Độc đáo văn hóa dân tộc Chuvash ở Nga

NDO - Chuvash là dân tộc có nền văn hóa lâu đời ở Nga, với dân số hiện nay khoảng 1,5 triệu người. Đa số người Chuvash sinh sống trên lãnh thổ Cộng hòa Chuvash với thủ phủ là thành phố Cheboksary, thuộc Vùng Liên bang Volga, Liên bang Nga.
0:00 / 0:00
0:00
Lễ hội thu hoạch mùa màng của người Chuvash. (Ảnh: Drogganoye.addnt.ru)
Lễ hội thu hoạch mùa màng của người Chuvash. (Ảnh: Drogganoye.addnt.ru)

Theo các nhà nghiên cứu, hiện nay có nhiều giả thuyết về nguồn gốc xa xưa của người Chuvash. Một số giả thuyết cho rằng, người Chuvash là các tộc người cổ đại sống ở vùng núi Altai và khu vực Trung Á. Tổ tiên gần nhất của họ là người Bulgari.

Giả thuyết khác lại coi họ là hậu duệ của người Bulgar Volga. Và thực tế, bản thân nhiều người Chuvash cũng tin rằng, tổ tiên xa xưa của họ là người Bulgar và người Suvar, sống theo bộ lạc rải rác từ bờ Biển Đen đến vùng Ural.

Độc đáo văn hóa dân tộc Chuvash ở Nga ảnh 1
Phụ nữ Chuvash hát chào đón khách thăm nhà.

Bên cạnh đó, cũng có giả thuyết khẳng định, vào thế kỷ thứ 14, tổ tiên của người Chuvash là một phần của Hãn quốc Kazan, nhưng họ vẫn một dân tộc có tính độc lập tương đối cao.

Nông nghiệp định cư là nét đặc trưng trong đời sống kinh tế của người Chuvash. Theo đánh giá của các nhà sử học, người Chuvash rất giỏi canh tác và quản lý đất đai, thậm chí giỏi hơn nhiều so với các dân tộc có dân số lớn hơn ở Nga.

Đặc điểm này được lý giải là do người Chuvash có thói quen sống ở những ngôi làng nhỏ cách xa các thành thị, nên nông nghiệp chính là phương cách duy nhất để họ tồn tại.

Sinh ra và lớn lên ở những ngôi làng như vậy, người Chuvash không có nhiều cơ hội để tiếp cận với các ngành nghề khác, ngoài công việc đồng áng. Trong khi đó, đất đai trong làng lại rất phì nhiêu, nên nghề nông đã trở thành ngành kinh tế chính mang lại cho họ nguồn lương thực dồi dào với các loại cây trồng chủ yếu gồm lúa mạch đen, yến mạch, lúa mạch, lúa mì, kiều mạch và đậu Hà Lan.

Độc đáo văn hóa dân tộc Chuvash ở Nga ảnh 3
Ngôi nhà truyền thống của người Chuvash.

Ngoài ra, người Chuvash còn biết trồng thêm cây lanh và cây gai dầu để dệt vải, may quần áo và đồ dùng trong nhà. Trong nông nghiệp, từ xa xưa người Chuvash đã biết sử dụng máy cày, sức kéo của hươu, liềm, đòn bẩy và những công cụ khác.

Thời cổ đại, những ngôi làng nhỏ của người Chuvash được lập nên ở các thung lũng sông, ven những hồ nước. Trong làng, những ngôi nhà gỗ truyền thống được dựng ở giữa sân và nối tiếp nhau tạo thành những dãy nhà, cũng có nơi các gia đình dựng nhà thành từng cụm, sống quây quần gần nhau.

Độc đáo văn hóa dân tộc Chuvash ở Nga ảnh 4
Cô gái Chuvash thể hiện điệu múa truyền thống, mang đậm văn hóa dân tộc mình.

Trang phục dân tộc của người Chuvash mang đặc trưng của nhóm dân tộc Volga. Phụ nữ mặc áo sơ mi giống áo dài, được trang trí bằng họa tiết thêu và các mặt dây chuyền.

Cả nữ và nam đều mặc shupar, một loại áo choàng bên ngoài áo sơ mi. Phụ nữ đã có chồng che đầu bằng khăn quàng cổ, trong khi các thiếu nữ đội một chiếc mũ chụp toàn đầu (tukhya).

Vào mùa thu, người Chuvash mặc áo khoác ấm hơn với lớp lót làm bằng vải (sakhman). Mùa đông đến, họ mặc thêm áo khoác da cừu (kyoryok) để chống chọi với cái lạnh.

Độc đáo văn hóa dân tộc Chuvash ở Nga ảnh 5
Nhạc cụ dân tộc Chuvash rất đa dạng.

Người Chuvash luôn giữ gìn những truyền thống, phong tục tập quán của ông cha một cách rất nghiêm túc. Cho đến ngày nay, họ vẫn tổ chức đều đặn các lễ hội truyền thống và thực hành đầy đủ các nghi lễ dân gian.

Một trong những lễ hội chính của người Chuvash được gọi là Ulakh. Buổi tối, nam nữ thanh niên gặp nhau tại một cuộc họp mặt do các cô gái tổ chức khi bố mẹ họ vắng nhà. Cô gái chủ nhà cùng với những người bạn gái của mình ngồi thành vòng tròn và khâu vá.

Độc đáo văn hóa dân tộc Chuvash ở Nga ảnh 6
Thêu là một trong những nghề thủ công truyền thống của người phụ nữ Chuvash.

Sau đó, các chàng trai đến ngồi xen giữa họ để ngắm nhìn. Họ hát những bài hát theo nhạc của người chơi đàn accordion, nhảy múa và vui chơi. Trước đây, mục đích của những cuộc gặp gỡ như vậy là để giúp các chàng trai tìm kiếm người bạn đời của mình.

Một phong tục dân tộc khác là Savarni, lễ hội tạm biệt mùa đông tràn ngập những bài hát, điệu nhảy và tiếng cười. Người Chuvash hóa trang cho hình nộm bù nhìn như biểu tượng của mùa đông sắp qua. Vào ngày này họ còn có phong tục mặc quần áo cho ngựa, buộc chúng vào xe trượt tuyết để cho trẻ em cưỡi.

Mancun là lễ Phục sinh của người Chuvash. Đây được coi là ngày lễ tươi sáng nhất đối với họ. Trước lễ Mancun, phụ nữ dọn dẹp nhà cửa, còn đàn ông dọn dẹp ngoài sân. Tất cả chuẩn bị cho ngày lễ bằng cách đổ đầy những thùng bia, nướng bánh, vẽ màu cho những quả trứng và chuẩn bị các món ăn truyền thống.

Độc đáo văn hóa dân tộc Chuvash ở Nga ảnh 8
Một trong các sản phẩm thêu của người Chuvash trưng bày tại Viện bảo tàng thêu Chuvash ở thành phố Cheboksary.

Lễ Mancun kéo dài bảy ngày với những trò chơi, bài hát và điệu nhảy dân gian vui tươi. Trước Lễ Phục sinh của người Chuvash, có thể nhìn thấy những chiếc xích đu đã được lắp trên mọi con phố để phục vụ cả trẻ em lẫn người lớn.

Một ngày lễ truyền thống khác của người Chuvash là Surkhuri. Vào ngày này, các cô gái sẽ thực hiện nghi thức bói toán. Trong đêm tối, họ bắt một con cừu và buộc quanh cổ con cừu bắt được một sợi dây có màu sắc tự chọn được chuẩn bị từ trước.

Đến sáng, họ đến xem màu lông con cừu mà họ đã buộc dây đêm trước. Nếu cừu có màu lông trắng thì chàng trai mà cô gái chọn sẽ có tóc xoăn màu vàng. Nếu lông cừu màu tối thì chàng trai lựa chọn sẽ có tóc màu đen. Và nếu lông cừu có nhiều đốm thì người yêu tương lai của cô gái có hình dạng không hoàn hảo.