Ông Mourad Lamoudi, Ủy viên Ban chấp hành Trung ương phụ trách quan hệ đối ngoại của Đảng Mặt trận Giải phóng Dân tộc Algeria (FLN) đã khẳng định như trên khi trả lời phỏng vấn của phóng viên TTXVN tại Algeria về ý nghĩa của chiến thắng này. Trong không khí tưng bừng kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ những ngày này, ông đã dành cho phóng viên TTXVN một cuộc trò chuyện thú vị.
Đối với ông Lamoudi, chiến thắng Điện Biên Phủ là một biểu tượng của dân tộc Việt Nam, mang tầm vóc lịch sử quốc tế. Với một dân tộc đầy quyết tâm và những nhà lãnh đạo tài ba thì dân tộc đó có thể làm nên điều kì diệu. Những gì dân tộc Việt Nam đã làm và những chiến công đạt được thực sự rất phi thường. Chiến thắng Điện Biên Phủ của Việt Nam trước thực dân Pháp đã có sức ảnh hưởng mang tính quyết định đối với các dân tộc khác mà Algeria là một ví dụ.
Ông còn nhớ rất rõ sau chiến thắng Điện Biên Phủ, trên tờ nhật báo Paris Match đăng hình ảnh các binh lính Pháp, tù binh Pháp lũ lượt đi dưới sự giám sát của bộ đội Việt Nam. Đó là những hình ảnh hết sức ấn tượng với ông. Trong cuộc kháng chiến chống thực dân của dân tộc Việt Nam, Điện Biên Phủ chính là một kì tích. Kì tích của một cuộc kháng chiến bắt đầu từ năm 1945 và những người lính may mắn được những nhà lãnh đạo phi thường là Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đại tướng Võ Nguyên Giáp dẫn dắt và chỉ huy. Ở Algeria, người dân cũng gọi Chủ tịch Hồ Chí Minh một cách thân thương và trân trọng là Bác Hồ. Rất nhiều người Algeria biết đến Người.
Ông Lamoudi khẳng định chiến thắng của dân tộc Việt Nam đã góp phần thức tỉnh các dân tộc khác đang bị nhấn chìm trong ách đô hộ khi chứng minh được rằng sức mạnh của thực dân hoàn toàn có thể bị đánh bại, rằng nếu một dân tộc quyết tâm với mục tiêu tự giải phóng thì có thể đạt được mục tiêu đó. Và dĩ nhiên các dân tộc bị thuộc địa hồi đó rất ngưỡng mộ chiến thắng Điện Biên Phủ và hết sức yêu mến dân tộc Việt Nam.
Theo ông Lamoudi, chiến thắng Điện Biên Phủ truyền cảm hứng cho các nước thuộc địa vì khi đánh bại thực dân Pháp, dân tộc Việt Nam đã mở ra hy vọng cho các dân tộc khác, nhất là những nước bị Pháp đô hộ như Algeria và các nước ở miền Nam châu Phi, Tây Phi hay Trung Phi. Ngay sau chiến thắng Điện Biên Phủ, cách mạng Algeria cũng bùng nổ vào ngày 1/11/1954. Cuộc cách mạng của Algeria đã lấy cảm hứng và học tập theo cuộc cách mạng của Việt Nam.
Nói về Đại tướng Võ Nguyên Giáp, ông Lamoudi hồi tưởng những điều thú vị mà Đại tướng đã nói và đi vào lịch sử trong những chuyến thăm Algeria. Đại tướng đã từng nói những tên đế quốc là một học trò dốt, không chịu học bài và cần phải liên tục được dạy những bài học mới. Chúng không hiểu rằng kỷ nguyên thuộc địa đã chấm dứt và đã đến lúc phải nhường chỗ cho những khát vọng tự do, công bằng xã hội chính đáng. Và điều đó đã bắt đầu từ dân tộc Việt Nam rồi đến nhân dân Algeria. Cách mạng Việt Nam và Algeria đã khơi mào cho phong trào giải phóng dân tộc ở châu Phi và các nước khác trên thế giới.
Thất bại của thực dân Pháp ở Điện Biên Phủ là kết quả của cách hành xử, của việc coi thường thời đại, áp bức, bóc lột dân tộc thuộc địa mà họ cho là không có khả năng quản lý bản thân và điều hành đất nước. Ông Lamoudi nói: “Tôi biết rằng đối với Điện Biên Phủ, các chiến lược của quân đội Pháp đều bị đội quân giải phóng của Việt Nam làm cho thất bại và vô hiệu hóa. Quân đội Việt Nam đã làm nên chiến công với những chiếc xe đạp, những phương tiện vận chuyển pháo binh thô sơ. Đó chính là điều kì diệu của nhân dân Việt Nam. Họ quyết tâm với ý chí giải phóng dân tộc. Nhờ có sự lãnh sáng suốt và tài tình của Hồ Chí Minh và Đại tướng Võ Nguyên Giáp, ý chí đó đã trở thành hiện thực”.
Ông Lamoudi cho biết thêm rằng trong hàng ngũ của quân đội Pháp cũng có lính của các nước thuộc địa như Algeria, Senegal, Maroc... Và những người này chính là những nhân chứng lịch sử. Người Việt Nam đối xử với tù binh của các nước thuộc địa rất tốt. Họ đã giáo dục và làm cho những tù binh này nhận thức ra số phận của đất nước và dân tộc thuộc địa. Bộ đội Việt Minh đã giải thích cho những tù binh này hiểu ra rằng họ đang đi sai đường và chính họ cần phải tham gia chống thực dân. Đó là những bài học tuyệt vời mà chỉ có Việt Nam mới có. Điều đó thể hiện sự tinh tế, thông minh và nhân văn của những vị tướng chỉ huy của Việt Nam. Người Việt Nam đã cảm hóa được những tù binh này. Ông kể tên những người lính Algeria tham gia chiến tranh Việt Nam như Hoffman, Zergeny, Boannini, đặc biệt Boannini đã từng ở Điện Biên Phủ.
Theo ông Lamoudi, cách mạng Việt Nam và cách mạng Algeria đều có mục tiêu chung là đấu tranh chống lại thực dân để giải phóng dân tộc. Thời đó, người ta nhắc đến Đông Dương là nghĩ ngay đến ba chữ "Điện Biên Phủ". Đó như là một khẩu hiệu hành động, có chất xúc tác. Người ta sử dụng khẩu hiệu "Điện Biên Phủ" để nhắc nhở rằng mình có thể chiến thắng. Ông chia sẻ: “Tôi nghĩ rằng Điện Biên Phủ là một bước ngoặt trong lịch sử thời thuộc địa trên bản đồ thế giới. Người ta đã chia ra thời kì trước Điện Biên Phủ và sau Điện Biên Phủ”.
Điện Biên Phủ đã đập tan giáo điều về sự bất khả chiến bại của các thế lực thuộc địa. Điện Biên Phủ đã chứng minh rằng các nước bị áp bức vẫn có thể làm được kì tích trước sức mạnh của đế quốc thuộc địa. Đó chính là tầm ảnh hưởng to lớn của chiến thắng Điện Biên Phủ đối với các phong trào giải phóng dân tộc. Và Algeria đã nhận được thông điệp đó từ Điện Biên Phủ. Ở châu Phi, nhất là các nước nói tiếng Pháp, họ nói về chiến thắng Điện Biên Phủ với niềm tự hào. Chiến thắng mang tầm vóc quốc tế này giúp đoàn kết các dân tộc thuộc địa và chiến thắng của Việt Nam cũng chính chiến thắng chung của các dân tộc bị áp bức.
Kết thúc buổi trò chuyện, ông Lamoudi bày tỏ hy vọng sớm có dịp sang thăm Việt Nam. Theo ông, sau chiến thắng vẻ vang trong quá khứ, Việt Nam đã đạt được nhiều tiến bộ vượt bậc trong mọi lĩnh vực như kinh tế, kỹ thuật, văn hóa... và bây giờ là một đất nước, một điểm đến hấp dẫn trong khu vực và quốc tế. Ông chúc Việt Nam đạt được nhiều chiến công hơn nữa và chúc dân tộc anh em Việt Nam nhiều hạnh phúc.
