Hướng đi mới của huyện miền núi Ba Chẽ

Lấy lâm nghiệp làm đòn bẩy

Ba Chẽ có lợi thế về diện tích rừng và đất rừng chiếm tới hơn 90% diện tích tự nhiên của huyện với tỷ lệ che phủ rừng đạt 75%, bên cạnh đó, điều kiện khí hậu thổ nhưỡng của Ba Chẽ rất phù hợp cho phát triển trồng rừng và các loài dược liệu quý dưới tán rừng.

Bí thư Huyện ủy Đỗ Thị Lan cho biết: “Để có bước phát triển đột phá trong kinh tế lâm nghiệp, dược liệu, Ba Chẽ sẽ tập trung phát triển các cây lâm nghiệp có giá trị cao, cây gỗ lớn, tập trung tái tạo rừng lim trên địa bàn. Bên cạnh đó, huyện sẽ tạo vùng nguyên liệu gỗ gắn sản xuất với chế biến lâm sản, phát triển các loại dược liệu quý như ba kích, trà hoa vàng, nấm lim và các loại sâm, đồng thời kêu gọi các doanh nghiệp đầu tư, liên kết với người dân để hình thành được một vùng nguyên dược liệu lớn gắn với chế biến”.

Để phát huy tiềm năng, thế mạnh từ lâm nghiệp, Ba Chẽ đã xây dựng quy hoạch các vùng trồng rừng nguyên liệu tập trung với hơn 29 nghìn ha và khoảng ba nghìn ha cây dược liệu quý. Trong 5 năm qua, Ba Chẽ đã tập trung cho phát triển lâm nghiệp, trồng mới gần 16 nghìn ha rừng chủ yếu là cây thông, quế, sa mộc, keo, lim. Từ đầu năm 2015 đến nay, huyện đã trồng được hơn ba nghìn ha rừng. Đối với phát triển vùng dược liệu, Ba Chẽ quyết tâm phấn đấu đến năm 2020 sẽ phát triển được ba nghìn ha trồng các loại dược liệu quý có giá trị kinh tế cao như trà hoa vàng, nấm linh chi, ba kích… tập trung ở các xã Lương Mông, Minh Cầm, Đạp Thanh, Thanh Lâm, Thanh Sơn, Đồn Đạc và thị trấn. Hiện, Ba Chẽ đã phát triển được khoảng 300 ha diện tích trồng dược liệu và có gần 400 loại dược liệu tự nhiên ở dưới tán rừng.

Để tạo bước đột phá trong phát triển kinh tế lâm nghiệp và dược liệu ở một huyện miền núi khó khăn, Ba Chẽ đang rất cần có các nhà đầu tư vào cuộc để hỗ trợ cho các hộ gia đình đồng bào, giúp họ xây dựng thương hiệu, chế biến lâm sản, nâng cao giá trị kinh tế của lâm sản cũng như dược liệu.

Chủ tịch UBND huyện Lê Minh Hải cho biết: “Hiện, đã có hơn 20 nhà đầu tư đến tìm hiểu cơ hội đầu tư ở Ba Chẽ, trong đó có những nhà đầu tư đến từ các quốc gia như Nhật Bản, Mỹ, Ô-xtrây-li-a, Hàn Quốc, Trung Quốc. Đã có nhiều doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư sản xuất, kinh doanh phát triển kinh tế rừng, trong đó tập trung cả trồng rừng và xây dựng các nhà máy chế biến lâm sản, dược liệu tại chỗ”.

Song song với việc phát triển kinh tế lâm nghiệp và dược liệu, Ba Chẽ cũng đã nhanh chóng quy hoạch được các vùng công nghiệp chế biến vừa gần vùng nguyên liệu gỗ, dược liệu, vừa gần cảng biển. Đó là các cụm công nghiệp cảng Nam Sơn, cụm công nghiệp Đạp Thanh - Thanh Lâm.

Tại các khu, cụm công nghiệp này đã có một số doanh nghiệp vào đầu tư như: Công ty cổ phần kinh doanh lâm sản Đạp Thanh phối hợp Công ty dược khoa Pharma thực hiện dự án phát triển cây trà hoa vàng để tạo ra các sản phẩm trà túi lọc, trà ép viên và một số sản phẩm khác từ loại trà này. Công ty chế biến lâm sản Việt Nam đầu tư nhà máy chế biến gỗ công suất 10 nghìn tấn/tháng, các sản phẩm được chế biến từ gỗ keo gồm ván bóc, ván ghép, viên nén đốt.

Là doanh nghiệp đi đầu thực hiện dự án phát triển rừng kết hợp trồng cây dược liệu ba kích đem lại giá trị kinh tế lớn, Hợp tác xã Toàn Dân đã mạnh dạn đầu tư gần 70 tỷ đồng trồng hơn một nghìn ha rừng keo và 100 ha ba kích. Những mô hình như của Hợp tác xã Toàn Dân sẽ góp phần tạo ra vùng nguyên liệu chính cung cấp cho các nhà máy chế biến lâm sản và dược liệu ở Ba Chẽ.

Mới đây, huyện Ba Chẽ cũng đã ký biên bản ghi nhớ với các doanh nghiệp: Công ty cổ phần Dược Trung ương MEDIPLANTEX hợp tác trong lĩnh vực trồng, chế biến, tiêu thụ sản phẩm và đầu tư vùng trồng dược liệu với quy mô 200 ha theo tiêu chuẩn của Tổ chức y tế Thế giới. Công ty cổ phần Dược vật tư y tế Quảng Ninh về phát triển vùng trồng dược liệu và tiêu thụ sản phẩm dược liệu trên địa bàn.

Khẳng định hướng đi đúng

Sau gần ba năm lăn lộn ở vùng đất khó khăn nhất của tỉnh, Bí thư Huyện ủy Ba Chẽ Đỗ Thị Lan chia sẻ: “Ba Chẽ không chỉ có thế mạnh từ rừng mà còn có điều kiện phát triển công nghiệp và dịch vụ dựa trên nền tảng phát triển lâm nghiệp. Việc công bố quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội cũng chính là bước đi đột phá mang tính chiến lược của địa phương. Vấn đề là làm sao thu hút được các nhà đầu tư và phải là những dự án có quy mô, tâm huyết”.

Tại buổi công bố các bản quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 của huyện, đã có bốn doanh nghiệp công bố chính thức hoạt động tại Ba Chẽ trên bốn lĩnh vực: Sản xuất, chế biến lâm sản, trong đó có gỗ; đầu tư phát triển du lịch tổng hợp; phát triển chế biến cây dược liệu; đầu tư phát triển hạ tầng cụm công nghiệp với số vốn đầu tư lên đến hàng trăm tỷ đồng.

Để thực hiện được mục tiêu của quy hoạch đề ra, huyện Ba Chẽ tập trung vào năm nhóm giải pháp gồm: giải pháp về nguồn lực vốn; đào tạo và thu hút nguồn nhân lực, chú trọng nguồn nhân lực chất lượng cao; nâng cao năng lực quản lý hành chính và phát triển khoa học công nghệ, sử dụng hiệu quả tài nguyên và bảo vệ môi trường; hợp tác phát triển và tổ chức điều hành quản lý thực hiện quy hoạch phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội.

Theo đó, tốc độ tăng trưởng kinh tế giai đoạn 2013-2020 đạt 12%/năm, giai đoạn 2021-2030 là 12,2%/năm. Giá trị tăng thêm bình quân đầu người đạt 3.000 USD năm 2020, năm 2030 đạt 8.000 USD/người/năm. Phấn đấu đến năm 2020, tỷ lệ hộ nghèo còn dưới 5%; đến năm 2020 có 70% dân số nông thôn được sử dụng nước sạch theo tiêu chuẩn của Bộ Y tế; đến năm 2019 dự kiến 100% số xã cơ bản đạt tiêu chuẩn nông thôn mới.

Để vươn lên thoát khỏi huyện nghèo của tỉnh, huyện Ba Chẽ tập trung xây dựng cơ chế khuyến khích, thu hút đầu tư, để huy động mọi nguồn lực của các thành phần kinh tế tham gia đầu tư, khai thác có hiệu quả tiềm năng về dịch vụ, du lịch. Đồng thời phát huy tối đa thế mạnh của địa phương và tận dụng tối đa lợi thế trong liên kết phát triển kinh tế - xã hội với hai địa phương nằm kề có thế mạnh là TP Cẩm Phả và Hạ Long.

Với những định hướng chiến lược và đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội, huyện Ba Chẽ đang nỗ lực phấn đấu đến năm 2018 không còn xã đặc biệt khó khăn. Cùng với đó, tiếp tục hoàn thiện kết cấu hạ tầng, cải cách thủ tục hành chính, tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi hơn các địa phương khác để thu hút các nhà đầu tư; khuyến khích các doanh nghiệp, dự án đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn và xây dựng các chính sách phát triển nhiều loại nông - lâm sản, hàng hóa góp phần giải quyết việc làm và nâng cao thu nhập cho nhân dân, nhất là khu vực đồng bào dân tộc thiểu số. Đặc biệt là chú trọng phát triển công nghiệp gắn với tiềm năng thế mạnh của địa phương.