Đẩy mạnh chuyển đổi số, hiện đại hóa quản lý thuế

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, sáng 10/12, với đa số đại biểu Quốc hội biểu quyết tán thành, Quốc hội đã thông qua Luật Quản lý thuế (sửa đổi).

Luật gồm 9 Chương, 53 Điều quy định việc quản lý các loại thuế, các khoản thu khác thuộc ngân sách Nhà nước.

Bổ sung cơ chế hoàn thuế, miễn, giảm thuế tự động

Trình bày Báo cáo tiếp thu, chỉnh lý và hoàn thiện dự thảo Luật trước khi Quốc hội biểu quyết thông qua, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) được xây dựng theo hướng tinh gọn, rút từ 17 chương, 152 điều xuống còn 9 chương, 53 điều, phù hợp với chủ trương luật hóa nguyên tắc, chính sách lớn, quy định chi tiết giao Chính phủ theo Kết luận 119 ngày 20/01/2025. Dự thảo Luật đã quy định đầy đủ quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm và các nguyên tắc quản lý thuế thuộc thẩm quyền của Quốc hội...

Về thủ tục hành chính, Bộ trưởng Tài chính cho biết dự thảo Luật không có phát sinh thủ tục hành chính mới, sửa đổi, bổ sung 7 thủ tục hành chính, nhóm thủ tục hành chính và bãi bỏ 2 thủ tục hành chính.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cũng khẳng định, một mục tiêu trọng tâm của sửa đổi Luật Quản lý thuế là chuyển đổi số toàn diện. Dự thảo Luật đã quy định các Điều 32, 33, 35 về hạ tầng, hệ thống và ứng dụng công nghệ trong quản lý thuế; Điều 18, 19 bổ sung cơ chế hoàn thuế, miễn, giảm thuế tự động.

Tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, Chính phủ đã chỉnh lý theo hướng làm rõ trách nhiệm của cơ quan thuế trong việc ứng dụng hệ thống để xử lý tự động dựa trên tiêu chí rủi ro, quy trình công nghệ và yêu cầu bảo đảm an toàn thông tin. Việc triển khai hoàn thuế, miễn, giảm thuế tự động sẽ được thực hiện theo lộ trình, phù hợp với điều kiện thực tế và hướng dẫn của Bộ Tài chính.

Chính phủ chủ động rà soát, chỉnh lý Khoản 1, Khoản 2 Điều 53 về quy định chuyển tiếp tại dự thảo Luật theo hướng "tất cả các khoản nợ thuế phát sinh trước ngày 1/7/2026 đều xử lý theo luật mới, tạo cơ sở áp dụng thống nhất" để bảo đảm phù hợp với điều kiện thực tế quản lý, giảm tồn đọng và minh bạch hóa số liệu nợ thuế của Nhà nước.

Giảm thủ tục hành chính và tạo thuận lợi cho hộ kinh doanh

Đối với ý kiến của về đơn giản hóa kê khai thuế cho hộ kinh doanh và tăng phối hợp giữa Kiểm toán nhà nước với cơ quan thuế về mẫu khai rút gọn, hỗ trợ điện tử và bổ sung trách nhiệm cung cấp cũng như thực hiện kiến nghị kiểm toán, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng thông tin: Tại khoản 1 Điều 13 dự thảo Luật quy định trường hợp hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh sử dụng hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối dữ liệu với cơ quan thuế, trên cơ sở dữ liệu hóa đơn điện tử, cơ sở dữ liệu quản lý thuế và các nguồn cơ sở dữ liệu khác mà cơ quan thuế có được từ cơ quan nhà nước khác, tổ chức, cá nhân cung cấp, hệ thống công nghệ thông tin tự động tạo lập tờ khai thuế để hỗ trợ hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong việc khai thuế và tính thuế.

Đồng thời, tại khoản 5 Điều 13 dự thảo Luật giao Chính phủ quy định chi tiết Điều này; giao Bộ Tài chính quy định hồ sơ, thủ tục kê khai doanh thu, kê khai thuế, nộp thuế và hoàn thuế, chế độ kế toán áp dụng đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh. Theo đó, tại dự thảo Nghị định và dự thảo Thông tư đang được xây dựng theo hướng giảm thủ tục hành chính và tạo thuận lợi cho hộ kinh doanh.

Luật Quản lý thuế (sửa đổi) có hiệu lực từ ngày 1/7/2026.