Trường ĐH Quốc gia Singapore (NUS) xếp hạng 18 trong bảng xếp hạng các trường nổi tiếng nhất thế giới năm 2004.
Cùng chọn đảo quốc sư tử
Lớn tuổi nhất trong 6 SV Việt Nam xuất sắc trên là Phạm Đình Giảng (sinh năm 1981), cựu học sinh lớp chuyên Toán-Tin Trường ĐH Tổng hợp (Hà Nội), năm bạn còn lại gồm Phạm Thanh Phong, Huỳnh Ngọc Đăng Trình, Nguyễn Cẩm Thạch, Trần Đình Nguyên, Huỳnh Quang Thuận đều kém Giảng 1 tuổi và học chung lớp Toán-Tin trong cả ba năm THPT ở Trường phổ thông năng khiếu TP Hồ Chí Minh.
Năm 1999, Giảng là SV của Trường ĐH Ngoại thương (Hà Nội), khá nổi tiếng trong trường khi đứng ra tổ chức các trò chơi chứng khoán ảo với sự tham dự của 200 SV, mời cả Ủy ban Chứng khoán Nhà nước tài trợ. Cũng năm đó, bố của bạn là một giảng viên Trường ĐH Thủy lợi có dịp dự hội thảo ở Singapore và được giới thiệu "NUS tốt lắm". Thế là sau đó 2 năm, Giảng trở thành SV ngành Thương mại của NUS.
Còn năm chàng trai TP Hồ Chí Minh đều đoạt giải học sinh giỏi quốc gia lúc còn học phổ thông, năm 2000 trở thành SV ngành Công nghệ thông tin ở Trường ĐH Bách khoa (Thuận và Phong) và Trường ĐH Khoa học tự nhiên (Thạch, Trình và Nguyên). Cẩm Thạch nói: "Chính nhờ các thầy cô ở Trường phổ thông năng khiếu có phương pháp dạy tốt, phát huy tính độc lập sáng tạo của học sinh, nền tảng các môn Toán - Tin được trang bị khá đầy đủ nên khi lên ĐH chúng tôi học khá dễ dàng. Nhờ vậy chúng tôi có thời gian đi sâu nghiên cứu những lĩnh vực mình yêu thích". Cuối học kỳ 1 năm thứ nhất ở ĐH, năm bạn đều đạt điểm rất cao, cùng đủ điều kiện dự thi và giành được học bổng toàn phần của Chính phủ Singapore (miễn học phí và được cấp học bổng 6.600 đô la Singapore/năm, khi tốt nghiệp không cần làm việc thêm 3 năm ở Singapore như các loại học bổng khác). Cả năm đều chọn học ngành Khoa học máy tính ở NUS.
"Cường độ học" cao vọt
Trước khóa học năm 2001 chỉ mới khoảng 10 SV Việt Nam theo học tại đây. Thời điểm "6 ưu" của Việt Nam đến với đảo quốc sư tử (2001) là thời kỳ khủng hoảng kinh tế chung của khu vực Đông Nam Á, năm đó có 2.500 SV tốt nghiệp NUS chưa xin được việc làm. Trong điều kiện như vậy, cộng thêm việc sử dụng Anh ngữ giao tiếp của nhiều SV Việt Nam còn hạn chế nên thường bị SV các nước đánh giá thấp.
"Làm thế nào để thay đổi suy nghĩ đó của họ" là một trong những mục tiêu của SV Việt Nam lúc đó, và tất cả đều ngầm quyết tâm học tập tốt để xóa tan ấn tượng không được đẹp này. Phạm Đình Giảng nhìn nhận: "Sang Singapore, rõ ràng chúng tôi có cảm giác học được nhiều hơn, cường độ học cao vọt hẳn. Từ NUS, tôi có được 6 tháng sang học ở Stockholm (Thụy Điển) trong chương trình trao đổi SV, tầm nhìn lại được mở rộng, tự tin hơn nhiều".
Quyền lựa chọn môn học ở Singapore rất được tôn trọng, SV thích gì thì cứ tập trung học. Hai năm đầu có nhiều ngành học nhỏ, nhóm cựu học sinh phổ thông năng khiếu đã bàn với nhau học thử tất cả các phần cơ bản của từng ngành nhỏ, sau đó thấy phần nào hay và phù hợp thế mạnh của mỗi người thì để năm 3 và 4 dồn sức học. Tất cả đều bền bỉ để chứng tỏ sức sống của SV Việt Nam.
Một trong những bước khởi đầu được ghi nhận là "chiến công" của Huỳnh Quang Thuận. Tháng 10-2002, trong khi đang học môn Hệ điều hành tại NUS, Thuận được biết có cuộc thi "Linux Scholar Challenge" dành cho sinh viên các trường đại học, cao đẳng trên toàn thế giới. Do đang bận thi học kỳ nên Thuận chỉ có hai tuần cuối tháng 11 để đọc, tìm kiếm tư liệu, vận dụng rất nhiều kiến thức về lập trình để thực hiện một bài thi với dự án mang tên "Transparent Version Control". Dự án đã được IBM công nhận xuất sắc để trao giải đồng hạng nhất trong cuộc thi có đến 1.400 thí sinh của 64 nước tham gia.
Trong năm 2003, ở môn Dự án công nghệ phần mềm, nhóm SV Việt Nam ở ngành Khoa học máy tính gồm Thanh Phong, Đăng Trình, Cẩm Thạch, Đình Nguyên, Quang Thuận và Hồ Ngọc Thoại cũng đã gây được tiếng vang lớn khi dùng thuật toán rất mới, chạy một chương trình chỉ trong vài giây đạt hiệu quả cao nhất trong số các chương trình của SV quốc tế ở khóa học.
Trần Đình Nguyên nhớ lại: "Để có được kết quả này, chúng tôi đã nỗ lực rất lớn, tranh luận tới cùng để tìm ra giải pháp ưng ý nhất. Thông thường, việc thử lỗi phần mềm chỉ khoảng 100 - 200 trường hợp, rất nhiều người thật ngạc nhiên khi biết nhóm chúng tôi đã thử đến 23.000 trường hợp cho sản phẩm của mình!".
Cả "6 ưu" đều nằm trong danh sách Dean's List (SV ưu tú) của trường, mỗi cá nhân cũng đều có nỗ lực vượt bậc: Thanh Phong nhận kết quả học tập cao nhất ngành Khoa học máy tính, Đình Nguyên và Cẩm Thạch có bài đăng ở tạp chí và dự hội nghị khoa học tại Mỹ, Đăng Trình và Quang Thuận đoạt giải SV nghiên cứu khoa học xuất sắc nhất, Đình Giảng đoạt huy chương "SV xuất sắc trong chuyên ngành tài chính"... Dần dần thì SV Việt Nam chiếm được một vị trí xứng đáng ở các trường ĐH tại Singapore.
Tương lai
Sau khi nhận bằng tốt nghiệp, Phạm Đình Giảng được gợi ý đi học tiến sĩ ở Mỹ ngay nhưng chưa chịu đi vì "học ngành thương mại thì cần đi làm để có kinh nghiệm thực tế nhất định rồi sẽ đi học tiếp". Singapore là một trung tâm tài chính của thế giới, môi trường cạnh tranh ở đây rất cao, học hỏi được rất nhiều kinh nghiệm nên Giảng có lý khi chọn làm việc cho Hãng dầu nhớt BP tại Singapore trước khi đi học tiếp.
Huỳnh Ngọc Đăng Trình
và luận văn nghiên cứu khoa học đoạt giải nhất.
Hiện nay Huỳnh Ngọc Đăng Trình đang làm trợ giảng bộ môn Công nghệ tri thức ở khoa Công nghệ thông tin (Trường ĐH Khoa học tự nhiên TP Hồ Chí Minh) nhưng anh đã có tên trong danh sách 33 SV chuẩn bị chương trình tiến sĩ 5 năm ở Mỹ từ tháng 8-2006 của Quỹ giáo dục Việt Nam (VEF), được tuyển chọn gắt gao từ 1.700 thí sinh đăng ký. Tại Mỹ, Đăng Trình sẽ theo học ngành "Nghiên cứu nền tảng và thuật toán của khoa học máy tính (Theoretical Computer Science)".
Các bạn còn lại trong nhóm bạn ở Trường phổ thông năng khiếu đang ở lại Singapore làm phụ tá nghiên cứu khoa học với các giáo sư của NUS, tiếp tục dự thi kiểm tra trình độ ngoại ngữ chuyên ngành để giành học bổng đi học tiến sĩ ở Mỹ trong thời gian tới. Ai cũng sẵn sàng đi tới và ước mong sẽ góp phần vào tiến trình khẳng định vị trí của thế hệ trẻ Việt Nam trên các "đấu trường" quốc tế.
