Cuộc sống mới ở Quân Bình

Cả xã Quân Bình có diện tích tự nhiên 762 ha, trong đó có 126 ha ruộng, tập trung vào bốn cánh đồng Nà Phai, Nà Ðuổn, Nà Búng, Nà Mè. Vào dịp này hằng năm, lúa trên các cánh đồng của Quân Bình đã mướt xanh kín bờ, nhưng năm nay do rét và hạn đầu năm kéo dài, vụ xuân phải cấy muộn nên vụ mùa này nông dân xã Quân Bình quá cập rập, phải chạy kịp tiến độ làm mùa. Rơm chưa đốt, lúa mới gặt chưa kịp phơi, trời lại thoắt nắng thoắt mưa, nhưng bà con vẫn cả ngày ngoài đồng, cày, bừa, nhổ mạ, cấy lúa. Tiếng máy cày rền rã xa gần như giục người nhanh tay cấy xong trước ngày 5-8. Nắng tháng 8 bỏng rát da mà các bác, các chị vẫn điềm nhiên dưới ruộng, thật không sai câu nói của người xưa: "Bán mặt cho đất, bán lưng cho trời". Chỉ có điều là người thợ cấy bây giờ khác trước, ai nấy đều chân đi ủng cao, khăn bịt mặt, nón che đầu, cơm no bụng, nước giải khát chờ sẵn ở nhà, xe máy đợi dưới gốc cây bên đường!

Vụ xuân vừa rồi rét hạn đầu vụ, nhưng cuối vụ thì mưa thuận gió hòa nên Quân Bình được mùa. 86 ha lúa xuân đạt hơn 420 tấn thóc, 30 ha ngô cho sản lượng 125 tấn. Qua nhà nào cũng thấy những bắp ngô vàng rực treo phơi trước cửa, ngoài sân. Trên con đường bê-tông liên xã Quân Bình - Hà Vị dài gần 5 km, rồi đường liên thôn Nà Lẹng đi Thái Bình, Thôm Mò đi Lủng Coóc, xe máy, xe tải, xe công nông thường xuyên chạy đi chạy lại. Tiếng máy xát, tiếng nói cười ngoài chợ tấp nập đông vui... Tất cả đã làm nên diện mạo mới cho xã Quân Bình hôm nay. Nhưng dẫu thế, đồng bào các dân tộc Tày, Nùng, Kinh, Dao, Hoa ở Quân Bình không ai có thể quên lịch sử với những năm tháng hào hùng mà cha anh họ đã từng góp mặt. Còn đó, nơi ngã ba đường rẽ vào Quân Bình, một nhà bia tưởng niệm liệt sĩ lão thành cách mạng Ðức Xuân, ông đã bị kẻ thù giết hại đầu năm 1944 khi từ Cao Bằng xuống Quân Bình vận động nhân dân xây dựng lực lượng Việt Minh. Rồi bia tưởng niệm các liệt sĩ của xã hy sinh trong kháng chiến chống thực dân Pháp, chống đế quốc Mỹ và bảo vệ biên giới. Ngày 27-7 vừa qua, cả hai khu bia mộ đều được tu chỉnh khang trang, và mọi người tới thắp nến tri ân.

Cách đây chưa lâu, mỗi lần ra vào Quân Bình là phải lội qua sông Tà Hán, mùa đông nước lạnh cóng chân, mùa hè gặp lúc lũ về thì cứ ngồi bờ sông đợi nước rút mới có thể lội qua. Người khỏe đã vậy, người yếu, người ốm qua đây là lại lo như đi qua cái bẫy nước. Bây giờ lối rẽ vào Quân Bình là con đường nhựa nhẵn với cây cầu bê-tông thành sắt vững chãi, ô-tô, xe máy qua lại rầm rập ngày đêm. Con đường ấy như biểu tượng đổi thay của cuộc đời người dân Quân Bình. Con đường chạy giữa hai cánh đồng rộng nhất xã ngát thơm hương lúa đưa tới thôn văn hóa Nà Lẹng, với cổng cao, tường xây, nhà xây. Cái đỉnh đồi khô cằn hoang phế với ngôi miếu cổ và hàng ruối gai ngày xưa, nay là ngã ba trung tâm của xã với trụ sở, chợ phiên, nhà cửa san sát, rồi dịch vụ mua bán hàng hóa nông sản, thực phẩm, máy xay xát. Chung quanh là nhà xây, vườn cây ăn quả. Ðứng ở trung tâm xã, bất giác như đứng giữa một làng quê trù phú giữa đồng bằng. Ðã mấy tháng nay, cán bộ và nhân dân xã Quân Bình đang hối hả tham gia cuộc vận động xây dựng nông thôn mới theo lộ trình từng bước của tỉnh và huyện. Bí thư Ðảng ủy Hoàng Văn Kim, Chủ tịch UBND Lường Thái Biên cùng chung một nhận xét: Xây dựng nông thôn mới là một chủ trương đúng và hay, được nhân dân các dân tộc trong xã nhiệt liệt hưởng ứng. Ai cũng nhận rõ đây là một bước đi mới làm thay đổi nông thôn và cuộc sống nông dân, không chỉ trước mắt mà còn là lâu dài, là đầu tư cho tương lai của con cháu mai sau.

Những người lính năm xưa trở về đồng ruộng, đều trở thành những người biết nhìn xa trông rộng, lo toan sản xuất và kinh doanh có hiệu quả, trở thành nòng cốt của Hội Nông dân. Chủ tịch Hội Nông dân xã Mai Văn Căn  cho biết: "Chủ các mô hình kinh tế trong xã hầu hết là hội viên CCB. Mô hình 70 triệu đồng/ha toàn xã đã đăng ký thực hiện được gần 48 ha, đạt 96% kế hoạch của huyện. Năm 2010, mô hình 50 triệu đồng/ha toàn xã đã có 304 hộ tham gia với 50 ha, đạt 110% kế hoạch huyện giao; kết quả cuối năm các mô hình đều đạt 60 - 65 triệu/ha. Mô hình lúa do Viện Khoa học kỹ thuật miền bắc triển khai tại xã với 10 ha đều đạt năng suất hơn 53 tạ/ha. Tổng sản lượng lương thực toàn xã năm 2010 đạt 1203,4 tấn, bình quân lương thực đầu người đạt 579 kg. Các loại hoa màu khác đều vượt chỉ tiêu diện tích và sản lượng, nhất là rau đậu và cây thuốc lá đạt 186% kế hoạch. Năng suất và sản lượng lương thực đã từ lâu không chỉ dùng để xóa đói, mà còn là nguồn hàng hóa đem lại thu nhập thường xuyên cho nông dân, nhất là ngô, lúa. Ðó cũng là nguồn cung ứng nguyên liệu làm thức ăn chăn nuôi gia súc, gia cầm đạt hiệu quả cao". Rồi ông kể về mô hình chăn nuôi lợn nái Móng Cái sinh sản dành cho 41 hộ nghèo đã đạt kết quả tốt. Sáu tháng đầu năm 2010, đàn lợn đã duy trì được 2.549 con đạt 98% kế hoạch, gia cầm có 9.145 con đạt 80% kế hoạch, ao nuôi cá có hơn bảy ha. Trong đó, nổi lên các mô hình chăn nuôi của ông Hà Văn Mạn ở Lủng Coóc, ông Bình ở Nà Cò, ông Tưởng ở Nà Lẹng, ông Ðức ở thôn Thái Bình. Cả xã đã có 21 hộ nuôi nhím thương phẩm và một hộ nuôi kỳ nhông.

Sản lượng lương thực và quy mô chăn nuôi luôn tăng trưởng, là do xã đã coi trọng công tác tập huấn, chuyển giao khoa học - kỹ thuật. Công tác phòng, chống dịch bệnh được tăng cường và thực hiện đúng kế hoạch đề ra. Như: Phun thuốc khử trùng cho 100% số hộ, tiêm phòng tụ huyết trùng cho đàn trâu, bò mỗi năm hai lần. Mở các lớp tập huấn kỹ thuật trồng lúa, kỹ thuật sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, kỹ thuật trồng ngô, chăn nuôi lợn. Tới đây, Ðoàn xã với lực lượng 100% đoàn viên có trình độ lớp 12, trong đó hơn 50% sử dụng được máy vi tính, sẽ đảm nhiệm việc tiếp thu khoa học - kỹ thuật, chuyển giao kỹ thuật cho bà con ở các thôn bản, tạo ra động lực mới trong sản xuất và chăn nuôi. Hiện tại, Ðoàn TNCS Hồ Chí Minh của xã đã thành lập được sáu tổ máy cày để cày bừa thuê và hỗ trợ các gia đình chính sách, mỗi vụ một hộ được cày bừa giúp 1.000m2 ruộng. Ðây cũng là kết quả của nhiều năm Quân Bình coi trọng việc duy trì văn hóa và phát triển giáo dục. Cơ sở vật chất của các trường mầm non, tiểu học đều đáp ứng yêu cầu giảng dạy. Học sinh tiểu học và THCS, năm nào cũng đạt 70% số học sinh khá, giỏi. Cả xã có hơn 100 người tốt nghiệp đại học và trên đại học, riêng dòng họ Mai có 39 người có trình độ đại học. Cuộc sống của nhân dân các dân tộc xã Quân Bình đang đổi thay toàn diện. Nhà nào cũng có xe máy, vô tuyến truyền hình, điện thoại di động. Một số nhà đã có ô-tô, máy vi tính có kết nối in-tơ-nét. Hơn 200 máy cày tay và nhiều máy công cụ khác đã giúp nông dân đỡ nhọc nhằn trong sản xuất và chăn nuôi...

Nhờ có kiến thức, nên nhận thức của cán bộ và nhân dân xã Quân Bình đã chuyển biến rõ rệt. Từ mỗi gia đình đến đường làng ngõ xóm, không chỉ ở các thôn xóm văn hóa như Nà Lẹng, Thôm Mò, Lủng Coóc mà các thôn đều giữ vệ sinh sạch sẽ. Các lò sản xuất gạch đã hạn chế đến mức thấp nhất việc làm ảnh hưởng đến cây trồng dù mỗi năm sản xuất hàng chục triệu viên gạch. Rừng được bảo vệ không để chặt phá trái phép hoặc đốt cháy. Văn nghệ, thể thao được duy trì tạo ra cuộc sống vui tươi lành mạnh, khắc phục căn bản các tệ nạn xã hội. Nhân dân đã coi trọng pháp luật và các luật lệ như giao thông, hôn nhân và gia đình, sinh đẻ có kế hoạch... Với sự phát triển của Quân Bình, phải nhấn mạnh tới một yếu tố quan trọng là vai trò tổ chức, lãnh đạo, điều hành của Ðảng ủy và UBND xã, đã luôn coi phát triển kinh tế và bảo đảm an sinh xã hội là hai mục tiêu trọng điểm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo; vì thế đã phát huy được sức mạnh tổng hợp của nhân dân trong xã. Ðặc biệt, là giữ vững khối đoàn kết của năm dân tộc trong xã luôn giúp đỡ nhau trong sản xuất và đời sống.

Về Quân Bình trong những ngày tháng tám, không thể kể hết niềm vui trên bước đường phát triển của một vùng quê có truyền thống cách mạng dưới chân núi Phjia Bjoóc - dãy núi từng được Ðại tướng Võ Nguyên Giáp đặt tên là Núi Cứu Quốc trong những năm tiền khởi nghĩa. Những đau thương mất mát, hy sinh của một thời gian khổ đã được đáp đền xứng đáng bằng chính tình cảm yêu nước, yêu quê hương của những thế hệ con cháu hôm nay, để Quân Bình không dừng lại ở mức sống trung bình mà vươn lên khá giả. Hoa bên bia mộ đồng chí Ðức Xuân ngày nào cũng nở. Xa kia, núi Phjia Bjoóc vẫn thắm xanh với lãng đãng mây ngàn. Một quang cảnh thanh bình hiện ra trước mắt, dưới nền trời vàng nắng, những cánh đồng đang vào vụ mới, những ngôi nhà xây lấp ló sau lũy tre, trong vườn cây tán lá xanh rờn. Quân Bình còn tiếp tục hứa hẹn một tương lai tràn đầy ấm no, hạnh phúc.