Theo sử sách ghi lại, cách đây 1037 năm (987-2024), vua Lê Đại Hành đã chọn vùng đất Đọi Sơn linh thiêng để tổ chức lễ Tịch điền, khuyến khích, nhắc nhở thần dân coi trọng, chăm lo sản xuất nông nghiệp - cái gốc của sự ấm no, hạnh phúc.
Trong không khí ấm áp của những ngày đầu xuân Giáp Thìn, Lễ hội Tịch điền được tổ chức mang đến khí thế lao động mới, báo hiệu một mùa xuân no ấm, hạnh phúc, đẹp giàu trên quê hương Hà Nam, phát động nhân dân xuống đồng sản xuất nông nghiệp, mang về vụ mùa bội thu.
 |
Nghi lễ đọc văn trình trước đàn tế Thần nông và Linh vị vua Lê Đại Hành. |
Bà Trần Thị Bản, xã Văn Xá, huyện Kim Bảng, chia sẻ: Năm nào tôi cũng sắp xếp thời gian, công việc để về tham dự Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn trước khi bắt tay vào vụ sản xuất nông nghiệp mới. Năm nay, thời tiết rất đẹp, đúng tiết trời xuân, tôi hy vọng nông dân chúng tôi sẽ có một mùa màng bội thu.
Năm nay Lễ hội Tịch điền tiếp tục được tổ chức với quy mô địa phương, song có thêm những nét mới để hấp dẫn, thu hút du khách. Ngoài những nghi lễ chính như: Lễ cáo yết, rước nước, sái tịnh, cầu an và phần hội có thi vẽ, trang trí trâu, hoạt động thể thao, văn nghệ, giải vật, trò chơi dân gian, còn có nhiều hoạt động được tổ chức với hình thức phong phú, đa dạng, sinh động; trong đó có hội thi cày để người dân và du khách tham gia trải nghiệm.
 |
Các đồng chí lãnh đạo tỉnh Hà Nam thực hiện nghi lễ Tịch điền. |
Sau khi nhập linh khí quân vương, một cụ cao niên của địa phương hóa thân thành vua Lê Đại Hành bắt đầu nghi trình Tịch điền.
Đồng chí Trương Quốc Huy, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, Trưởng Đoàn đại biểu quốc hội tỉnh Hà Nam; các đồng chí lãnh đạo Ủy ban nhân dân tỉnh, các sở, ngành và địa phương đã thực hiện nghi thức cày ruộng đầu xuân.
Những sá cày mang ý nghĩa đánh thức đất đai, mong ước mùa màng bội thu, làm nên nét văn hóa của riêng quê hương Duy Tiên và của tỉnh Hà Nam, giáo dục người dân, nhất là thế hệ trẻ lòng biết ơn tiền nhân, tích cực phát triển sản xuất nông nghiệp, xây dựng quê hương đạt tiêu chí nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu.
 |
Những nam thanh, nữ tú đi sau gieo hạt giống để cầu mong một năm mới với mùa màng tươi tốt. |
Để tiếp tục bảo tồn và phát huy không gian lễ hội Tịch điền Đọi Sơn gắn với phát triển du lịch của địa phương, ông Ngô Văn Liên, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thị xã Duy Tiên, cho biết: Qua 15 năm phục dựng và tổ chức lễ hội Tịch điền, đến nay các công tác tổ chức lễ hội đã đi vào nền nếp, nhuần nhuyễn theo kịch bản tổng thể của Viện Văn hóa nghệ thuật quốc gia Việt Nam.
Các nghi lễ và hoạt động trong lễ hội do các tăng, ni, phật tử, các bô lão, ban khánh tiết của các di tích và nhân dân trên toàn xã Tiên Sơn thực hành nghiêm túc quy củ.
 |
Trong tiếng trống hội rộn ràng, màn múa rồng thể hiện mong ước một năm mới tốt đẹp. |
Thị xã Duy Tiên cũng xác định, phát triển Du lịch là một trong những giải pháp bền vững để bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa của tiểu vùng Đọi Sơn cũng như lễ hội Tịch điền.
Trong thời gian tới, địa phương sẽ cùng với ngành văn hóa, thể thao và du lịch tham mưu cho tỉnh Hà Nam triển khai xây dựng Quy hoạch tổng thể khu di tích quốc gia đặc biệt chùa Đọi Sơn, Quy hoạch không gian Lễ hội Tịch điền làm cơ sở triển khai các dự án, kế hoạch gần phát triển du lịch với di sản văn hóa của tiểu vùng Đọi Sơn tạo sự đặc thù dựa vào những giá trị nổi bật, chân thực về di sản văn hóa-lịch sử, truyền thống văn hóa địa phương.
 |
| Màn trống khai hội do những phụ nữ các thôn Đọi Tam, Đọi Tín biểu diễn. |
Cùng với đó, Ủy ban nhân dân thị xã Duy Tiên tổ chức Lễ hội Tịch điền phù hợp với xu hướng phát triển của xã hội, nâng cao chất lượng các hoạt động trong lễ hội với mục tiêu vừa kết hợp truyền thống vừa kết hợp tính hiện đại cho lễ hội. Từng bước nâng cao chất lượng nguồn nhân lực phục vụ trong lĩnh vực du lịch; khuyến khích đầu tư, mở rộng quy mô, hiện đại hóa cở sở vật chất, trang thiết bị tại các cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch.
 |
| Người dân và du khách tham quan, mua sắm tại các gian trưng bày, giới thiệu sản phẩm nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp tiêu biểu của địa phương. |
Trong khuôn khổ Lễ hội năm nay, các gian hàng trưng bày, quảng bá sản phẩm của các địa phương trên địa bàn tỉnh vẫn được ban tổ chức duy trì, nhất là những sản vật gắn liền với quê hương Tiên Sơn, thị xã Duy Tiên và của các vùng miền trong tỉnh để du khách về dự lễ hội có dịp tham quan, mua sắm.
 |
| Trong khuôn khổ lễ hội đã diễn ra nhiều trò chơi dân gian hấp dẫn, thu hút đông đảo nhân dân và du khách. |
Lễ hội Tịch điền đã trở thành hoạt động văn hóa, du lịch quảng bá hình ảnh, con người Hà Nam với du khách trong nước và quốc tế. Đây cũng là dịp tiếp tục đẩy mạnh quảng bá tiềm năng du lịch của thị xã Duy Tiên, giá trị lịch sử, văn hóa, hình ảnh mảnh đất, con người Hà Nam với bạn bè trong nước và quốc tế, góp phần phát triển kinh tế-xã hội của địa phương.
