Gương Côn Ðảo đời đời soi hậu thế

Dự án đầu tư tôn tạo đền thờ Côn Ðảo - di tích nghĩa địa Hàng Dương (Bà Rịa - Vũng Tàu) đã được khánh thành ngày 19-11-2011 vừa qua. Ðây là một trong những khu di tích lịch sử cách mạng có giá trị của quốc gia, mang đậm dấu ấn cách mạng qua các thời kỳ; đồng thời là nơi hoạt động văn hóa tinh thần của nhân dân với các lễ hội, thăm viếng... Công trình sẽ góp phần phát huy các giá trị di tích và tôn vinh công trạng các thế hệ liệt sĩ, những người yêu nước đã ngã xuống trên quần đảo thiêng liêng này.

Huyện Côn Ðảo là một quần đảo gồm 16 hòn đảo, nằm ở Biển Ðông, cách Vũng Tàu 179 km. Di tích lịch sử Côn Ðảo chủ yếu nằm trên đảo Côn Lôn. Trong đó khu vực tôn tạo đền thờ liệt sĩ nghĩa địa Hàng Dương thuộc đảo Côn Lôn.

Côn Ðảo chủ yếu là đồi núi (chiếm 88,4% tổng diện tích tự nhiên), núi Chúa cao 515 m, núi Thánh Giá cao 577 m. Khu di tích nằm ở thung lũng đảo Côn Lôn, địa hình ở đây tương đối bằng phẳng. Nơi xây dựng gác chuông thuộc đền thờ liệt sĩ - nghĩa địa Hàng Dương nằm trên khu đất tương đối bằng phẳng.

Ðặc điểm di tích nghĩa địa Hàng Dương là sự lộn xộn theo ba chiều của các ngôi mộ: Sự chồng chồng lớp lớp là theo chiều đứng; sự đan xen đa hướng là theo chiều ngang và dọc. Cho nên có thể nói đụng bất cứ chỗ nào trong khu vực này cũng thấy mộ. Bởi vậy, quá trình xây dựng gặp rất nhiều khó khăn. Xuất phát từ tấm lòng biết ơn và kính trọng những chiến sĩ đã ngã xuống nơi nhà tù Côn Ðảo trong cả hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ; xuất phát từ niềm tin thiêng liêng rằng từ nay các bác, các cô chú, các anh, các chị đã có một nơi chốn đi về, những người tham gia xây dựng đã nỗ lực hết mình vì một công trình lịch sử, cách mạng và văn hóa giàu ý nghĩa. 

Ðứng trước công trình, du khách cảm nhận rõ không gian tâm linh nhằm tôn vinh các liệt sĩ và những người yêu nước đã ngã xuống từ thời kỳ thuộc Pháp đến thời Mỹ - ngụy. Các giá trị văn hóa vật thể nguyên gốc của di tích nghĩa địa Hàng Dương được cô đọng trong không gian đền thờ, thể hiện rõ các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể với kiến trúc truyền thống, hài hòa với cảnh quan di tích.

Trên quả chuông đồng, những hàng chữ nổi đúc theo bài viết của Giáo sư - Anh hùng Lao động Vũ Khiêu, gửi gắm biết bao nghĩa tình của những người đang sống trong hòa bình hôm nay:

Chuông vang xa: từ hòn đảo anh linh

Chuông vang vọng: từ bầu trời đại nghĩa

Hơn trăm năm chí lớn anh hùng

Hai chục vạn hồn thiêng liệt sĩ

Trên không trung, rực sáng những vì sao

Dưới địa ngục, dìm sâu bầy ác quỷ

... Rồi mai đây:

Tưởng người xưa, càng nặng ân tình

Nhìn đất cũ, chưa khô huyết lệ

Quê hương thắng lợi sẽ phồn vinh

Thế giới hòa bình thêm hữu nghị

Tiếng chuông đồng mãi mãi vọng tiền nhân

Gương Côn Ðảo đời đời soi hậu thế.

Có thể bạn quan tâm