Hệ thống ngân hàng chủ động hội nhập WTO

Ðại biểu Néang Kim Cheng (An Giang ) chất vấn Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNNVN) Lê Ðức Thúy, có hay không có tội phạm rửa tiền tại Việt Nam và biện pháp nào để ngăn chặn tội phạm này?

Thống đốc Lê Ðức Thúy trả lời, phòng, chống tội phạm về rửa tiền đã được quy định trong Bộ luật Hình sự và được Chính phủ cụ thể hóa trong một số nghị định, quy định về phòng, chống tội phạm rửa tiền. Tuy nhiên, nước ta chưa có luật riêng về phòng, chống tội phạm rửa tiền. Nhằm ngăn chặn tội phạm rửa tiền, thời gian qua, NHNNVN đã ban hành một số quy định để thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật, đồng thời thành lập Trung tâm phòng, chống rửa tiền và hướng dẫn hệ thống ngân hàng trong cả nước thực hiện công tác phòng, chống rửa tiền; báo cáo kịp thời các giao dịch chuyển tiền bất hợp pháp, có biểu hiện đáng ngờ. Song, vẫn phải bảo đảm quyền được bí mật về tài khoản của cá nhân, tổ chức. Qua một số vụ án hình sự ,các cơ quan chức năng đã phát hiện một số đối tượng câu kết với một số cán bộ, công chức ngân hàng thoái hóa, biến chất để chuyển tiền bất hợp pháp, như ở vụ án buôn lậu của Công ty Ðông-Nam. NHNNVN đã xử lý nghiêm những cán bộ, ngân hàng có sai phạm.

Trả lời câu hỏi của các đại biểu: Nguyễn Thị Việt Nhân (Kiên Giang), Lê Quốc Dung (Thái Bình) về tiền polymer, tiền xu có chất lượng chưa cao, tình hình nợ xấu của các ngân hàng thương mại và có hay không có việc con Thống đốc NHNNVN làm môi giới trung gian trong quá trình in đồng tiền mới này? Thống đốc NHNNVN cho rằng, đồng tiền mới polymer có nhiều ưu điểm, chất lượng bảo đảm, khó làm giả, thời gian sử dụng gấp 2-3 lần đồng tiền cũ. Tuy nhiên, đồng tiền polymer còn một số hạn chế như khi bị thấm nước thì phai mầu, khi gặp nhiệt độ cao thì bị co, khi gấp thì khó uốn thẳng, hay bị dính. Thống đốc Lê Ðức Thúy cũng nêu, trên thế giới các đồng tiền euro, USD... cũng vẫn còn bị làm giả, cho nên không tránh khỏi tình trạng đồng tiền polymer bị làm giả. Qua phát hiện của các cơ quan chức năng, thì tỷ lệ làm giả đồng tiền cũ phát hiện được chiếm 96% và tiền polymer bị làm giả chỉ chiếm 4%, do khó làm giả hơn.

Về tình trạng tiền xu chất lượng thấp, đồng chí Lê Ðức Thúy thừa nhận chất lượng một số loại tiền xu phát hành còn thấp, dễ bị mất mầu. NHNNVN đang triển khai các biện pháp khắc phục tình trạng này. Thống đốc cũng trả lời rằng, không có việc con đồng chí làm trung gian môi giới trong quá trình in đồng tiền mới. Vì việc in đồng tiền mới được NHNNVN trao đổi với các đối tác nước ngoài và lấy ý kiến của nhiều bộ, ngành chức năng liên quan, rồi mới trình Chính phủ quyết định. Trong quá trình in tiền mới, thường xuyên có sự giám sát, kiểm tra của Bộ Tài chính, Bộ Công an và các ngành chức năng khác, không qua công ty môi giới trung gian nào. Vụ việc này, đồng chí cũng đã báo cáo với các cấp ủy đảng, Ủy ban Kiểm tra T.Ư và các ngành chức năng.

 Về tình hình nợ xấu của các ngân hàng thương mại, ngân hàng cổ phần, Thống đốc Lê Ðức Thúy cho biết, năm 2005, tình hình nợ xấu của các ngân hàng là 3,15% và sáu tháng năm 2006 là 3,3%. NHNNVN đã có biện pháp chỉ đạo các ngân hàng xử lý tình trạng nợ xấu này.

Trả lời chất vấn của đại biểu Ðặng Văn Thanh (Cần Thơ), Huỳnh Văn Chính (Ðà Nẵng) về thực trạng quỹ dự phòng rủi ro của các ngân hàng hiện nay như thế nào, biện pháp giảm lưu thông tiền mặt ? Thống đốc Lê Ðức Thúy cho rằng, từ năm 1998, NHNNVN đã có quy định các ngân hàng phải thành lập quỹ rủi ro 0,5% và từ năm 2003 , quỹ dự phòng là 0,75%, nhằm xử lý các rủi ro trong hoạt động ngân hàng. Ðến nay, các ngân hàng đều có quỹ này vượt tỷ lệ bắt buộc nhằm bảo đảm an toàn, bền vững của hoạt động ngân hàng và đã xử lý được hơn 40% số nợ khó đòi và một phần số nợ do khoanh nợ các chương trình, mục tiêu theo các quyết định của Chính phủ .

Về giải pháp giảm tỷ lệ lưu thông tiền mặt trong những năm tới, Thống đốc cho biết, hiện nay, tỷ lệ lưu thông tiền mặt trong các giao dịch còn rất lớn, do thói quen của nhân dân từ trước đến nay và hệ thống thanh toán thẻ, tài khoản của các ngân hàng chưa đáp ứng nhu cầu của nhân dân. NHNNVN đã trình Chính phủ đề án giảm lưu thông tiền mặt, mở rộng hình thức thanh toán qua thẻ, tài khoản và đến năm 2015, tỷ lệ lưu thông tiền mặt còn dưới 15%.

Trả lời chất vấn về việc Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam thua lỗ gần 500 tỷ đồng năm 2004 được xử lý như thế nào, Thống đốc cho biết, năm 2004, ngân hàng này kinh doanh thua lỗ gần 500 tỷ đồng do tỷ lệ hối đoái ngoại tệ tăng, giảm thất thường.Việc thua lỗ này không ảnh hưởng hoạt động của ngân hàng, vì quỹ dự phòng đã kịp thời xử lý, chỉ ảnh hưởng đến lợi nhuận của ngân hàng nói trên. Năm 2005, ngân hàng này kinh doanh ngoại tệ lãi hơn 500 tỷ đồng đã bù đắp được thua lỗ của năm trước. Cơ quan công an đã điều tra vụ việc ở đây, nhưng chưa phát hiện tiêu cực nào của cán bộ, công chức, mà chỉ là do rủi ro trong kinh doanh. NHNNVN đã chỉ đạo Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam xử lý kỷ luật hành chính số cán bộ, công chức ở ngân hàng này liên quan trực tiếp việc kinh doanh thua lỗ.

 Trả lời chất vấn của các đại biểu về những biện pháp của hệ thống ngân hàng khi nước ta tham gia WTO, Thống đốc cho rằng, trong quá trình Việt Nam tham gia WTO, hệ thống ngân hàng nước ta có nhiều thời cơ thuận lợi, nhưng cũng gặp không ít khó khăn, thách thức. Ðể chủ động tham gia WTO, NHNNVN đã chỉ đạo lành mạnh hoá các ngân hàng tín dụng, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của đội ngũ cán bộ ngân hàng, tích cực xử lý các khoản nợ xấu, huy động nguồn vốn trong nhân dân với lãi suất phù hợp, tạo thuận lợi cho các cá nhân, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp trong việc gửi tiền và vay vốn, bảo đảm hoạt động của hệ thống ngân hàng lành mạnh, bền vững...