Chùa Tây Phương (Sùng Phúc tự) được xây dựng cách đây hơn 1000 năm. Lần trùng tu gần đây nhất là vào cuối thế kỷ 18. Kiến trúc mặt bằng kiểu chữ "Tam", hệ thống các đầu bẩy, các bức cốn, cột, kèo tại chùa đều được chạm trổ hết sức tinh xảo... Đặc biệt, hơn 70 pho tượng tại Chùa Tây Phương được tạo tác công phu, sinh động, được coi là kết tinh của nghệ thuật điêu khắc Việt Nam thế kỷ 18.
Chùa Thầy (Thiên Phúc tự) được xây dựng từ đời Lý, nằm trong khu vực núi Thầy, là quần thể các di tích: Chùa Thượng, Chùa Trung, Chùa Hạ, Chùa Cao, Chùa Một Mái, Đền Thượng, Đền Quán Thánh... Các hạng mục phụ như: thủy đình, cầu mái ngói... kết hợp với cảnh quan núi non, hang động, hồ nước tạo nên cảnh quan độc đáo. Hệ thống tượng Phật tại chùa cũng rất đặc sắc. Nổi bật nhất là bộ tượng Di Đà Tam Tôn có niên đại đầu thế kỷ 17. Đây được xem là bộ tượng Di Đà Tam Tôn cổ nhất Việt Nam.
Tháng 12-2014, Thủ tướng Chính phủ công nhận Chùa Tây Phương, Chùa Thầy là Di tích quốc gia đặc biệt. Tháng 1-2015, bộ tượng Phật tại Chùa Tây Phương và bộ tượng Di Đà Tam Tôn tại Chùa Thầy được công nhận là bảo vật quốc gia.
Trong ngày khai hội, có nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật như: lễ dâng hương, lễ phóng sinh, biểu diễn nghệ thuật rối nước..., thu hút đông đảo nhân dân thập phương tham dự.
