"Giấy đỏ", "giấy hồng" và... "giấy xanh"

* Xin Cục trưởng cho biết vì sao lại cần thêm một loại giấy chứng nhận đăng ký bất động sản?

- Cho đến nay, chức năng, nhiệm vụ quản lý Nhà nước về đăng ký bất động sản thuộc nhiều cơ quan: Bộ Tài nguyên và Môi trường quản lý về đăng ký quyền sử dụng đất, Bộ Xây dựng quản lý về cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở tại đô thị, Bộ Tư pháp quản lý về đăng ký giao dịch bảo đảm, bao gồm cả đăng ký thế chấp, bảo lãnh bằng quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất. Điều đó dẫn đến tình trạng khó khăn trong việc thực hiện chức năng quản lý bất động sản nói chung, đặc biệt khi cơ chế phối hợp có hiệu quả chưa cao.

Ngoài ra, sự phân tán về thẩm quyền đăng ký và tổ chức của các cơ quan đăng ký bất động sản làm cho cá nhân, tổ chức phải đến hai cơ quan để yêu cầu đăng ký một giao dịch thường gắn liền nhau là nhà và đất. Thí dụ: Trong trường hợp bán nhà ở, người dân sẽ phải đến Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất để làm thủ tục chuyển nhượng quyền sử dụng đất, đến Phòng Xây dựng để làm thủ tục đăng ký quyền sở hữu nhà.

Để khắc phục các hạn chế nêu trên, dự thảo thể hiện quan điểm tập trung, thống nhất về quản lý Nhà nước và cơ quan đăng ký bất động sản theo hướng "một cửa, một dấu" ở địa phương. Do đó, khâu cấp giấy chứng nhận đăng ký bất động sản chỉ là một phần trong chủ trương nêu trên và cải cách trình tự, thủ tục đăng ký bất động sản. "Giấy xanh" có ưu điểm là khắc phục hạn chế trong việc cấp "giấy đỏ", "giấy hồng" ở chỗ cùng một giấy mà khẳng định được ai là chủ sử dụng đất và chủ sở hữu bất động sản (nếu có) và có kế thừa "giấy đỏ", "giấy hồng". Về việc cấp "giấy đỏ" vẫn được tiếp tục thực hiện theo quy định của Luật Đất đai năm 2003 cho đến khi có quy định mới thay thế các quy định đó (nếu có). Kết quả cấp "giấy đỏ" trong thời gian tới cũng là nền tảng quan trọng và thuận lợi cho việc đăng ký bất động sản. Giấy hồng cũng vậy. Dự thảo luật chủ trương kế thừa các loại giấy nêu trên.

Như vậy, việc "gộp" quyền sử dụng đất và quyền sở hữu bất động sản (thí dụ: nhà ở, công trình xây dựng khác) vào một loại giấy chứng nhận sẽ tránh được phiền hà, tốn kém cho người dân trong quá trình đăng ký bất động sản và tìm hiểu thông tin về vấn đề này; đồng thời góp phần bảo đảm an toàn pháp lý cho các bên tham gia giao dịch, chuyển nhượng bất động sản, thúc đẩy phát triển thị trường bất động sản nói riêng và nền kinh tế nói chung.

* Xin bà cho biết về mối quan hệ giữa các loại giấy đỏ, giấy hồng và giấy xanh?

- Theo dự thảo, các loại "giấy đỏ" và "giấy hồng" đã cấp vẫn giữ nguyên hiệu lực pháp lý và tiếp tục được sử dụng để tiến hành các giao dịch liên quan đến các quyền đã được ghi nhận trên các loại giấy nào. Chỉ khi nào cá nhân, tổ chức thực hiện giao dịch (chuyển nhượng, tặng cho, trao đổi, thừa kế...) và thực hiện đăng ký chuyển quyền sử dụng, quyền sở hữu cho cá nhân, tổ chức khác theo quy định của pháp luật, thì khi đó cơ quan đăng ký bất động sản sẽ cấp "giấy xanh" cho người nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho, nhận trao đổi hoặc nhận thừa kế bất động sản đó và thu lại "giấy đỏ", "giấy hồng".

Như vậy, quá trình chuyển đổi từ "giấy đỏ", "giấy hồng" sang "giấy xanh" sẽ hoàn toàn không gây tốn kém trong xã hội và không gây phiền hà cho người dân.

* Như vậy, Bộ Tư pháp sẽ thay thế Bộ Tài nguyên và Môi trường và Bộ Xây dựng thực hiện nội dung quản lý Nhà nước về đăng ký bất động sản?

-  Đây chỉ là một trong các phương án mà dự thảo đưa ra trên quan điểm cải cách về quản lý Nhà nước trong lĩnh vực đăng ký bất động sản theo hướng thống nhất, tập trung vào một đầu mối. Theo phương án 1, Bộ Tư pháp thực hiện chức năng quản lý việc đăng ký bất động sản vì đây là một hoạt động tư pháp, đòi hỏi phải có đội ngũ đăng ký viên (chức danh tư pháp) có trình độ cử nhân luật và được đào tạo nghiệp vụ đăng ký bất động sản.

Theo phương án 2, Bộ Tài nguyên và Môi trường thực hiện chức năng quản lý việc đăng ký bất động sản, vì hiện nay bộ này đang thực hiện chức năng quản lý đăng ký quyền sử dụng đất. Muốn vậy, cần bổ sung chức năng quản lý công trình xây dựng, rừng sản xuất và rừng trồng. Dù cho là bộ, ngành nào quản lý, thì vấn đề quan trọng vẫn là làm sao cho công tác đăng ký bất động sản được thực hiện tốt, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển.

* Với việc "giấy xanh", người dân và các tổ chức sẽ phải trải qua bao nhiêu công đoạn và thời gian nữa so với việc cấp "giấy đỏ", "giấy hồng"?

- Dự thảo thể hiện quan điểm cải cách thủ tục hành chính sao cho có một quy trình đăng ký bất động sản bảo đảm khoa học, phù hợp, thuận tiện cho người yêu cầu đăng ký và cơ quan đăng ký. Về cơ bản, thủ tục cấp giấy xanh được thực hiện liên thông, có nghĩa đăng ký quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất (nếu có) cùng một lúc trên cơ sở một bộ hồ sơ, thay vì hiện nay phải thực hiện riêng rẽ với hai bộ hồ sơ và đến hai cơ quan đăng ký. Nếu đã có sẵn giấy đỏ, giấy hồng thì thời gian để được cấp giấy xanh theo Dự thảo Luật sẽ được rút ngắn hơn. Một trong các yêu cầu đặt ra, đó là tính khả thi của các quy định do đó, dự thảo phải đưa ra được thời hạn và thủ tục hợp lý.

* Xin cảm ơn bà!

BÙI TRUNG CHÍNH (Thực hiện)

------------------------------