Xuân Phú là xã nông nghiệp thuộc huyện miền núi Xuân Lộc, với 12 dân tộc anh em cùng sinh sống, trình độ dân trí thấp, trong đó có một ấp thuộc diện đặc biệt khó khăn. Những khó khăn đó đã làm nảy sinh nhiều phức tạp về an ninh trật tự trên địa bàn.
Năm 2011, Hội LHPN tỉnh Ðồng Nai phối hợp Sở Công an, Ban chỉ đạo phòng, chống AIDS, tội phạm và tệ nạn xã hội tỉnh Ðồng Nai xây dựng mô hình điểm "Ðội nữ dân phòng vùng đồng bào dân tộc thiểu số" tại xã Xuân Lộc. Ðây là đội nữ dân phòng đầu tiên được xây dựng nhằm góp phần giữ gìn an ninh trật tự tại cơ sở, kịp thời hòa giải giải quyết mâu thuẫn trong xóm làng, bạo lực gia đình. Ðội nữ dân phòng được thành lập với 15 thành viên, trong đó có 11 chị là người dân tộc Chơ Ro. Họ là những hội viên có phẩm chất đạo đức, năng động, nhiệt tình, tâm huyết với công tác hội và phong trào của địa phương. Chủ tịch Hội phụ nữ xã, kiêm Ðội trưởng đội nữ dân phòng Trương Thị Ngọc Hạnh cho biết: "Ða phần chị em trong đội nữ dân phòng đều có hoàn cảnh gia đình khó khăn, nhiều chị thuộc hộ nghèo, lại là trụ cột chính trong gia đình. Tham gia đội nữ dân phòng, các thành viên hiện chỉ được nhận mức phụ cấp bằng 0,3 tháng lương cơ bản/người/tháng và 60 nghìn đồng phụ cấp xăng xe. Hiện nay, với mức trợ cấp rất thấp đó, nếu không có sự tận tâm, tận lực, hy sinh, thì đội khó mà duy trì hoạt động, chứ chưa nói tới những thành tích bước đầu được chính quyền và nhân dân ghi nhận".
Có thể kể tới những tấm gương hết lòng vì việc chung như chị Mai, Phó đội trưởng nữ dân phòng. Hai vợ chồng chị hằng ngày đi làm thuê, nuôi ba đứa con ăn học. Khó khăn là thế nhưng chị Mai chưa hề nghỉ một buổi tuần tra nào. Chị Mai kể: Cứ chiều về, tôi nhanh chóng trở về nhà, dọn dẹp nhà cửa, cơm nước chu toàn cho chồng con để bảy giờ có mặt tại trụ sở dân phòng giao ban cùng chị em trong đội. Hôm nào tới phiên tuần tra, thì bắt đầu từ 24 giờ, sẽ cùng công an xã đi tuần tra tới tờ mờ sáng. Từ ngày tham gia công tác này, tuy có mệt, bận rộn và vất vả hơn nhưng thấy vui vì được đóng góp một phần công sức nhỏ bé của mình cho cộng đồng. Trong đội còn có chị Lựu, không những có hoàn cảnh khó khăn như chị Mai, mà chồng chị còn ốm đau triền miên. Tuy vậy, chị vẫn cần mẫn, chưa hề một ngày lơ là nhiệm vụ. Chị Lựu nói: "Nhiều lúc thấy tôi vất vả, nhiều chị xung phong đi tuần tra thay, nhưng các chị cũng có hoàn cảnh khó khăn tương tự như mình. Nhiều chị không có xe máy đi tuần tra, chị Hạnh, đội trưởng động viên, khích lệ chị em bằng cách tới tận nhà chở chúng tôi đến trụ sở, thậm chí cho mượn xe máy để đi thực hiện nhiệm vụ. Sự chia sẻ khó khăn, yêu thương giữa các thành viên trong đội khiến tôi càng phải cố gắng hoàn thành nhiệm vụ".
Không giấu nổi sự khâm phục và tự hào về đội nữ dân phòng, Phó trưởng Công an xã Xuân Phú, Trương Phú Hùng nói: "Ðội dân phòng nữ không chỉ tham gia tích cực giáo dục các em thanh thiếu niên hư hỏng ở địa phương, có mặt kịp thời giải quyết các mâu thuẫn xảy ra trong các gia đình hội viên mà còn tích cực phối hợp cùng lực lượng công an trong công tác tuần tra kiểm soát địa bàn, tham gia các buổi giải tỏa hành lang đường bộ tại khu vực hai chợ trong địa bàn... Sự ra đời của đội nữ dân phòng xã Xuân Phú đã góp phần rất lớn trong việc giữ gìn an toàn xã hội địa bàn, cũng như quá trình xây dựng nông thôn mới".
Chỉ một thời gian ngắn sau khi thành lập, đội nữ dân phòng đã đi vào hoạt động nền nếp. Thường xuyên duy trì chào cờ mỗi sáng thứ hai, tổ chức phối hợp cùng công an xã tổ chức tuần tra sau 20 giờ. Mỗi ca trực từ bốn đến năm chị. Một năm qua, các chị đã cung cấp cho công an xã hơn 80 nguồn tin có giá trị, trong đó phối hợp công an xã giải tán nhiều vụ đánh bạc, đá gà. Phối hợp các lực lượng chức năng cấp cứu hơn 10 vụ tai nạn giao thông, đưa nạn nhân đi bệnh viện. Xử lý và giáo dục hơn mười vụ thanh, thiếu niên trong độ tuổi đánh nhau, đi xe gây rối trật tự trong xóm ấp. Cùng công an xã truy bắt đối tượng trộm xe máy tại ấp Bình Tân. Tham gia xử lý gần mười vụ mâu thuẫn gia đình, do chồng hội viên uống rượu quậy phá, có hành vi bạo lực gia đình...
Nhằm góp phần hoàn thành nhiệm vụ, đội nữ dân phòng Xuân Lộc cũng có công cụ hỗ trợ như dùi cui, bình xịt hơi cay. Nhưng theo chị Hạnh, "vũ khí" chủ đạo và thường xuyên sử dụng, đó là sự kiên nhẫn thuyết phục. Bằng sự dịu dàng, thấu hiểu nhưng lại mang tính thuyết phục cao, các chị trong đội đã giáo dục, cảm hóa hơn 20 thanh, thiếu niên quậy phá trở thành công dân tốt, tạo công ăn việc làm ổn định để các em không có cơ hội quay trở lại con đường xấu.
Từ những việc làm thiết thực, dần dần, đội nữ dân phòng đã trở thành điểm tựa, niềm tin cho các chị em phụ nữ trong xã, là địa chỉ tin cậy cho các đối tượng bị bạo lực gia đình, tư vấn các vấn đề có liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của chị em. Tại Hội nghị tổng kết năm năm thực hiện nghị quyết liên tịch 01 giữa Bộ Công an và Hội LHPN Việt Nam về "Quản lý giáo dục con em trong gia đình không phạm tội và tệ nạn xã hội" giai đoạn 2008 - 2012, đội nữ dân phòng vùng đồng bào dân tộc thiểu số Xuân Lộc trở thành mô hình mới trong phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, khu ấp tự quản không có tệ nạn xã hội. Ðược Hội LHPN tỉnh Ðồng Nai và Hội LHPN Việt Nam nhân rộng.
