Chiều 9/11, sau phiên thảo luận tại hội trường về kết quả thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2021 và dự kiến Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2022, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đã giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm.
Nghị quyết 128/NQ-CP tạo nền tảng quan trọng phục hồi kinh tế
Phần lớn đại biểu có chung nhận định là tình hình kinh tế - xã hội năm 2021 gặp rất nhiều khó khăn và thách thức do tác động của đại dịch Covid-19, đặc biệt là khi đợt bùng phát dịch thứ tư ở nhiều địa phương đã xâm nhập vào các trung tâm kinh tế, đô thị lớn, khu công nghiệp, khu chế xuất với diễn biến rất phức tạp và biến thể Delta có tốc độ lây lan nhanh hơn và nguy hiểm hơn. Thực tế trên yêu cầu phải áp dụng các biện pháp phòng, chống dịch chưa có tiền lệ, quyết liệt hơn để bảo vệ sức khỏe và tính mạng của nhân dân.
Ngày 11/10/2021 Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 128/NQ-CP quy định tạm thời về thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19 để kịp thời có các giải pháp tích cực tháo gỡ khó khăn trước mắt.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, đây là một quyết định đúng đắn, kịp thời và quan trọng, phù hợp với tình hình thực tiễn, tạo nền tảng quan trọng để phục hồi kinh tế nhanh trong những tháng cuối năm 2021 và tạo tiền đề cho phát triển kinh tế - xã hội năm 2022.
Bộ trưởng nhấn mạnh, sau gần 1 tháng triển khai thực hiện nghị quyết, tình hình kinh tế - xã hội của tháng 10 đã có nhiều chuyển biến rất tích cực với nhiều điểm sáng, nhất là đã củng cố được niềm tin của người dân, doanh nghiệp và nhà đầu tư về xu hướng, khả năng phục hồi của nền kinh tế. Hoạt động sản xuất, kinh doanh, di chuyển của người dân, người lao động đang dần trở lại trạng thái bình thường mới.
Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng nêu rõ, mặc dù tình hình dịch bệnh cơ bản đã được kiểm soát trên phạm vi toàn quốc, song trong giai đoạn đầu mở cửa trở lại của nền kinh tế, số ca nhiễm mới có thể tăng lên, nhất là tại một số địa phương có độ bao phủ vaccine đang còn thấp.
Trong bối cảnh đó, Bộ trưởng đề nghị các Bộ, cơ quan, địa phương cần tiếp tục thực hiện nghiêm Nghị quyết 128 của Chính phủ, kiên định và giữ vững lập trường quan điểm đó là thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19, không e ngại, hoang mang, lo sợ trước diễn biến của dịch bệnh nhưng cũng tuyệt đối không được lơ là, chủ quan.
Đẩy nhanh tiến độ giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công
Trong phiên thảo luận, các đại biểu nêu nhiều ý kiến liên quan đến giải ngân vốn đầu tư công của năm 2021, trong đó có vấn đề chậm giao kế hoạch vốn. Giải trình làm rõ, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, theo quy định của Luật Đầu tư công và thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về phân bổ kế hoạch ngân sách Trung ương 2021, Chính phủ đã triển khai giao kế hoạch đầu tư công năm 2021 một lần trước ngày 31/12/2020, tức là đã giao đầy đủ ngay cuối năm 2020. Các bộ, ngành và địa phương phải chịu trách nhiệm phân bổ chi tiết kế hoạch vốn của các chương trình, dự án cụ thể.
Theo Bộ trưởng, việc chậm phân bổ vốn kế hoạch đầu tư công tập trung ở 2 nội dung chính. Với việc giao kế hoạch vốn của 3 Chương trình mục tiêu quốc gia, hiện nay Chính phủ đang chỉ đạo phải hoàn thành toàn bộ các thủ tục trong 2 tháng cuối năm để có thể giao được vốn và thực hiện được ngay vào đầu năm 2022. Riêng Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội của đồng bào dân tộc, miền núi trong tuần tới sẽ trình Thủ tướng Chính phủ xem xét thông qua tiêu chí, nguyên tắc, định mức phân bổ, trên cơ sở đó có thể giao vốn chi tiết và có thể triển khai ngay vào đầu tháng 12 năm nay.
Về vấn đề phân bổ chi tiết của các bộ, ngành, địa phương cho các dự án cụ thể thì còn một phần vốn chưa thể bổ sung cho các dự án khởi công mới của năm 2021. Chính phủ cũng đang chỉ đạo các đơn vị liên quan khẩn trương hoàn thiện thủ tục phê duyệt quyết định đầu tư theo thẩm quyền, bảo đảm đủ căn cứ để giao kế hoạch vốn chi tiết theo quy định của Luật Đầu tư công.
Bộ trưởng cho biết, đối với phần vốn chưa phân bổ, Chính phủ cũng đang chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương khẩn trương thực hiện các thủ tục đầy đủ và sẽ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội trước khi phân bổ theo quy định của Nghị quyết 29 của Quốc hội.
Về giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công năm 2021, báo cáo Chính phủ đã nêu rõ các nguyên nhân chậm giải ngân. Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, bên cạnh các nguyên nhân đã tồn tại từ lâu như là chuẩn bị dự án chưa tốt, công tác giải phóng mặt bằng, thời gian điều chỉnh dự án, điều chỉnh năng lực của Ban Quản lý, năng lực nhà thầu, riêng năm 2021 còn có một số lý do đặc thù, bởi đây là năm tổ chức Đại hội Đảng và bầu cử đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp, kiện toàn bộ máy tổ chức nhân sự mới, đồng thời cũng là năm đầu thực hiện kế hoạch đầu tư công của giai đoạn 2021 - 2025.
“Ngoài ra, đây là năm thực hiện Luật Đầu tư công năm 2019, do vậy chúng ta đang tập trung vào các dự án chuyển tiếp và đang chuẩn bị đầu tư vào các dự án mà năm 2022 chúng ta mới thực hiện được”, Bộ trưởng cho hay.
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho rằng, tác động của dịch Covid-19 và cách biện pháp giãn cách, cùng giá nguyên vật liệu tăng cao cũng là các nhân tố ảnh hưởng lớn đến tiến độ giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công.
