Chiều 2/6, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 5, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam và Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam.
Tạo thuận lợi cho xuất, nhập cảnh
Phát biểu tại phiên thảo luận, đại biểu Nguyễn Thanh Phương (Đoàn đại biểu Quốc hội TP Cần Thơ) nêu rõ, dự án Luật đã có nhiều điểm mới nhằm tạo điều kiện để người nước ngoài đến du lịch, công tác tại Việt Nam.
 |
Đại biểu Nguyễn Thanh Phương (Cần Thơ) phát biểu. (Ảnh: THỦY NGUYÊN) |
Theo đại biểu, chúng ta đang tạo điều kiện rất thuận lợi cho người nước ngoài đến Việt Nam khi quy định thị thực điện tử có giá trị nhiều lần thay vì chỉ có giá trị một lần như trước đây, đồng thời nâng thời hạn thị thực điện tử từ không quá 30 ngày lên không quá 3 tháng.
Quy định này phù hợp đáp ứng với nhu cầu du lịch dài ngày của khách du lịch nước ngoài, tạo điều kiện cho các nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam nghiên cứu để tìm hiểu, xúc tiến đầu tư.
Dự thảo Luật cũng đề cập việc nâng thời hạn tạm trú từ 15 ngày lên 45 ngày. Ghi nhận điều này, song đại biểu Nguyễn Thanh Phương đề nghị nâng thời gian tạm trú lên 60 ngày.
“Đây là thời gian phù hợp đối với khách du lịch có nhu cầu nghỉ dưỡng đủ dài, đồng thời phù hợp với hoạt động của doanh nghiệp du lịch Việt Nam và quốc tế. Vì vậy, nên xem xét thời gian tạm trú lên 60 ngày để chính sách Việt Nam tương đồng với các nước như Thái Lan hay Singapore là 45 và 90 ngày”, đại biểu TP Cần Thơ nêu quan điểm.
Trong khi đó, theo đại biểu Lê Nhật Thành (Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội), việc sửa đổi, bổ sung dự án Luật sẽ góp phần làm đơn giản hóa thủ tục hành chính, đẩy mạnh thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử, tạo điều kiện thuận lợi trong việc cấp giấy tờ xuất nhập cảnh cho công dân Việt Nam và khách quốc tế xuất, nhập và quá cảnh.
 |
Đại biểu Lê Nhật Thành (Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội) phát biểu. (Ảnh: THỦY NGUYÊN) |
Qua nghiên cứu cho thấy, do thời hạn thị thực điện tử ngắn nên ngành du lịch Việt Nam chưa thu hút được người nước ngoài có nhu cầu nghỉ dưỡng dài ngày. Do vậy, theo đại biểu, việc nâng thời hạn thị thực lên 3 tháng và có giá trị từ 1 lần lên nhiều lần sẽ đáp ứng nhu cầu của khách du lịch quốc tế từ các thị trường xa.
Cũng liên quan vấn đề này, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu) bày tỏ băn khoăn về thời gian tạm trú của người nước ngoài tại Việt Nam và số quốc gia được nước ta đơn phương miễn thị thực vẫn chưa nhiều so với các nước trong khu vực.
“Đối với công dân nước ngoài được Việt Nam đơn phương miễn thị thực thì chúng ta cấp tạm trú 45 ngày, với trường hợp các nước khác thì cấp bao nhiêu ngày”, đại biểu đặt câu hỏi và cho biết, qua nghiên cứu chính sách thị thực của Việt Nam và một số quốc gia trong khu vực, có thể thấy so với một số nước thì thời hạn cấp tạm trú của Việt Nam thấp hơn.
 |
Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu) phát biểu. (Ảnh: THỦY NGUYÊN) |
Ngoài ra, các nước lân cận chúng ta cũng áp dụng đơn phương miễn thị thực đối với nhiều quốc gia hơn so với Việt Nam. Qua tìm hiểu chính sách thị thực trong lĩnh vực du lịch, trong số 11 quốc gia Đông Nam Á, chỉ còn Việt Nam và Myanmar yêu cầu phải xin thị thực trước khi đến đối với đa phần các thị trường nhập cảnh từ 30 ngày trở xuống.
Trong khi đó, Thái Lan, Singapore, Malaysia, Indonesia đã miễn thị thực trong 30-90 ngày đối với khách quốc tế từ các quốc gia là thị trường du lịch chính của họ. Hiện tại, thời gian áp dụng đơn phương miễn thị thực đối với khách du lịch quốc tế của Việt Nam cũng chỉ bằng 15-50% so với các quốc gia.
Ngoài ra, số lượng các quốc gia được Việt Nam miễn thị thực cũng chỉ bằng 5-15% so với các nước ASEAN. Cho rằng, việc sửa đổi thời gian tạm trú và miễn thị thực chưa tăng nhiều, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng đề nghị cần tăng thời gian tạm trú đối với người nước ngoài cũng như tăng các nước được miễn thị thực.
Bổ sung thẩm quyền bộ đội biên phòng tiếp nhận thông tin tạm trú của người nước ngoài
 |
Đại biểu Hoàng Hữu Chiến (An Giang) phát biểu. (Ảnh: THỦY NGUYÊN) |
Cơ bản nhất trí với các nội dung dự thảo Luật, đại biểu Hoàng Hữu Chiến (An Giang) đóng góp ý kiến để hoàn thiện dự án Luật. Theo đó, tại Điều 33, đại biểu đề nghị bổ sung thẩm quyền của bộ đội biên phòng trong tiếp nhận thông tin tạm trú của người nước ngoài tạm trú ở khu vực biên giới, cửa khẩu.
Theo đại biểu, báo cáo thẩm định của Bộ Tư pháp có nêu, bộ đội biên phòng cũng là đơn vị có thẩm quyền trong việc kiểm soát tạm trú của người nước ngoài ở khu vực biên giới, do đó đề nghị làm rõ để bảo đảm tương thích với điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.
Theo báo cáo của cơ quan soạn thảo giải trình, lực lượng công an sau khi tiếp nhận thông tin tạm trú sẽ thông báo cho lực lượng biên phòng ở khu vực biên giới. Theo đại biểu, giải trình và quy định như dự thảo sẽ phát sinh những bất cập, xung đột pháp luật trong tổ chức thực hiện pháp luật ở khu vực biên giới, cửa khẩu, nhất là với các hiệp định quản lý biên giới, quy chế quản lý khu vực biên giới, cửa khẩu.
Hiện nay, theo quy định của pháp luật, nhất là hiệp định quản lý biên giới đang giao cho lực lượng biên phòng chủ trì một số công việc về nội dung này, nên lực lượng công an trong một số trường hợp không thể thông báo cho lực lượng biên phòng, như trong việc kiểm tra, kiểm soát, quản lý dân cư của các nước láng giềng sang khu vực biên giới, cửa khẩu của nước ta.
 |
Các đại biểu Quốc hội tham dự phiên họp chiều 2/6. (Ảnh: THỦY NGUYÊN) |
Nếu cư dân biên giới của nước bạn ở lại 3 hoặc 7 ngày ở khu vực biên giới nước ta thì lực lượng biên phòng có quyền cấp giấy phép và quản lý, nếu ở lại khu vực vành đai biên giới thì lực lượng biên phòng quản lý hoặc nếu lưu trú ở khu vực cửa khẩu thì phải đăng ký tạm trú và chịu sự giám sát của lực lượng biên phòng…
Với các trường hợp nêu trên, đại biểu nêu rõ lực lượng biên phòng đã kiểm tra, giám sát, quản lý, nay lại tiếp tục khai báo thì sẽ không cần thiết, tăng thêm thủ tục hành chính gây phiền hà cho cá nhân, tổ chức nước ngoài. Theo đại biểu, những trường hợp này lực lượng biên phòng sẽ thông báo với lực lượng công an để phối hợp quản lý là phù hợp.
Do đó, đại biểu Hoàng Hữu Chiến đề nghị Ban soạn thảo, các cơ quan thẩm tra tiếp tục rà soát các quy định của điều ước quốc tế, pháp luật trong nước để quy định cho phù hợp, bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật, không chồng chéo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn giữa các lực lượng, đặc biệt là tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân, người nước ngoài ra, vào, hoạt động ở khu vực biên giới và cửa khẩu.
 |
Đại biểu Vương Thị Hương (Hà Giang) phát biểu. (Ảnh: THỦY NGUYÊN) |
Bày tỏ đồng tình với ý kiến của đại biểu Hoàng Hữu Chiến về khai báo tạm trú và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan, đại biểu Vương Thị Hương (Hà Giang) cho rằng, quy định như dự thảo Luật tức là chỉ có công an cấp xã mới có thẩm quyền tiếp nhận khai báo tạm trú, tiếp nhận các vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật, cư trú bất hợp pháp của người nước ngoài.
Đại biểu nêu rõ, quy định này chưa đồng bộ với các điều ước quốc tế và các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành, chưa phát huy được vai trò, trách nhiệm của lực lượng bộ đội biên phòng trong quản lý cư trú của người nước ngoài tại khu vực biên giới, hải đảo theo các điều ước quốc tế với các nước có chung đường biên giới đã ký kết.
Thực tiễn hiện nay trên tuyến biên giới Việt Nam có 433 đồn biên phòng và đây là nguồn lực rất lớn trong công tác quản lý, bảo vệ chủ quyền biên giới, an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội ở khu vực biên giới, hải đảo.
Theo đại biểu, thực tế trong thời gian qua, bộ đội biên phòng phối hợp chặt chẽ với lực lượng công an cấp xã, huyện khu vực biên giới trong công tác quản lý người nước ngoài rất hiệu quả, lực lượng bộ đội biên phòng cũng có trách nhiệm trong quản lý hoạt động cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam.
Do đó, đại biểu Vương Thị Hương đề nghị bổ sung quy định về trách nhiệm của lực lượng bộ đội biên phòng trong khai báo tạm trú quy định tại khoản 5 Điều 2 dự thảo Luật và trách nhiệm trong việc phát hiện dấu hiệu vi phạm của người nước ngoài quy định tại khoản 8 Điều 2 của dự thảo, nhằm bảo đảm tính tương thích với hiệp định về quy chế quản lý biên giới và cửa khẩu biên giới, phù hợp với các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành, tránh tình trạng sửa luật này xong lại phải sửa đổi nhiều luật khác.
 |
Bộ trưởng Công an Tô Lâm phát biểu giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu. (Ảnh: THỦY NGUYÊN) |
Phát biểu giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu, Bộ trưởng Công an Tô Lâm cho biết, mục đích của việc sửa đổi Luật này là tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho người nước ngoài nhập cảnh vào Việt Nam và người Việt Nam xuất cảnh ra nước ngoài, phục vụ cho phát triển kinh tế-xã hội và bảo đảm an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội.
Hồ sơ dự án luật được xây dựng theo quy định Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, trên cơ sở tổng kết thực tiễn, tiếp thu ý kiến tham gia của các bộ, ngành, các địa phương và đã được Chính phủ thống nhất thông qua.
Qua thảo luận ở tổ và tại hội trường Quốc hội hôm nay, các đại biểu Quốc hội đã phát biểu tập trung vào nhiều vấn đề liên quan, góp phần hoàn thiện hồ sơ dự án Luật.
Bộ trưởng Tô Lâm nêu rõ, các ý kiến góp ý của đại biểu Quốc hội sẽ được tổng hợp báo cáo Chính phủ và phối hợp với các cơ quan có liên quan của Quốc hội tiếp thu, giải trình và hoàn thiện dự thảo Luật để trình Quốc hội thông qua vào ngày 24/6/2023.
