Phụ huynh âu lo
Quay lại Việt Nam trên chuyến bay VN58 từ Warsaw (Ba Lan), chị Đỗ Thị Hoài Thu (Kim Mã, Hà Nội) đi cùng 2 con gái 6 tuổi và 14 tuổi. Chị Thu cho hay: Do cả gia đình đã sinh sống và làm việc tại Ukraine từ nhiều năm qua và rất ít về nước nên khả năng nói tiếng Việt các con chị khá hạn chế. Bởi vậy, khi trở về, ngoài nỗi buồn, điều khiến chị quan tâm là sẽ phải bố trí cho các con học tập tiếp như thế nào.
“Ba mẹ con khi đi cũng chỉ mang theo được giấy tờ, quần áo và một ít tiền mặt. Giờ các cháu về nước, chúng tôi rất băn khoăn”, chị Hoài Thu không kìm được sự xúc động khi nói.
Cũng trĩu nặng âu lo, ông Đàm Văn Tuyến (Hải Dương) kể lại: Cả gia đình con trai ông đã về nước từ thành phố Odessa (Ukraine) theo chuyến bay VN58. Trước đó, hai cháu nội của ông Tuyến đang theo học chương trình giáo dục tại quốc gia này.
“Nhà chúng tôi lại ở tận Hải Dương nên việc học của các cháu khá nan giải”, ông Tuyến cho hay.
Đã có nhiều năm sinh sống ở làng Thời đại tại Kharkov, ông Nguyễn Công Cường đã phải mất 10 ngày mới có thể di chuyển sang Warsaw sau đó đón chuyến bay QH9066 để về Việt Nam vào sáng 10/3. Bên cạnh ông còn có các cháu ông vốn sinh ra và lớn lên tại Ukraine nên vốn tiếng Việt rất hạn chế.
“Không biết thời gian tới, các cháu sẽ học hành và sinh hoạt ra sao”, người đàn ông gốc Thái Nguyên thở dài.
Tự in giáo trình, học online xuyên quốc gia
Chị L. - một trong những người vừa về nước hôm 12/3 vừa qua - cho biết: Gia đình chị đã ở thành phố Odessa được 6 năm. Khi di chuyển sang Warsaw (Ba Lan), do quá gấp gáp cũng như chỉ nghĩ tình hình căng thẳng kéo dài không lâu, nên chị L. chỉ kịp mang theo quần áo, giấy tờ quan trọng. Toàn bộ sách, vở của con chị đều phải bỏ lại. Theo chị L., hầu hết các gia đình khác mà chị biết đều ở trong hoàn cảnh tương tự.
“Cháu nhà tôi hiện đang học lớp 1 chương trình của Ukraine. Do gia đình tôi vẫn có ý định quay trở lại Odessa khi tình hình ổn hơn nên trước mắt, chúng tôi cho con học trực tuyến thông qua viber”, chị L. nói.
Chưa yên tâm vì sợ con sẽ quên tiếng Ukraine vì còn quá bé, chị L. thậm chí còn phải in sách giáo khoa và một số giáo trình để trực tiếp hỗ trợ thêm. (Ảnh: Sơn Bách)
Từ Ukraine, các giáo viên sẽ ra các bài học hằng ngày vào nhóm chat. Bố mẹ tại Việt Nam sẽ tải về rồi hướng dẫn con thực hiện rồi gửi lại. Chưa yên tâm vì sợ con sẽ quên tiếng Ukraine vì còn quá bé, chị L. thậm chí còn phải in sách giáo khoa và một số giáo trình để trực tiếp hỗ trợ thêm.
“Hầu hết bạn bè tôi có con về nước đợt này đều buộc phải thực hiện theo phương pháp… thủ công như vậy. Nhưng đây cũng chỉ là giải pháp ngắn hạn vì tình hình bên Ukraine vẫn rất căng thẳng. Các cháu nhỏ thì còn đỡ, với lứa học sinh lớp 8, 9 thì thực sự rất đáng lo, không biết nên phải tính thế nào”, chị L. chia sẻ.
Sẽ hỗ trợ tối đa học sinh từ Ukraine trở về
Hiện tại, hầu hết kiều bào Việt Nam đang cho con em theo học chương trình giáo dục với ngôn ngữ là tiếng Ukraine. Mặc dù vậy, "đa số người dân họ nói tiếng Nga nên khi gửi con cho người trông trẻ thì thì trẻ em cũng biết nói tiếng Nga", chị L. chia sẻ.
Anh Trần Tú (Kim Mã, Hà Nội) - phụ huynh có hai con vừa từ Kharkov về nước - cho hay: Thời gian tới, một mặt, anh sẽ xin cho con vào các trường quốc tế, mặt khác sẽ bồi dưỡng thêm ngôn ngữ mẹ đẻ cho các cháu để có thể theo học lâu dài và ổn định tại Việt Nam. Đây cũng là lựa chọn của rất nhiều người khác.
“Điều khiến tôi lo lắng nhất là chương trình học, khác biệt về văn hóa lẫn ngôn ngữ”, anh Tú chia sẻ.
Trao đổi với phóng viên sáng 17/3, bà Ngô Thị Hồng Hà - Phó hiệu trưởng trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Lômônôxốp - cho biết, hiện có 3 phụ huynh đến trường này liên hệ xin cho con (hai học sinh lớp 8 và một học sinh lớp 10) từ Ukraine về nước học tập.
Riêng trường hợp học sinh lớp 10, do phụ huynh và con vẫn đang ở tại Ukraine nhưng gia đình tiến hành thủ tục xin trước, để chuẩn bị cho con trở về nước trong chuyến bay sớm nhất rồi mới nhập học.
“Hiện nay, chúng tôi đang dạy chương trình bằng ngôn ngữ tiếng Việt chuẩn của Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định. Với nhóm học sinh bị ảnh hưởng bởi chiến sự, các em yếu ở khâu nào, nhà trường sẽ bố trí giáo viên hỗ trợ riêng để bổ sung dần”, bà Hà thông tin.
Cũng theo vị lãnh đạo này, điều quan trọng đầu tiên là cần phải tạo môi trường hòa đồng do các em đang bị ảnh hưởng tâm lý vì sự thay đổi đột ngột về môi trường. Trước mắt, trường Lômônôxốp sẽ để các em vào lớp để học dự thính để có thời gian làm quen và học thêm các môn bên Ukraine không có. Đồng thời, các em chờ đợi Văn phòng nhà trường hỗ trợ các thủ tục, chứng nhận của Đại sứ quán, dịch học bạ, thông qua Phòng Giáo dục và Đào tạo đối với học sinh cấp trung học cơ sở và qua Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội đối với học sinh cấp trung học phổ thông.
"Tinh thần của nhà trường sẽ ưu tiên và hỗ trợ tốt nhất cho các em bị ảnh hưởng bởi chiến sự”, bà Hà nhấn mạnh.
Theo tìm hiểu của phóng viên Báo Nhân Dân, liên quan đến vấn đề này, năm 2021, Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Thông tư 50/2021/TT-BGDĐT về việc sửa đổi một số quy định chuyển trường và tiếp nhận học sinh tại các trường THCS, THPT. Theo đó, học sinh Việt Nam ở nước ngoài về nước xin học được gia hạn thêm 3 tuổi so với tuổi quy định của từng cấp học.
Tuổi của từng cấp học được quy định như sau:
- Giáo dục trung học cơ sở được thực hiện trong 4 năm học, từ lớp sáu đến hết lớp chín. Học sinh vào học lớp sáu phải hoàn thành chương trình tiểu học. Tuổi của học sinh vào học lớp sáu là 11 tuổi và được tính theo năm.
- Giáo dục trung học phổ thông được thực hiện trong 3 năm học, từ lớp mười đến hết lớp mười hai. Học sinh vào học lớp mười phải có bằng tốt nghiệp trung học cơ sở. Tuổi của học sinh vào học lớp mười là 15 tuổi và được tính theo năm.
Ngoài ra, Thông tư 50/2021/BGDĐT còn quy định về điều kiện văn bằng đối với học sinh THCS như sau:
- Học sinh vào học tại trường trung học cơ sở phải có học bạ hoặc giấy xác nhận kết quả học tập các lớp học trước đó, cùng với xác nhận của nhà trường về việc được chuyển lên lớp học trên.
- Về hồ sơ tiếp nhận học sinh về nước và học sinh nước ngoài:
Học sinh có thể cung cấp học bạ hoặc giấy xác nhận của nhà trường về kết quả học tập các lớp học trước đó (bản dịch sang tiếng Việt có chứng thực).
