Nông nghiệp sinh thái, cơ hội để người trẻ khởi nghiệp
Chiều 11/9, tại Ninh Bình, Ủy ban nhân dân huyện Nho Quan (Ninh Bình) phối hợp tổ chức ActionAid quốc tế (AAV) tại Việt Nam, Quỹ Hỗ trợ an sinh xã hội Việt Nam (AFV) tổ chức tọa đàm “Thanh niên khởi nghiệp và nông nghiệp sinh thái”.
Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê công bố năm 2020, nông nghiệp là ngành kinh tế rất quan trọng của Việt Nam, đóng góp khoảng 14% GDP và 38% việc làm. Đây cũng là ngành đứng thứ hai về phát thải tại Việt Nam, tạo ra 19% tổng lượng khí phát thải hằng năm. Điều này cũng trùng với nghiên cứu mới được tổ chức ActionAid quốc tế công bố, trong đó năng lượng hóa thạch và sản xuất nông nghiệp theo quy mô công nghiệp là hai ngành thải khí nhà kính nhiều nhất thế giới. Trong bối cảnh đó, nông nghiệp sinh thái là giải pháp giúp Việt Nam xây dựng nền nông nghiệp bền vững và thực hiện cam kết trở thành nước có phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Các đại biểu thanh niên tại tọa đàm. (Ảnh: Ngân Anh) |
Cũng theo Tổng cục Thống kê, thanh niên Việt Nam chiếm 22,5% dân số cả nước và chiếm khoảng 36% lực lượng lao động. Họ cũng là lực lượng nòng cốt của lực lượng lao động nhưng cũng là nhóm có tỷ lệ thất nghiệp còn cao, thiếu việc làm phù hợp, bên cạnh các khó khăn khi lập nghiệp.
Để thúc đẩy và khuyến khích thanh niên khởi nghiệp và phát huy hết khả năng của mình, Chính phủ đã ban hành nhiều chiến lược, chính sách quan trọng như Chương trình khởi nghiệp quốc gia, chương trình hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp giai đoạn 2022-2030. Nhờ những điều kiện thuận lợi này, Việt Nam liên tục duy trì vị trí dẫn đầu về tinh thần khởi nghiệp. Nhiều thanh niên đã khởi nghiệp thành công. Tuy nhiên, vẫn có tới 90% doanh nghiệp khởi nghiệp thất bại và phần lớn thanh niên không chọn nông nghiệp hay nông nghiệp sinh thái để khởi nghiệp.
Theo Tổng cục Thống kê, thanh niên Việt Nam chiếm 22,5% dân số cả nước và chiếm khoảng 36% lực lượng lao động.
Với mong muốn tạo ra không gian, cơ hội để các bên chia sẻ và tìm ra giải pháp phát triển nông nghiệp sinh thái, và hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp thành công, ActionAid quốc tế tại Việt Nam phối hợp cùng các bên liên quan tổ chức tọa đàm “Thanh niên khởi nghiệp và nông nghiệp sinh thái”. Đây là một trong rất nhiều hoạt động của dự án “Xây dựng năng lực lãnh đạo cho thế hệ trẻ Việt Nam trở thành công dân toàn cầu” được Chương trình Reach Out to Asia (ROTA) của tổ chức Giáo dục trên hết (EAA), ActionAid và AFV đồng tài trợ trong giai đoạn 2021-2024 tại 12 tỉnh, thành phố.
Mục tiêu của dự án là giúp gần 14 nghìn thanh niên trên cả nước trở thành những công dân toàn cầu, tích cực tham gia thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) tập trung vào môi trường tại Việt Nam. Đây cũng là một dự án nổi bật đánh dấu sự hợp tác hiệu quả của ActionAid quốc tế tại Việt Nam và Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh.
Tại tọa đàm, các diễn giả đến từ các cơ quan nghiên cứu, quản lý và các đại biểu trẻ đã thảo luận về tình trạng ô nhiễm môi trường và gia tăng phát thải khí nhà kính trong sản xuất nông nghiệp; vai trò quan trọng của nông nghiệp sinh thái đối với phát triển bền vững; những thuận lợi, khó khăn và giải pháp khuyến khích thanh niên khởi nghiệp trong lĩnh vực này. Các đại biểu thanh niên cũng được chia sẻ nhiều bài học kinh nghiệm từ chính những gương mặt trẻ khởi nghiệp thành công ở lĩnh vực nông nghiệp sinh thái.
Để nhiều thanh niên khởi nghiệp thành công với nông nghiệp sinh thái
Bí thư Đoàn huyện Nho Quan (tỉnh Ninh Bình) Đinh Ngọc Vường chia sẻ, mỗi bạn thanh niên khởi nghiệp sẽ có bước khởi đầu và gặp những khó khăn khác nhau. Một trong những khó khăn với thanh niên trong khởi nghiệp là tiếp cận vốn. Đa số thanh niên còn phụ thuộc nhiều vào gia đình. Nguồn vốn thì có, nhưng để thanh niên tiếp cận với những mô hình cần vốn lớn còn nhiều khó khăn.
Ông Vường cũng cho hay, thanh niên đang có điều kiện thuận lợi để khởi nghiệp với nông nghiệp sinh thái. Nhà nước đã có nhiều chính sách khuyến khích và hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp và phát triển nông nghiệp sinh thái, trong đó có Chiến lược phát triển nông nghiệp và nông thôn bền vững giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Chương trình “Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp” giai đoạn 2022-2030.
Trưởng đại diện tổ chức ActionAid quốc tế tại Việt Nam Hoàng Phương Thảo cho biết, nghiên cứu “Tài trợ cho tương lai” mà tổ chức ActionAid quốc tế mới công bố đầu tháng 9 năm 2023 tại Hội nghị thượng đỉnh về Khí hậu châu Phi 2023 đã chỉ ra rằng, trong 7 năm (từ 2015-2022), các nhà nước và các định chế tài chính quốc tế đang đầu tư nhiều hơn vào năng lượng hóa thạch và nông nghiệp sản xuất theo quy mô công nghiệp không phải là mô hình sinh thái với số vốn gấp hơn 20 lần mức tài trợ cho tổng các dự án/chương trình thúc đẩy giải pháp cho khủng hoảng khí hậu. Điều này đi ngược lại cam kết của chính họ và tiếp tục đẩy mạnh khủng hoảng khí hậu ở quy mô toàn cầu. Từ đó, cho thấy tầm quan trọng của các chương trình hỗ trợ phát triển nông nghiệp sinh thái, đặc biệt là ở Việt Nam, thúc đẩy giải pháp tài chính khí hậu và tăng trưởng bền vững, bên cạnh hỗ trợ thanh niên xây dựng sinh kế bền vững cho mình và cho xã hội.
Bà Hoàng Phương Thảo nhấn mạnh, nhu cầu thanh niên khởi nghiệp là rất lớn. Các chương trình khởi nghiệp được Nhà nước ưu tiên tổ chức và hỗ trợ. Tuy nhiên, những bạn trẻ chọn nông nghiệp khởi nghiệp không nhiều, và những thanh niên khởi nghiệp thành công với nông nghiệp còn ít hơn nữa. Tọa đàm “Thanh niên khởi nghiệp và nông nghiệp sinh thái” là một hoạt động trong khuôn khổ chương trình “Xanh lên Việt Nam ơi” do tổ chức AAV, AFV phối hợp Ủy ban nhân dân huyện Nho Quan và Ban quản lý Vườn quốc gia Cúc Phương phối hợp thực hiện. Qua đó, hướng tới sự hợp tác cùng nhau để làm sao hỗ trợ được nhiều thanh niên khởi nghiệp thành công hơn, và thành công nhiều hơn nữa trong lĩnh vực nông nghiệp sinh thái.
Một trong những ưu tiên triển khai tại địa bàn Nho Quan bởi đây là huyện miền núi nằm ở phía tây bắc tỉnh Ninh Bình, với dân số hơn 150 nghìn người. Nơi đây có hệ thống sông ngòi khá phong phú, nhiều hồ đập tự nhiên, khí hậu mang những nét đặc trưng của khí hậu đồng bằng Bắc Bộ nhiệt đới, ôn hòa, rất thuận lợi cho việc hình thành các vùng chuyên canh nông nghiệp và phát triển rừng.
Ngoài ra, Nho Quan còn có nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú với suối nước khoáng nóng Cúc Phương, nhiều danh lam thắng cảnh nổi tiếng như: Khu du lịch sinh thái hồ Đồng Chương, động Thiên Hà, khu Kênh Gà - Vân Trình.
Đặc biệt, tại đây có Vườn quốc gia Cúc Phương. Đây là điểm du lịch nổi tiếng trong nước và quốc tế với khu bảo tồn 2.600 loài động vật, 2.427 loài thực vật bậc cao, trong đó có nhiều loài có nguồn gene quý hiếm.
Chương trình “Xanh lên Việt Nam ơi” là hành động thực hiện cam kết của AAV-AFV trong hỗ trợ hành động của người dân nhằm cải thiện khả năng phục hồi và thích ứng với thiên tai, biến đổi khí hậu và xây dựng cộng đồng an toàn, khuyến khích thanh niên Việt Nam trở thành công dân toàn cầu.
Trong hơn 30 năm qua, ActionAid quốc tế tại Việt Nam đã bắt đầu thực hiện các chương trình phát triển tại các khu vực nghèo nhất và xa xôi ở nước ta. Tổ chức này đã hỗ trợ hơn 60 triệu lượt người trong cả nước. Đối tượng hỗ trợ chủ yếu là phụ nữ nghèo, dân tộc thiểu số, người khuyết tật, trẻ em và các đối tác chủ động xây dựng sinh kế, giáo dục và tiếng nói của mình trong các chương trình, chính sách các cấp, hướng đến một tương lai tốt đẹp hơn cho mình và cộng đồng.