Chuẩn hóa thông tin về 2 khái niệm "tác hại" và "giảm tác hại"
Năm 2021, khảo sát của Báo VnExpress trên 4.973 người chỉ ra rằng, có 91% người quan tâm đến các giải pháp giảm tác hại thuốc lá.
Tương tự, 70% người hút thuốc lá điếu trưởng thành trả lời khảo sát của Báo VietnamPlus cho biết, họ có nhu cầu sử dụng các sản phẩm giảm tác hại này.
Cuối năm 2022, theo khảo sát trên 2.000 người của Báo Lao Động, có 97% người biết đến thuốc lá điện tử, tỷ lệ này ở thuốc lá làm nóng là dưới 50%.
Theo GS David Khayat, tác giả của các chiến lược phòng chống ung thư quốc gia tại Pháp, một xã hội không có nicotine là điều không thể, vì hút thuốc lá là nhu cầu thông thường trong cuộc sống của rất nhiều người. Do đó, nếu không thể loại bỏ hoàn toàn thuốc lá thì chỉ còn cách giảm mức độ nguy hại của nó.
Khái niệm giảm tác hại này cũng áp dụng cho những lĩnh vực khác. Với lĩnh vực thuốc lá, để giảm tác hại từ hành vi hút thuốc thì phải dựa trên những bằng chứng khoa học và những phát hiện mới về thuốc lá. Tuy nhiên, hiện nay, các sản phẩm không khói này chưa được cung cấp đầy đủ thông tin đến người sử dụng lẫn các cơ quan quản lý, khiến nhiều bên vẫn còn nhầm lẫn.
Cụ thể, trong tọa đàm diễn ra ngày 19/10 vừa qua, ông Cao Trọng Quý, Trưởng phòng Công nghiệp tiêu dùng thực phẩm (Cục Công nghiệp, Bộ Công Thương) nhận định: "Hiện nay truyền thông đang có sự nhầm lẫn giữa thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng, chưa phân biệt rõ với nhau và hay đánh đồng rằng cả 2 đều là thuốc lá điện tử”.
Đứng ở góc độ người hút thuốc, tại sự kiện Đổi mới Công nghệ (Technovation) lần thứ 7 diễn ra ngày 31/10 vừa qua tại Thụy Sĩ, ông Stefano Volpetti, Tổng Giám đốc ngành hàng Không khói thuốc và Giám đốc bộ phận Người dùng của Philip Morris International (PMI) cho rằng: “Người dùng có quyền biết thông tin chính xác và tiếp cận những sản phẩm thay thế ít tác hại hơn này”.
Cần được định danh, quản lý riêng biệt đối với thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng
Các đại biểu trong nước cũng nhận định, hiểu rõ về sự khác nhau giữa thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng đóng vai trò rất lớn trong việc quản lý. Người làm luật không thể ra luật khi chưa hiểu rõ sản phẩm. Do đó, cần định danh rõ tên gọi giữa thuốc lá điếu, giữa thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng…
Theo đó, ông Cao Trọng Quý nhắc lại, thuốc lá làm nóng là sản phẩm có nguyên liệu thuốc lá, hoàn toàn khác biệt với thuốc lá điện tử chỉ chứa dung dịch nicotine tổng hợp.
Đại diện cơ quan thẩm định văn bản pháp lý, ông Lê Đại Hải, Phó Vụ trưởng Pháp luật dân sự kinh tế (Bộ Tư pháp) cũng khẳng định, thuốc lá làm nóng là thuốc lá theo định nghĩa của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá vì có nguyên liệu thuốc lá tương tự như thuốc lá điếu.
Gần đây nhất, Bộ trưởng Công thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, việc này đang tham khảo ý kiến của các bộ, nếu có sản phẩm thuốc lá mới nào thuộc phạm trù thuốc lá thì đưa định nghĩa đó vào Nghị định thay thế Nghị định 67/2013/NĐ-CP về kinh doanh thuốc lá. Theo đó, Bộ Công thương dự kiến sẽ đưa mặt hàng thuốc lá mới vào đối tượng điều chỉnh của Nghị định 67 sửa đổi, quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá để có hình thức quản lý phù hợp. Dự kiến, sẽ trình Nghị định 67 sửa đổi lên Thủ tướng Chính phủ trong quý IV năm nay.
Cũng tại sự kiện Technovation, trước những quan ngại rằng, cấu tạo của thuốc lá điện tử dễ bị kẻ gian làm biến tướng, ông Gregoire Verdeaux, Cựu Giám đốc UNITAID trực thuộc Tổ chức Y tế thế giới (WHO), hiện là Phó Tổng Giám đốc cấp cao phụ trách Đối ngoại của PMI cho hay: "Trong bối cảnh hiện nay, theo tôi, thuốc lá làm nóng là một đề xuất hợp lý cho Việt Nam."
 |
Ông Gregoire Verdeaux (ngoài cùng bên trái) chia sẻ quan điểm về sản xuất thuốc lá làm nóng. (Ảnh: LINKEDIN) |
Ông Verdeaux giải thích thêm: "Sản phẩm này không phải là thiết bị dùng một lần, phù hợp với một thị trường có dân số với mức thu nhập khác nhau. Nó cũng đã được đánh giá, giám sát chặt chẽ bởi nhiều cơ quan quản lý từ châu Á (như Nhật Bản, Hàn Quốc…) đến châu Âu và kể cả FDA của Mỹ”.
