Ðồng Tháp dồn sức đối phó lũ lớn

Qua đây cho thấy các địa phương vẫn còn quá chủ quan, lơ là trong công tác phòng, chống lũ.

Chỉ vài ngày qua, tại các huyện đầu nguồn tỉnh Ðồng Tháp đã xảy ra hai vụ vỡ đê, làm mất trắng hơn 700 ha lúa. Vụ đầu tiên xảy ra tại xã Tân Hội, thị xã Hồng Ngự, khiến 200 ha lúa bị nước lũ nhấn chìm. Tiếp theo vào sáng 28-9, tuyến đê bao Cả Mũi, xã Tân Thành A, huyện Tân Hồng lại bị vỡ, làm hơn 500 ha lúa bị ngập chìm trong biển nước.

Theo Ban Chỉ huy PCLB Ðồng Tháp, ngày 29-9, mực nước tại các huyện đầu nguồn Tân Hồng, Hồng Ngự (Ðồng Tháp) đã vượt báo động 3, cao hơn mực nước lũ năm 2010 từ 2,3 đến hơn 3 m, đặc biệt mực nước lũ ở thị xã Hồng Ngự đã bằng với đỉnh lũ năm 2000. Hiện nước lũ tiếp tục dâng cao từ 5 đến 15 cm/ngày uy hiếp các tuyến bao, đe dọa hơn 24 nghìn ha lúa thu đông. Nhiều tuyến đê bao bảo vệ lúa thu đông ở các huyện phía bắc bị sạt lở mái, nước rò rỉ qua thân đê, cống... nguy cơ vỡ bất cứ lúc nào. Ngày 27-9, Ðồng Tháp có thêm một trẻ chết đuối ở xã Tân Huề, huyện Thanh Bình, nâng tổng số trẻ chết đuối từ đầu mùa lũ lên ba em. Ðể bảo đảm an toàn cho học sinh vùng lũ, tỉnh đã cho 87 điểm trường với gần 12 nghìn học sinh từ Mầm non đến THCS nghỉ học 10 ngày để tránh lũ.

Ngày 29-9, chúng tôi có mặt tại đầu nguồn vùng lũ Hồng Ngự, nước ngập mênh mông, trắng xóa, các tuyến đê bao bảo vệ lúa mỏng manh, oằn mình chống chọi với áp lực nước dữ dội. Ông Lê Văn Bé, ở xã An Bình B, thị xã Hồng Ngự đang cùng với các hộ dân khác gia cố đê bảo vệ lúa thu đông cho biết: Lũ năm nay cao, lên nhanh 2 đến 3 tấc/ngày, hiện mực nước lũ đã sắp tràn đê. Ðầu mùa lũ nghe thông tin dự báo lũ năm nay chỉ cao hơn so năm 2010 chừng vài tấc nhưng không ngờ nước cao hơn 3 m. Do thông tin dự báo lũ chưa chính xác nên tôi và bà con chung quanh chủ quan, lơ là trong việc gia cố đê bao bảo vệ lúa thu đông. Hiện chúng tôi cố gắng chống chọi với nước lũ bảo vệ đê cứu lúa tới đâu hay tới đó.

Tại huyện Tân Hồng, mái thượng lưu hai tuyến đê bao chống lũ bảo vệ thị trấn Sa Rài bị sạt lở 1 km, nước tràn vào nhà dân. Tỉnh và huyện đang tập trung lực lượng gia cố, bảo vệ hai tuyến đê bao này vì nếu vỡ sẽ gây hậu quả nghiêm trọng. Hiện Tân Hồng còn bốn tuyến đê xung yếu cần phải bảo vệ khẩn cấp là Cà Vàng, (xã Tân Bình), bờ đông kênh Sa Rài (xã Tân Hộ Cơ), Cả Mũi - Bắc Viện, Tân Thành A - Tân Phước. Phó trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Tân Hồng Phan Thanh Xuân, cho biết: Còn 8.800 ha lúa đang bị nước lũ đe dọa, với hàng loạt các tuyến đê xung yếu có thể bị vỡ bất cứ lúc nào.

Rạng sáng 29-9, tại tuyến đê Chín Kheo, xã Tân Thành A, nước lũ đã khoét thủng một lỗ xuyên thân đê, với đường kính rộng hơn 1 m. Người dân đã khẩn trương dùng cây bạch đàn đóng thành hàng làm rào gia cố rồi dùng bao cát, đất đắp vào. Nhưng do dòng nước chảy xiết lại xoáy mạnh khiến nhiều bao cát, đất đưa vào đều bị cuốn trôi. Mất nhiều giờ sau, lỗ thủng này mới được vá thành công thì một số nơi khác trên tuyến này lại bị rò rỉ. Ngoài ra, tuyến đê bao chạy dài từ kênh Cây Dương đến Gò Bói, xã Tân Hộ Cơ cũng xảy ra rạn nứt một đoạn dài hơn 10 m.

Ðồng chí Phan Thanh Xuân thừa nhận: Các khu vực bị lũ de dọa nguy hiểm nhất, trong đó có cả tuyến đê Cả Mũi vừa bị vỡ đều là đê mới. Trong số 13 tiểu vùng trong toàn huyện Tân Hồng với diện tích 9.600 ha lúa vụ 3 thì đã có 3.600 ha mới ở ba tuyến đê được thi công chớp nhoáng trong vòng ba tháng vừa đưa vào xử

dụng ngay trong tháng 9 này. Ðiển hình như tuyến đê bao xã Tân Hộ Cơ có kinh phí xây dựng hơn 1,6 tỷ đồng, bảo vệ 2.435 ha lúa vụ 3 nhưng chỉ được thi công từ ngày 2-6-2011 và hoàn thành đưa vào sử dụng sau ba tháng. Theo đồng chí Xuân, những năm trước huyện cũng đưa vào sử dụng những tuyến đê mới làm lúa vụ 3 như thế nhưng đâu xảy ra sự cố. Mấy năm trước lũ nhỏ nên không lường trước được gặp lũ lớn hung dữ như năm nay. Hơn nữa, thời điểm xuống giống chúng tôi không nhận định được tình hình nước lũ năm nay, cũng không có dự báo lũ nên mới chủ quan.

Hiện nay, tỉnh Ðồng Tháp đang bị động trong công tác PCLB, chỉ tập trung chống sạt lở đê. Nguyên nhân do công tác dự báo lũ chưa chính xác. Trước khi lũ đổ về hơn một tháng, ngành chức năng dự báo lũ năm 2011 chỉ cao hơn mực nước lũ năm 2010 từ 2 đến 3 tấc nhưng thực tế lũ đã cao hơn 3 m. Hơn tám năm Ðồng Tháp không có lũ lớn nên người dân, chính quyền địa phương, ngành chức năng chủ quan, lơ là. Các tuyến đê chống lũ xây dựng năm 2000 và 2001 đã xuống cấp, sạt lở, thân đê yếu, hệ thống cống, bọng thoát nước bị bồi lắng nhưng không được tu bổ, bồi đắp thường xuyên làm mất khả năng tiêu úng thoát nước, giúp giảm áp lực nước lên các thân đê, gây ra sạt lở.

Hiện lực lượng quân sự, thanh niên, sinh viên Trường đại học Ðồng Tháp và người dân túc trực 24/24 giờ ở các tuyến đê xung yếu gia cố đê, bảo vệ lúa thu đông.