Cần xây dựng quy chuẩn về ngưỡng ozone an toàn và máy khử độc ozone

GS.TSKH Trần Vĩnh Diệu - Nhà giáo Nhân dân - Phó Chủ tịch Hội đồng khoa học TP Hà Nội cho biết, ozone độc hay không độc chủ yếu là do liều lượng sử dụng.

Nếu liều lượng trong ngưỡng cho phép thì máy khử độc ozone có tác dụng tốt, hỗ trợ để làm sạch thực phẩm (rau, quả, thịt…), giúp thực phẩm an toàn hơn và không gây độc. Nhưng nếu liều lượng vượt ngưỡng thì có khả năng gây độc.

GS Trần Vĩnh Diệu cũng nhấn mạnh, về nguyên lý thì ozone có thể khử được các chất hữu cơ, thuốc bảo vệ thực vật, hóa chất bảo quản, song muốn khử được thì lại phải sử dụng liều lượng ozone cao nên nếu các máy ozone quảng cáo, vì thế không nên đặt vấn đề rằng máy khử khuẩn ozone có thể khử được các chất này.

Theo các nhà khoa học, ozone là chất có khả năng oxy hóa cao hơn, mạnh hơn nhiều so với clo và có khả năng diệt khuẩn gấp khoảng 3.000 lần so với cloramin. Chất này có thời gian sống ngắn (chỉ khoảng 510 phút) nên cũng không đọng lại trong nước, trong thực phẩm sau khi đã xử lý.

Về liều lượng đối với người, liều lượng ozone sử dụng an toàn không vượt quá 0,1 mg/lít trong 8 giờ, còn nếu vượt quá liều lượng 0,5mg/lít thì là mức báo động ô nhiễm ozone. Đáng chú ý, một con lợn sẽ chết khi thở trong môi trường 12 mg/lít ozone trong ba giờ (mức cao gấp 45 lần mức an toàn cho người).

GS.TS Nguyễn Hoàng Nghị, nguyên Phó Viện trưởng Viện Vật lý kỹ thuật - Trường đại học Bách khoa Hà Nội lưu ý, liều lượng ozone ra sao không chỉ phụ thuộc vào nồng độ mà còn thời gian sử dụng. Nếu nồng độ thấp mà sử dụng dài thì liều lượng sử dụng sẽ cao và có thể gây độc. Máy sử dụng ozone nếu dùng không đúng sẽ như con dao hai lưỡi, vì thế phải sử dụng đúng để phát huy hiệu quả, tác dụng, dùng quá ít cũng không tốt mà quá liều cũng không tốt.

Giới hạn về hàm lượng ozone tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Dù vậy, với việc sử dụng ozone trong đời sống sinh hoạt để khử khuẩn nước hay thực phẩm hằng ngày, liều lượng, nồng độ thường rất thấp và thấp hơn rất nhiều ngưỡng an toàn nên người dân không nên quá lo lắng về việc sử dụng khử khuẩn ozone có thể gây độc.

Dù vậy, theo GS Nguyễn Hoàng Nghị, những thông tin đa chiều, những ý kiến khác nhau từ các nhà khoa học về sử dụng ozone, máy ozone thời gian gần đây là rất có ý nghĩa, cho thấy đã đến lúc nhà nước phải xây dựng được quy chuẩn chung về ngưỡng ozone an toàn và máy ozone để quản lý chặt lĩnh vực này.

Các nhà khoa học đều cho rằng, nếu sử dụng ozone khử khuẩn rau trong thời gian đúng khuyến cáo không ảnh hưởng đến chất dinh dưỡng, kể cả thịt cũng vậy. Tuy nhiên, các nhà khoa học không khuyến cáo sử dụng máy khử khuẩn ozone với thịt tươi sống, nếu có chỉ khuyến cáo ngâm thịt ôi trong khoảng năm phút để khử mùi, còn nếu cho thịt vào khử khuẩn lâu bằng máy ozone không có hiệu quả mà có thể còn làm mất đi chất dinh dưỡng.

Ngay cả với rau quả, nếu sử dụng khử khuẩn ozone thì cũng phải rửa sạch hai, ba nước bằng nước sạch rồi mới đưa vào khử khuẩn mới bảo đảm hiệu quả.

TS Từ Ngữ, Phó Chủ tịch - Tổng thư ký Hội Dinh dưỡng Việt Nam cho biết, trong bữa ăn của người Việt Nam không thể thiếu được rau, nhưng làm thế nào để có được thực phẩm nói chung, rau nói riêng sạch và an toàn, trong bối cảnh hiện nay không dễ. Việc khuyến cáo rửa rau, củ dưới vòi nước sạch cũng chủ yếu làm sạch được trứng giun bám trên thực phẩm. Vì thế, ứng dụng công nghệ vào làm sạch thực phẩm, rau củ, quan điểm của Hội Dinh dưỡng Việt Nam là ủng hộ. Song dùng công nghệ gì thì cũng phải dùng đúng và bảo đảm an toàn.