Sáng 12/5, Tạp chí Kinh tế và dự báo, cơ quan của Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức Diễn đàn Dự báo kinh tế Việt Nam 2022-2023: Kịch bản tăng trưởng và triển vọng một số ngành kinh tế chính, với sự tham gia của các nhà quản lý, nhà khoa học, doanh nghiệp, các hiệp hội ngành hàng.
Triển vọng phục hồi tích cực
Phát biểu khai mạc diễn đàn, Thứ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương cho biết, 4 tháng vừa qua, kinh tế Việt Nam tiếp tục phục hồi và có nhiều dấu hiệu khởi sắc ở một số ngành, lĩnh vực trong bối cảnh tình hình thế giới có nhiều diễn biến phức tạp. Cụ thể, tăng trưởng GDP quý I/2022 ước đạt 5,03% so cùng kỳ; lạm phát được kiểm soát, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) 4 tháng đầu năm tăng 2,1%; các cân đối lớn về tài chính, tiền tệ, tín dụng cơ bản được bảo đảm, thu ngân sách nhà nước đạt kết quả khả quan.
Đáng lưu ý, chỉ số môi trường kinh doanh của Việt Nam tăng lên 73 điểm phần trăm, tăng 12 điểm phần trăm so quý IV/2021, là mức cao nhất kể từ sau đợt dịch bùng phát lần thứ tư. Số doanh nghiệp thành lập mới trong 4 tháng đạt mức cao nhất so cùng kỳ từ trước đến nay. Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện ước đạt 5,92 tỷ USD, là giá trị cao nhất so cùng kỳ các năm 2018-2022, tạo động lực quan trọng cho tăng trưởng kinh tế.
Điểm lại một số dự báo lạc quan từ các tổ chức quốc tế, như Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) dự báo tăng trưởng kinh tế Việt Nam sẽ phục hồi ở mức 6,5% năm 2022 và đạt 6,7% năm 2023; Ngân hàng Thế giới dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam sẽ đạt 5,3% năm 2022, sau đó sẽ ổn định trở lại quanh mức 6,5%; Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) hạ dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2022 xuống mức 3,6%, nhưng tin rằng GDP của Việt Nam sẽ tăng trưởng 6% trong năm 2022 và 7,2% trong năm 2023...
Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho rằng, cần nhìn nhận một thực tế là khó khăn, thách thức đang ngày càng lớn khi đại dịch Covid-19 chưa kết thúc trong bối cảnh bức tranh kinh tế-chính trị quốc tế đang có những biến động rất lớn.
“Vì vậy, dự báo về triển vọng kinh tế vĩ mô cũng như kinh tế ngành cần được cập nhật dựa trên những phân tích khoa học, chuyên sâu và đa chiều. Đây là nỗ lực cần thiết, nhằm góp sức để hoạch định chính sách cũng như hoạt động của các nhà đầu tư, các doanh nghiệp, để cùng hiện thực hóa mục tiêu phát triển đất nước như các Nghị quyết của Chính phủ đã đề ra”, Thứ trưởng Trần Quốc Phương nói.
Đề cập đến việc triển khai Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội có quy mô gần 350 nghìn tỷ đồng trong bối cảnh mới, ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho rằng nhất thiết phải đáp ứng được ba yêu cầu chính. Trước hết, phải khẩn trương, kịp thời hiện thực hóa các hỗ trợ đến tay người dân và doanh nghiệp. Yêu cầu quan trọng khác giúp Chương trình đạt mục tiêu phục hồi, phát triển nhanh sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng là về tính hiệu quả, khả năng hấp thụ, tránh dàn trải, lãng phí nguồn lực. Cuối cùng, tính công khai, minh bạch vừa là giải pháp vừa là yêu cầu để nâng cao hiệu lực, hiệu quả và hoàn thành mục tiêu Chương trình.
Cũng theo ông Phan Đức Hiếu, để Chương trình thật sự là “phao cứu sinh” phục hồi và vực dậy nền kinh tế, đòi hỏi nỗ lực của tất cả các bên, từ Nhà nước đến người dân và doanh nghiệp. Bản thân mỗi doanh nghiệp trước hết phải tự thay đổi để thích ứng với bối cảnh mới. Cụ thể là cần năng động, chủ động, sáng tạo hơn, quản trị tốt hơn trước xu hướng kinh doanh mới, thói quen tiêu dùng mới và công nghệ mới.
Rủi ro lạm phát tăng cao
Nhận diện rủi ro lạm phát tăng cao trong năm 2022 trong khi tăng trưởng có thể chậm lại, ông Francois Painchaud, Đại diện thường trú của IMF tại Việt Nam và Lào kiến nghị, chính sách tài khóa nên đi đầu trong việc hỗ trợ phục hồi kinh tế, đặc biệt nếu rủi ro suy giảm tăng trưởng trở thành hiện thực. Vị chuyên gia này cũng đánh giá, Việt Nam đã duy trì thành công sự ổn định về tài khóa, cán cân đối ngoại và ổn định tài chính. Các chính sách kinh tế vĩ mô đã giúp giảm bớt tác động của Covid-19, đặc biệt là Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế của Chính phủ được thực hiện một cách thích hợp và kịp thời để hỗ trợ phục hồi tăng trưởng chung.
Chia sẻ bức tranh dự báo lạm phát Việt Nam giai đoạn 2022-2023, TS Nguyễn Bích Lâm, nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê nhận định: Với độ trễ của gói phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội, đặt trong bối cảnh lạm phát vẫn ở mức cao của các nền kinh tế là đối tác quan trọng của kinh tế Việt Nam, dự báo lạm phát của Việt Nam năm 2022 sẽ ở mức 4 đến 4,5% và tăng lên khoảng 5 đến 5,5% vào năm 2023.
Dựa trên phân tích ảnh hưởng của các diễn biến kinh tế lớn đến Việt Nam, TS Cấn Văn Lực, thành viên Tổ tư vấn Chính sách tiền tệ cập nhật dự báo hai kịch bản cho tăng trưởng GDP năm 2022-2023.
Theo đó, ở kịch bản cơ sở, GDP Việt Nam sẽ tăng từ 5,5 đến 6% trong giai đoạn này; ở kịch bản tiêu cực, GDP năm 2022-2023 chỉ tăng trưởng 4,5 đến 5%. Các biến số trong hai kịch bản trên sẽ phụ thuộc vào mức độ thực hiện chương trình phòng, chống dịch; Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội 2022-2023 và khả năng Việt Nam giảm thiểu tác động từ chiến sự Nga-Ukraine.
Các giải pháp được khuyến cáo nhằm kiểm soát lạm phát là đa dạng nguồn cung, minh bạch và đơn giản hóa quy trình thương mại, phối hợp hài hòa chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ, điều hành tốt giá xăng dầu trong nước, không tăng giá các mặt hàng thiết yếu...
