tế - xã hội trong nhiều năm qua. Xin Chủ tịch cho biết đánh giá nhận xét của mình về những thành tựu to lớn này trong năm 2005 của nước ta?
- Năm 2005 quả là một năm có nhiều ý nghĩa, năm của những ngày kỷ niệm lớn: 75 năm Ngày thành lập Ðảng Cộng sản Việt Nam, 60 năm Cách mạng Tháng Tám và thành lập nước CHXHCN Việt Nam, 115 năm Ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh; 30 năm Ngày miền nam hoàn toàn giải phóng, thống nhất đất nước; Ðại hội thi đua toàn quốc lần thứ VI thời kỳ đổi mới... Năm 2005 còn là năm cuối của kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 2001-2005, là năm cả nước tiến hành đại hội đảng bộ các cấp và chuẩn bị Ðại hội toàn quốc lần thứ X của Ðảng. Ðây chính là các mốc lớn thúc đẩy phong trào thi đua yêu nước trong toàn Ðảng, toàn dân, toàn quân vượt qua mọi khó khăn, thử thách, phấn đấu hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội.
Năm 2005, tăng trưởng kinh tế GDP đạt khoảng 8,4%, tốc độ cao hơn hẳn các năm trước; xuất khẩu tăng, tích lũy cao, thu ngân sách vượt kế hoạch, cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực, nhiều mục tiêu "thiên niên kỷ" hoàn thành trước thời hạn. Nhìn tổng quát, có thể đánh giá năm 2005 đạt bước tiến mới về phát triển kinh tế - xã hội tương đối toàn diện. Ðiều đáng nói là đạt được những thành tựu này trong tình hình chúng ta phải đương đầu với nhiều khó khăn, thách thức do trình độ phát triển kinh tế nước ta còn thấp, do ảnh hưởng của thiên tai như hạn hán, bão, lụt nặng nề; dịch cúm gia cầm diễn biến phức tạp, có nguy cơ trở thành đại dịch cúm ở người. Mặt khác, tình hình thế giới có nhiều biến động, nhất là giá xăng dầu liên tục tăng gây không ít khó khăn cho nước ta trong việc hoàn thành các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội.
Như vậy, chủ trương phát huy nội lực của Ðảng đã được nhân dân ta, những người sản xuất, kinh doanh, các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế, chính quyền các cấp quyết tâm thực hiện. Cũng trong năm 2005, Quốc hội ta đã ban hành nhiều đạo luật quan trọng, hệ thống bảo vệ pháp luật hoạt động tích cực, có hiệu quả; Ðảng và Nhà nước đã tập trung sức chăm lo các vấn đề xã hội, nhất là vấn đề xóa đói, giảm nghèo; lao động và việc làm, giáo dục đào tạo, chăm sóc sức khỏe nhân dân, xây dựng đời sống văn hóa mới...; bước đầu khơi dậy động lực phát triển kinh tế - xã hội. Việc tổ chức thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở được toàn dân hưởng ứng tích cực, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị xã hội, các tổ chức quần chúng coi trọng và tổ chức thực hiện bằng nhiều hình thức đa dạng, thiết thực hơn, các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động hợp lòng dân, nhất là giúp đỡ nhau xóa đói, giảm nghèo, cứu trợ thiên tai, cứu trợ người bị chất độc da cam... được triển khai sâu rộng có tác dụng tích cực, góp phần giữ vững ổn định chính trị, xã hội, quốc phòng, an ninh đất nước. Sự xúc động chân thành của đông đảo nhân dân, đặc biệt là lớp trẻ, khi đón nhận các tấm gương giàu sức thuyết phục của những người và đơn vị tiêu biểu trong Ðại hội Thi đua yêu nước vừa diễn ra, cũng như khi đọc nhật ký của các liệt sĩ Ðặng Thùy Trâm, Nguyễn Văn Thạc..., đã nhân lên ý chí phấn đấu thực hiện những khát vọng cao đẹp, và đó là những tín hiệu tốt có tính văn hóa mà chúng ta cần phát huy.
* Năm 2005 cũng là năm họat động đối ngoại và kinh tế đối ngoại diễn ra nhộn nhịp trong bối cảnh đất nước chuẩn bị có những bước hội nhập sâu hơn vào nền kinh tế thế giới. Chủ tịch đánh giá như thế nào về những thành quả hoạt động đối ngoại và kinh tế đối ngoại của Nhà nước ta trong năm 2005?
- Dưới sự chỉ đạo và tham gia trực tiếp của lãnh đạo Ðảng, Nhà nước, Quốc hội và Chính phủ, hoạt động đối ngoại của nước ta trong năm qua, đã được triển khai một cách tích cực, chủ động, với nhiều hình thức phong phú, có trọng tâm, thắt chặt đoàn kết quốc tế, tăng cường hiểu biết lẫn nhau, chú trọng hiệu quả, nhất là hiệu quả kinh tế. Kết quả công tác đối ngoại nổi bật nhất trong năm qua là chúng ta đã tiếp tục duy trì được môi trường hòa bình, ổn định, tạo thuận lợi cho công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, vị thế của nước ta tiếp tục được nâng cao. Chúng ta đã mở rộng khuôn khổ và làm sâu sắc thêm quan hệ hữu nghị và hợp tác với tất cả các đối tác, nhất là các nước láng giềng khu vực và các nước lớn. Chúng ta đã đóng góp tích cực vào các hoạt động ngoại giao đa phương tại các Hội nghị thượng đỉnh APEC 13, ASEAN 11, Ðông Á lần thứ nhất, Á-Phi lần thứ 2, SEA GAMES 23, PARAGAMES..., góp phần tăng cường quan hệ hợp tác giữa các nước, giữa ta với các quốc gia, bảo vệ các lợi ích của đất nước, nâng cao uy tín và vai trò của Việt Nam ở khu vực và trên trường quốc tế.
Trong năm 2005, các hoạt động đối ngoại đã hỗ trợ thiết thực và hiệu quả cho phát triển kinh tế và công tác hội nhập kinh tế quốc tế. Ðến nay, chúng ta đã kết thúc đàm phán gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) với 22 trên tổng số 28 đối tác và đang tích cực đàm phán đi đôi với vận động chính trị - ngoại giao nhằm sớm đưa nước ta gia nhập tổ chức này. Công tác ngoại giao phục vụ kinh tế của chúng ta ngày càng hiệu quả. Mới đây, Hội nghị Nhóm Tư vấn các nhà tài trợ cho Việt Nam lại tiếp tục nâng mức cam kết viện trợ ODA cho Việt Nam lên con số kỷ lục mới, thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ của cộng đồng quốc tế đối với những chính sách mà Ðảng và Nhà nước ta đang tiến hành. Ngoài ra, kinh tế đối ngoại năm qua cũng đạt thắng lợi quan trọng: kim ngạch xuất khẩu đạt hơn gấp đôi so với năm 2000.
Tuy nhiên, chúng ta cũng không ngộ nhận rằng cứ hội nhập là cả thế giới tự nhiên sẽ đến xây dựng đất nước giàu đẹp cho chúng ta. Hội nhập kinh tế khu vực, vào WTO là tham gia vào thương trường toàn cầu, thử thách rất lớn, nhưng chúng ta sẵn sàng đón nhận và tranh thủ những cơ hội tích cực để quyết tâm vượt lên. Ðể đảm bảo rằng Việt Nam sẽ đạt được thắng lợi trong hội nhập với thế giới, thì điều kiện tiên quyết mang tính sống còn đó là phải tập hợp được lực lượng, đoàn kết, ra sức thi đua cạnh tranh, hạ giá thành, nâng cao chất lượng, đa dạng hóa sản phẩm hàng hóa sản xuất trong nước.
* Xin Chủ tịch đánh giá về triển vọng của nước ta trong năm 2006, năm mở đầu việc thực hiện kế hoạch năm năm 2006 - 2010?
- Bước vào năm 2006, năm đầu của kế hoạch năm năm 2006 - 2010, nước ta có những khả năng mới, đồng thời đứng trước những yêu cầu mới của sự phát triển, trong bối cảnh quốc tế tiếp tục diễn biến phức tạp, đất nước vẫn trong tình trạng kém phát triển và hàng năm phải đối phó với thiên tai, dịch bệnh. Tiến trình hội nhập kinh tế khu vực và thế giới đến thời điểm phải thực hiện đầy đủ các cam kết, chịu nhiều sức ép và cạnh tranh. Cơ hội và thách thức đan xen nhau và đều rất lớn.
Thực hiện kế hoạch năm năm 2006 - 2010, chúng ta phải phát huy sức mạnh toàn diện, tiếp tục đổi mới đồng bộ hơn, động viên mọi nguồn lực của xã hội, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế, phát triển nhanh và bền vững hơn nhằm sớm đưa nước ta ra khỏi tình trạng nước kém phát triển. Cần tiếp tục khai thác các yếu tố phát triển theo chiều rộng, phải đặc biệt coi trọng các yếu tố phát triển về chiều sâu, tạo chuyển biến mạnh mẽ về chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế. Phải kết hợp tốt giữa tăng trưởng kinh tế với phát triển văn hóa, xã hội, bảo vệ và cải thiện môi trường, hết sức coi trọng phát triển con người, thực sự mở rộng dân chủ, phát huy cao độ sức mạnh của dân ta để đổi mới và phát triển đất nước nhanh và bền vững. Với tinh thần nhìn thẳng vào sự thật, với sự nhất trí cao trong toàn Ðảng, toàn dân về đánh giá tình hình đất nước; tự tin với những thành tựu đã đạt được; nghiêm khắc với những mặt yếu kém, nhận rõ những yêu cầu đổi mới và phát triển, những khó khăn thách thức, thuận lợi của thời kỳ mới, chúng ta nhất định thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2006, mở đầu tốt đẹp cho hoàn thành kế hoạch 2006 - 2010, đưa đất nước ta phát triển nhanh hơn, bền vững hơn trong thế kỷ 21.
Nhân dịp Xuân Bính Tuất 2006, thay mặt Ðảng và Nhà nước, tôi xin gửi tới toàn thể đồng bào, đồng chí trong cả nước và đồng bào ta ở nước ngoài lời chúc mừng tốt đẹp nhất. Phát huy truyền thống yêu nước và cách mạng kiên cường, tinh thần cần cù sáng tạo và chủ động, toàn Ðảng, toàn dân, toàn quân ta bước vào năm 2006 sẽ tạo nên những động lực mới, thành công mới, thực hiện thắng lợi sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
* Xin chân thành cảm ơn Chủ tịch.
