Kết quả đánh giá 128 trường hợp nhiễm MERS-CoV có biểu hiện triệu chứng từ 17-2 đến ngày 26-4 tại A-rập Xê-út cho thấy, có 60% số ca mắc bị lây nhiễm trong các cơ sở y tế, với 39 trường hợp là cán bộ y tế. Mặc dù chưa đưa ra khuyến cáo mới về giám sát, phòng, chống MERS-CoV, nhưng WHO nhận định, trong thời gian tới, có thể sẽ ghi nhận thêm nhiều trường hợp nhiễm mới tại các quốc gia khác do có giao lưu về đi lại, du lịch và làm việc tại các quốc gia hiện đang có dịch bệnh.
Trước tình hình dịch, bệnh MERS-CoV trên thế giới đang diễn biến rất phức tạp, để chủ động phòng, chống ngăn chặn dịch bệnh lan truyền vào Việt Nam và tăng cường các biện pháp phòng, chống dịch bệnh, Bộ Y tế đề nghị Sở Y tế các tỉnh, thành phố khẩn trương triển khai ngay các hoạt động theo tình huống 1 (khi chưa có ca bệnh tại Việt Nam) như trong Kế hoạch hành động phòng, chống dịch cúm A(H7N9). Ban chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh nguy hiểm và mới nổi của tỉnh, thành phố tăng cường hoạt động, thường xuyên cập nhật các thông tin về MERS-CoV để có kế hoạch ứng phó theo tình huống diễn biến của dịch bệnh và chỉ đạo kịp thời các cơ sở y tế triển khai thực hiện.
Toàn hệ thống y tế dự phòng tăng cường giám sát phát hiện các trường hợp nghi ngờ, nhiễm MERS-CoV đầu tiên. Tại cửa khẩu, giám sát chặt chẽ người nhập cảnh, lưu ý người trở về từ các quốc gia có dịch bệnh; thực hiện kiểm tra sàng lọc nhằm phát hiện sớm các trường hợp nghi ngờ thông qua sử dụng máy đo thân nhiệt từ xa, kiểm tra nhiệt độ người sốt từ 380C trở lên. Khi phát hiện trường hợp có triệu chứng nghi ngờ viêm đường hô hấp cấp cần thực hiện ngay cách ly, khám sơ bộ, lấy mẫu xét nghiệm và quản lý đối với các trường hợp nghi ngờ này theo quy định để hạn chế lây lan.
Giám sát chặt chẽ tại cộng đồng và cơ sở y tế đối với các trường hợp viêm đường hô hấp cấp không rõ nguyên nhân, nghi ngờ mắc MERS-CoV, có tiền sử đi về từ vùng có dịch trong vòng 14 ngày; tiến hành lấy mẫu bệnh phẩm xét nghiệm, ưu tiên lấy bệnh phẩm đường hô hấp dưới gửi Viện Vệ sinh dịch tễ T.Ư và Viện Pa-xtơ TP Hồ Chí Minh chẩn đoán xác định. Thực hiện đầy đủ biện pháp phòng hộ cá nhân đối với nhân viên y tế khi thăm khám sàng lọc, chăm sóc, điều trị các trường hợp nhiễm khuẩn đường hô hấp cấp và nghi ngờ MERS-CoV. Kiện toàn các đội chống dịch cơ động, đội cấp cứu lưu động, sẵn sàng làm nhiệm vụ khi có dịch và tổ chức thường trực chống dịch theo quy định. Tăng cường truyền thông đối với cộng đồng, người nhà bệnh nhân, người nhập cảnh đi về từ các quốc gia đang có dịch bệnh về các biện pháp phòng, chống dịch bệnh lây truyền qua đường hô hấp, trong đó có MERS-CoV.
Ðối với cơ sở y tế có giường bệnh, chuẩn bị đầy đủ các trang thiết bị, phương tiện, thuốc men, hóa chất, khu vực, phòng cách ly; kịp thời triển khai các biện pháp phòng, chống ngay khi phát hiện ca bệnh đầu tiên (nếu có). Sẵn sàng tổ chức tốt việc thu dung, cách ly, điều trị bệnh nhân nhằm hạn chế tử vong. Thực hành tốt chống lây nhiễm chéo trong bệnh viện phòng ngừa lây truyền MERS-CoV.
Hiện vẫn chưa có công bố chính thức khẳng định rõ nguồn gốc của MERS-CoV từ đâu. Ban đầu vi-rút MERS-CoV được cho là lây từ động vật (dơi) sang người. Tuy nhiên, gần đây WHO thông tin một nghiên cứu của các nhà khoa học cho rằng ổ chứa MERS-CoV có thể từ lạc đà.
Vi-rút MERS-CoV phân lập được từ lạc đà có khả năng nhân lên trong tế bào người và tương tự như vi-rút phân lập được từ người nhiễm MERS-CoV. Thực tế, trong số các người bệnh được báo cáo nhiễm MERS-CoV, nhiều trường hợp có tiền sử tiếp xúc với lạc đà và uống sữa lạc đà tươi. Vi-rút MERS-CoV gây ra bệnh viêm đường hô hấp cấp tính nặng ở phần lớn những người bị nhiễm vi rút này; khoảng 50% số người nhiễm có biến chứng nặng và tử vong. Vi-rút lây truyền từ người sang người và có thể lan truyền ra nhiều quốc gia.
MERS-CoV là một bệnh viêm đường hô hấp cấp do vi-rút. Tác nhân gây bệnh là vi-rút thuộc nhóm cô-rô-na vi-rút (CoV) được mô tả lần đầu tiên vào tháng 9 năm 2012 tại A-rập Xê-út. MERS-CoV có thể lây truyền trực tiếp từ người sang người thông qua tiếp xúc gần hoặc giọt nước bọt nhỏ. Việc lây nhiễm sang cán bộ y tế đã được xác định tại một số chùm ca bệnh ở A-rập Xê-út, Jóc-đan. Phần lớn trường hợp nhiễm MERS-CoV thường có biểu hiện nhiễm trùng đường hô hấp cấp gồm sốt trên 380C, ho, khó thở, có tổn thương nhu mô phổi (viêm phổi hoặc hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển) dựa trên lâm sàng hoặc hình ảnh XQ tổn thương phổi ở các mức độ khác nhau và kèm theo có hội chứng suy thận cấp.
