Trên quốc lộ 13, đoạn từ phường Hiệp Bình Phước đến cầu trạm thu phí phường Lái Thiêu, thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dương, hễ có mưa là nhiều nơi trở thành những ao nước lớn và phải khá lâu mới rút được. Trên các tuyến đường khác như Bạch Ðằng (quận Phú Nhuận), Lâm Văn Bền (quận 7), Kha Vạn Cân, Gò Dưa (quận Thủ Ðức)... tình trạng ngập nước diễn ra khá thường xuyên. Còn khi trời mưa khá to thì xuất hiện hàng chục điểm bị ngập. Theo Trung tâm Ðiều hành Chương trình chống ngập nước thành phố, hiện tại thành phố có khoảng hơn 30 điểm ngập nước với thời gian ngập trung bình là 59 phút, trong đó có những điểm thường xuyên ngập vào mùa mưa như: đường Ung Văn Khiêm (quận Bình Thạnh), Phan Anh (quận Tân Phú), An Dương Vương (quận 6), Lãnh Binh Thăng (quận 11), Dương Quảng Hàm (quận Gò Vấp)... Ngoài ra, thành phố cũng còn tám điểm ngập do triều cường, đặc biệt là khu vực Thanh Ða (quận Bình Thạnh), đường Lương Ðịnh Của (quận 2), đường Huỳnh Tấn Phát (quận 7), Phạm Thế Hiển (quận 8)... Khi mưa lớn kết hợp với triều cường làm tình trạng ngập lụt trở nên trầm trọng hơn. Câu hỏi đặt ra là vì sao thành phố đã đầu tư nhiều tiền của vào các dự án chống ngập nhưng hiệu quả chưa như mong muốn và cần có thêm những giải pháp nào để cư dân thành phố sớm thoát khỏi nỗi lo mỗi khi mùa mưa về?
Trước hết phải nhìn nhận rằng, thời gian qua, để giải quyết tình trạng ngập úng phổ biến, thành phố đã thực hiện khá nhiều giải pháp cấp bách như đấu nối, mở hướng thoát nước, duy tu, sửa chữa tuyến cống... để giải quyết ngập cho bảy điểm: Hậu Giang, Lãnh Binh Thăng, Ung Văn Khiêm, Vũ Tùng, Gò Dưa, Quang Trung và Ðỗ Xuân Hợp. Tiếp nhận lòng cống chính đưa vào vận hành từ dự án hoàn thành để giải quyết ngập cho hai điểm: An Dương Vương và Phan Anh. Duy tu, sửa chữa, nạo vét lòng cống nhiều điểm trên quốc lộ 1A. Trong nhiều năm qua, thành phố đã triển khai nhiều giải pháp để giải quyết tình trạng ngập nước trên địa bàn thành phố. Dự án lớn đầu tiên có tên JICA, được Chính phủ phê duyệt vào tháng 6-2001, xây dựng cống kiểm soát ngăn triều cục bộ, san nền nhằm tiêu thoát nước do mưa và xử lý nước thải cho vùng nội thành. Sau đó, hàng loạt các dự án chống ngập lớn nhỏ khác với vốn đầu tư hàng chục tỷ đồng được tiến hành. Tuy nhiên, tình trạng ngập nước vẫn thường xuyên xảy ra, nhất là vào mùa mưa. Mặc dù đã có nhiều cố gắng và đạt được các kết quả tích cực trong việc chống ngập, nhưng chưa thể giải quyết dứt điểm tình trạng này. Theo các chuyên gia về lĩnh vực này nhận xét là do các dự án chống ngập thi công chậm tiến độ dẫn đến không còn phù hợp tình trạng ngập nước hiện tại và thiếu sự đồng bộ giữa các dự án. Ðơn cử như thiết kế cống chính có khả năng thoát nước đối với những cơn mưa có lượng mưa khoảng 85 mm. Nhưng hiện nay những cơn mưa với lượng mưa hơn 100 mm xảy ra thường xuyên hơn, năng lực cống không thể đáp ứng nổi, dẫn đến ngập úng. Mặt khác, phần lớn các dự án chống ngập đã và đang thực hiện của thành phố đều thiên về giải pháp công trình, vừa tốn nhiều kinh phí lại không mang lại hiệu quả lâu dài. Do đó, cùng với các công trình thì thành phố cần chú trọng đến các dự án phi công trình như cải tạo các hồ điều tiết nước, tạo thêm nhiều mảng xanh trong đô thị, tạo thêm các khu chậm thoát nước hoặc chứa nước. Ngoài ra, thành phố cũng phải chú trọng đến các giải pháp khác như: Xây dựng hệ thống hành lang pháp lý liên quan đến thoát nước đô thị, nâng cao nhận thức cộng đồng về việc giữ gìn vệ sinh môi trường...Trong một hội thảo về phòng, chống ngập cho thành phố, có khá nhiều ý kiến cho rằng cần có giải pháp mang tính chiến lược hơn để khắc phục những giải pháp chống ngập mang nặng tính tình thế, chắp vá như thời gian qua. Ðơn cử như, thành phố cần xây dựng các hồ điều tiết và coi đây là một giải pháp hữu hiệu nhất. Bởi vì, chức năng chính của hồ điều tiết là giữ một lượng nước khi mưa quá lớn, hoặc triều cường lên cao, nhằm giảm tải lượng nước mà hệ thống cống vốn đã quá cũ kỹ được xây dựng cách đây 40 năm. Bên cạnh giải pháp tổng thể, các giải pháp cụ thể như: Nạo vét kênh rạch, xây dựng hệ thống cống thoát nước mới, xây dựng hồ điều hòa, hoàn chỉnh quy hoạch thoát nước đô thị, xây dựng hệ thống hành lang pháp lý, nâng cao nhận thức cộng đồng... Thành phố cần tập trung chọn những giải pháp mang tính đồng bộ, giám sát chặt chẽ việc thi công, đầu tư một cách đột phá, có tính bền vững, không để xảy ra tình trạng dự án chống ngập thì nhiều, triển khai hằng năm, nhưng cứ mùa mưa đến, ngập lụt lại tái diễn.
