Những ngày đầu Xuân Đinh Dậu năm 2017, trên phố Lương Nhữ Học, phường 10, quận 5 nhộn nhịp khách du lịch đến tham quan và trải nghiệm nghề làm thuốc bắc, thuốc nam. Đây là một trong ba tuyến đường của “Phố Đông y” mới được đưa vào hoạt động. Tại đây, nhiều cửa hàng vẫn dùng những dụng cụ cổ truyền như thuyền, cối đồng để tán thuốc, dùng bàn tính để tính tiền từng toa thuốc. Bà Nguyễn Thúy Tuyền, chủ cơ sở sản xuất thuốc Đông y số 101 Lương Nhữ Học cho biết: “Từ khi thành lập phố Đông y, nghề thuốc ở đây phát triển mạnh lên, có bảng niêm yết giá cụ thể, rõ ràng theo quy định nên bước đầu tạo được niềm tin cho khách hàng”. Theo Hội Đông y quận 5, trên địa bàn quận hiện có 188 cơ sở khám chữa bệnh, bán và sản xuất thuốc, chủ yếu tập trung một số đường gần khu vực Chợ Lớn, thuộc các phường 10, 11 và 14. Đây có thể xem là chợ đầu mối thuốc bắc khu vực miền nam. Nhiều doanh nghiệp còn mở rộng thị trường ra các nước Đông - Nam Á.
Việc hình thành phố du lịch Đông y nhằm nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước đối với các cơ sở kinh doanh, khám chữa bệnh. Từ đó, có cơ chế quản lý về nguồn gốc, chất lượng, giá cả và xuất xứ của các loại thuốc đông y; xây dựng các giải pháp nhằm phát triển bền vững các ngành nghề về đông y; khai thác có hiệu quả lĩnh vực du lịch của quận 5 nói riêng và của thành phố nói chung. Cụ thể, tuy chính thức hoạt động được hai tháng, nhưng lượng khách du lịch đến với các tuyến phố Đông y tăng vọt. Các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất thuốc cũng bán được nhiều hàng hơn. Dược sĩ Mai Ngọc Dược, Tổng Giám đốc Công ty TNHH bào chế Đông dược Dược Phát cho rằng: “Nếu như phố Đông y này được quảng bá rộng rãi để trở thành điểm du lịch, thu hút đông du khách, thì các doanh nghiệp sẽ có cơ hội mở ra những dịch vụ, trung tâm phục vụ du lịch. Những mô hình có thể áp dụng như những điểm sản xuất, bào chế thuốc để khách có thể vừa trải nghiệm vừa mua sản phẩm tốt cho sức khỏe, hay làm quà để tặng người thân”.
Với sự phối hợp, hỗ trợ tích cực của các cơ quan chức năng, phố Đông y đã được xây dựng cổng chào, đăng ký sở hữu trí tuệ, ngầm hóa hệ thống điện và kết nối với các chương trình du lịch. Để xây dựng bộ nhận diện phố Đông y, các cơ sở sản xuất, kinh doanh, khám chữa bệnh được trang bị logo, hộp đèn, bảng niêm yết giá sản phẩm và đồng phục cho nhân viên, tạo nên diện mạo mới, nâng cao uy tín của các cơ sở kinh doanh thuốc Đông y, tạo dựng niềm tin của khách hàng khi đến mua sắm tại khu vực này. Tuy nhiên, hiện trên các tuyến phố Đông y vẫn chưa có nhà vệ sinh công cộng; điểm trông giữ xe... Ông Trần Sỹ Thái, Phó Chủ tịch UBND phường 10, quận 5 cho biết: “Cái khó khăn mà chúng tôi cần tháo gỡ trong thời gian tới là phải thường xuyên vận động các hộ kinh doanh thực hiện đúng cam kết về bảo đảm xuất xứ hàng hóa, cam kết về chất lượng cũng như giá cả. Chúng tôi cũng phối hợp với các cơ quan chức năng của quận và thành phố để tăng cường hơn nữa việc kiểm soát chất lượng của mặt hàng đông nam dược”. Bởi, năm 2002, UBND quận 5 đã từng quy hoạch khu phố Đông y trên bốn tuyến đường Hải Thượng Lãn Ông, Triệu Quang Phục, Lương Nhữ Học và Phùng Hưng với khoảng 100 cửa hiệu kinh doanh và chữa bệnh theo phương pháp y học cổ truyền nhưng không thành công. Sau đó, các loại thuốc đông nam dược dỏm, bị cấm mua bán… vẫn tồn tại ở các tuyến đường này, đây là vấn đề cần được xử lý nghiêm. Để tránh hàng giả và phân biệt sản phẩm của phố Đông y với các nơi khác, tất cả các sản phẩm của phố Đông y sẽ có logo riêng. Chủ tịch UBND quận 5 Phạm Quốc Huy cho biết: “Để đạt hiệu quả cao nhất trong tiến trình hoàn thành việc sắp xếp, quản lý các tuyến phố Đông y trong năm 2017 và những năm tiếp theo, trước hết, chúng tôi cần bảo đảm an ninh trật tự, mỹ quan đô thị, vệ sinh môi trường. Tạo điều kiện thuận lợi cho khách tham quan, mua sắm trên phố Đông y. Giải quyết những khó khăn, vướng mắc, xây dựng văn minh thương mại và bảo đảm chất lượng hàng hóa dịch vụ.
Khi phát triển các cơ sở sản xuất, kinh doanh thuốc thành điểm du lịch, thành phố cũng cần hướng dẫn nhân viên về thái độ, tác phong bán hàng văn minh, lịch sự. Các cơ quan chức năng cũng cần xử lý nghiêm hành vi lấn chiếm lòng lề đường, vỉa hè dành cho người đi bộ và chống gian lận thương mại. Các lễ hội truyền thống của phương nam cũng nên được tổ chức tại đây để thu hút du khách. Nếu được tổ chức bài bản hơn, phố Đông y ở quận 5 sẽ trở thành sản phẩm du lịch độc đáo của TP Hồ Chí Minh, góp phần tích cực vào mục tiêu phát triển du lịch, trở thành ngành nghề mũi nhọn của thành phố vào năm 2020.
