Ðiểm đáng chú ý là, trước đây có chín đối tượng ưu tiên, nay chỉ còn bảy đối tượng. Hai đối tượng không còn nằm trong diện ưu tiên, những năm trước đây ký hiệu là 5a, 5b và 08, nghĩa là công dân Việt Nam không phải là người dân tộc thiểu số (người Kinh, người Hoa...) sống ở khu vực 1: ở vùng cao, vùng sâu, các xã, thị trấn thuộc miền núi, hải đảo. Quy định như vậy, quyền lợi của thí sinh vẫn không bị ảnh hưởng, vì những thí sinh này đã được hưởng ưu tiên khu vực; nghĩa là đã được cộng chênh lệch 1,5 điểm lợi hơn so với khu vực 3. GS,TS Bành Tiến Long, Vụ trưởng Ðại học và Sau đại học cho biết: Nếu họ được hưởng cộng thêm ưu tiên đối tượng nữa thì họ cũng hưởng chính sách ưu tiên hoàn toàn giống như chính sách ưu tiên đối với người dân tộc thiểu số, hay thương binh, bệnh binh, con liệt sĩ, con thương binh... sống ở khu vực 1. Mấy năm vừa qua, nhiều trường ÐH, CÐ, nhiều cơ quan và cha mẹ học sinh đề nghị sửa đổi sự bất hợp lý này, nay mới thực hiện được.
Ngoài ra, quy chế bổ sung cũng quy định: cộng điểm thưởng cho học sinh tốt nghiệp THPT loại giỏi và cho học sinh đoạt giải quốc gia chỉ áp dụng một lần, đúng năm học sinh tốt nghiệp THPT. Quy định này cũng đã được áp dụng trong các kỳ tuyển sinh ÐH, CÐ từ năm 2003 trở về trước, tức chỉ áp dụng một lần đúng năm học sinh tốt nghiệp THPT. Nhưng năm nay khác hơn là trong quy chế cũ chỉ quy định cho học sinh đoạt giải quốc gia, mặc dù đã thực hiện cả cho học sinh tốt nghiệp THPT loại giỏi.
Kỳ thi năm nay, giấy chứng nhận kết quả thi chỉ cấp một lần. Trường hợp bị mất không cấp lại mà chỉ cấp giấy xác nhận điểm thi. Về mặt nguyên tắc, thực hiện đúng Quy chế thì giấy xác nhận điểm thi này không có giá trị trong việc xét tuyển lần hai. Ðây là trường hợp đặc biệt, thí dụ những năm trước đây có thí sinh mất toàn bộ tư trang, giấy tờ, Ban chỉ đạo thi sẽ có hướng dẫn cụ thể và phối hợp các trường để xử lý.
Nội dung bản quy chế mới bổ sung cho thấy sự kiên quyết trong việc xử lý thí sinh vi phạm quy chế. Còn cán bộ coi thi, nếu vi phạm cũng bị xử lý kiên quyết theo điều 38 của Quy chế tuyển sinh. Tùy theo mức độ vi phạm nặng nhẹ, cán bộ coi thi bị xử lý theo các hình thức như: khiển trách, cảnh cáo, hạ bậc lương, hạ ngạch, cách chức, chuyển công tác, buộc thôi việc hoặc bị truy tố trước pháp luật.
Kỳ thi năm nay, việc quy định mức điểm chênh lệch phải xử lý khi chấm thi đã được Thường trực Ban chỉ đạo thi thảo luận và thống nhất. Trước hết, phải căn cứ vào thang điểm chấm thi là thang điểm 10; các ý nhỏ được chấm điểm lẻ chính xác đến 0,25. Quy định cũng kế thừa những điểm đã được thực hiện trong quy chế về cách xử lý chấm thi của nhiều năm trước đây do các hội đồng chấm thi đề xuất hoặc góp ý kiến và đã được áp dụng.
Các tình huống về mức điểm chênh lệch và cách xử lý khi chấm thi được sửa đổi, bổ sung tại khoản 2 điều 28 của Quy chế tuyển sinh năm 2004. Khoản 2 này cụ thể hơn quy trình chấm thi để bảo đảm tính thống nhất cách làm của các ban chấm thi trong toàn quốc. Khi mức độ chấm lệch nhau của ba lần chấm trên hai điểm đối với môn khoa học tự nhiên và ngoại ngữ, trên 2,5 điểm đối với môn khoa học xã hội, tức là lệch đối với thang điểm tuyệt đối (điểm 10) đến
20 - 25% thì phải tìm ra nguyên nhân, có thể là trách nhiệm của cán bộ chấm thi chưa cao, làm thiệt thòi quyền lợi của thí sinh, hoặc có thể có những vấn đề khác cần làm rõ. Quy định này nhằm tăng cường trách nhiệm của cán bộ chấm thi, tạo thêm quyền hạn của trưởng ban và trưởng môn chấm thi.
Về việc không phúc khảo các môn năng khiếu, Ban chỉ đạo kỳ thi của Bộ cho biết: Vì thi môn năng khiếu là thi công khai và có hội đồng chấm tập thể. Hơn nữa các môn thi năng khiếu như: phát âm, hát, chạy... thì không có bản lưu. Mặt khác, khi đã biết tổng điểm các môn thi của thí sinh thì yếu tố công bằng và khách quan của môn thi năng khiếu khi phúc khảo khó bảo đảm.
Về điểm sàn: chỉ có thể xác định sau khi thống kê điểm thi trong toàn quốc theo các khối A,B,C,D. Ðiểm sàn không phải là biện pháp hạn chế thí sinh thi tuyển vào đại học, nhưng có tính chất "khuyến nghị" thí sinh học yếu, học dưới trung bình không nên thi đại học để đỡ tốn kém và vất vả cho thí sinh và gia đình. Tốt nhất những thí sinh này tìm cơ hội học tập và lao động khác. Tùy theo thống kê điểm thi toàn quốc có thể xác định được điểm sàn và có thể xác định ngay được tỷ lệ phần trăm thí sinh bị sàng lọc từ vòng đầu. Nhìn lại các kỳ tuyển sinh các năm 2002, 2003 có thể dự đoán tỷ lệ này khoảng 30 - 40%.
Ðược hỏi về việc: Liệu có hiện tượng một vài trường đại học, nhất là trường đại học dân lập tuyển thí sinh có "đầu vào" thấp và thậm chí tuyển vượt chỉ tiêu? GS,TS Bành Tiến Long cho rằng: Chỉ tiêu tuyển sinh là kế hoạch đào tạo nguồn nhân lực của Nhà nước, các cơ sở giáo dục đại học phải thực hiện nghiêm túc. Năm 2002 và 2003 chỉ tiêu tuyển sinh trong toàn quốc vượt khoảng 2 - 4%. Tuy nhiên, năm trước do cơ chế xét tuyển chưa tốt, cho nên có trường tuyển vượt nhiều so với chỉ tiêu được giao. Năm nay cơ chế xét tuyển đã khác, các trường tự quyết định công tác xét tuyển, do đó không thể có hiện tượng "xé rào", hiện tượng vượt chỉ tiêu như năm ngoái.
