Có nhiều biểu hiện tiêu cực trong quản lý đất đai ở các dự án đầu tư, vi phạm các nguyên tắc về quản lý tài chính, thiếu dân chủ trong đề bạt cán bộ và để nội bộ mất đoàn kết tại Sở Tài Nguyên và Môi trường Cần Thơ.
Liên quan chủ yếu đến ông Trần Cương, nguyên Giám đốc Sở và ông Trần Minh Kiệt, con ông Trần Cương, Giám đốc Trung tâm Kỹ thuật Tài nguyên - Môi trường, thuộc Sở Tài Nguyên và Môi trường Cần Thơ.
Ông Trần Cương, nguyên Giám đốc Sở Tài Nguyên và Môi trường Cần Thơ (có quyết định về hưu từ 1-3-2006), bị khai trừ Ðảng. Ông Phạm Quốc Thạnh, Giám đốc Công ty TNHH Tân Thạnh vi phạm các quy định về sử dụng đất, cụ thể là chuyển nhượng đất Trung tâm Bowling tại số 210 đường Trần Phú, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ, đã bị bắt tạm giam. Vụ tham nhũng tại dự án Trung tâm giải trí Bowling liên quan trực tiếp tới Sở Tài Nguyên và Môi trường Cần Thơ.
Trước đây, vào thời điểm năm 1998-2000, ở Sở Ðịa chính tỉnh Cần Thơ đã xảy ra vụ việc lập quỹ trái phép, kết quả là ông Võ Hoàng Dân, Giám đốc Sở bị phạt tù. Thời điểm đó, ông Trần Cương là Phó Giám đốc Sở Ðịa chính cũng liên quan việc lập quỹ trái phép, qua xem xét, Cơ quan Cảnh sát điều tra thấy mức độ vi phạm của ông Cương chưa tới mức truy cứu trách nhiệm hình sự, cho nên chuyển sang xử lý hành chính.
Hội đồng kỷ luật Sở Ðịa chính đề nghị cách chức đối với ông Trần Cương và chuyển kết quả này về UBND tỉnh Cần Thơ. Chi bộ Sở họp kiểm điểm, đề nghị Ðảng ủy cấp trên xem xét kỷ luật đối với đảng viên Trần Cương. Thế nhưng, ông Trần Cương không bị bất cứ một hình thức kỷ luật nào về Ðảng và Chính quyền? Năm 2004, sau khi chia tách tỉnh Cần Thơ ra thành tỉnh Hậu Giang và thành phố Cần Thơ trực thuộc Trung ương, ông Trần Cương được bổ nhiệm làm Giám đốc Sở Tài Nguyên và Môi trường.
Trong thời điểm ông Trần Cương làm Giám đốc Sở Tài Nguyên và Môi trường, đã liên tục xảy ra những sai phạm về thủ tục lập hồ sơ dự án đầu tư, về quy trình đo đạc, về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở Cần Thơ.
Vào giữa tháng 2-2006, Phòng lưu trữ hồ sơ kỹ thuật của những công trình dự án thuộc Trung tâm Kỹ thuật Tài nguyên và Môi trường bị cháy.
Nguyên nhân gây cháy đang được các cơ quan điều tra làm rõ. Tiếp đó, chiếc ổ cứng máy vi tính quản lý hồ sơ công trình dự án của Phòng Quy hoạch - Kế hoạch thuộc Sở Tài Nguyên và Môi trường cũng bị mất cắp (?).
Trong tháng 7-2006, Cơ quan Thanh tra Cần Thơ thực hiện thanh tra toàn diện tình hình hoạt động của Trung tâm đo đạc bản đồ, nay là Trung tâm Kỹ thuật Tài nguyên và Môi trường trong khoảng thời gian từ 1-1-2001 đến 31-5-2006 thì mới vỡ lẽ là toàn bộ hồ sơ, chứng từ, sổ sách từ năm 2003 trở về trước không được lưu giữ tại Trung tâm Kỹ thuật Tài Nguyên và Môi trường.
Do khi chia tách tỉnh vào đầu năm 2004, Trung tâm đã thay đổi giám đốc, kế toán và toàn bộ hồ sơ, chứng từ từ năm 2003 trở về trước được bàn giao về lưu trữ tại Trung tâm Thông tin Tài Nguyên và Môi trường. Việc bàn giao hồ sơ cho đoàn thanh tra gặp khó khăn do ông Trần Cương chỉ đạo bàn giao hồ sơ, chứng từ không đúng quy định của Bộ Tài chính (đúng ra là tài liệu kế toán của đơn vị nào thì được lưu trữ tại kho lưu trữ của đơn vị đó).
Ðáng lưu ý là, Giám đốc Trung tâm kỹ thuật Tài Nguyên và Môi trường Trần Minh Kiệt, còn chỉ đạo cấp dưới sử dụng bản đồ quy hoạch chi tiết phân lô của ngành xây dựng áp chồng lên bản đồ nên của khu đo và cắt trên máy tính, trong lúc thực địa chưa có gì, nhưng thu tiền đo đạc lên đến hàng tỷ đồng. Theo quy định thì phải đợi khi các dự án này có biên bản nghiệm thu cơ sở hạ tầng thì mới tiến hành đo đạc thực tế và chia tách lô.
Nhờ bản đồ được "lập khống" của Trung tâm Kỹ thuật Tài Nguyên và Môi trường mà các chủ đầu tư có thể phân lô, hợp thức giấy quyền sử dụng đất để sang bán, mặc dù trong thực tế chưa hoàn thành cơ sở hạ tầng.
Trong tháng 8-2006, Công ty cổ phần Xây dựng thành phố Cần Thơ, thuê Trung tâm Kỹ thuật Tài Nguyên và Môi trường đo đạc khi khảo sát lại diện tích từng lô nền của dự án đã phát hiện sai sót lớn giữa diện tích thực tế và diện tích trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Từ đó, Giám đốc Công ty cổ phần Xây dựng thành phố Cần Thơ Vũ Tất Dậu có công văn phản ánh việc Trung tâm Kỹ thuật Tài Nguyên và Môi trường không đo đạc thực tế, dẫn đến số liệu không khớp đúng với hồ sơ kỹ thuật.
Theo phản ánh, không ít dự án đầu tư xây dựng khu dân cư khu vực nam sông Cần Thơ có diện tích đất dự án dôi ra khá nhiều so với quyết định giao đất của UBND thành phố Cần Thơ. Số diện tích dôi ra được sang bán theo kiểu phân lô nhỏ, rồi được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Một số vụ việc chi sai nguyên tắc tiền Nhà nước tại Trung tâm Kỹ thuật Tài Nguyên và Môi trường cũng cần được làm rõ. Chẳng hạn, việc thanh toán tiền xăng tại Trung tâm. Báo cáo tài chính xin quyết toán kinh phí đã sử dụng xăng xe trong hai năm 2004 và 2005 hơn 143 triệu đồng (nhẩm tính một ngày Giám đốc Trung tâm ngồi trên xe con chạy khoảng 200 km, mặc dù trong thực tế lại ít đi công tác xa?). Việc ông Kiệt mua đến cả chục nghìn cọc mốc địa chính chất lượng thấp (dùng thép phế liệu), thanh toán với các chủ đầu tư là 38.000 nghìn đồng/cọc nhưng khi thanh toán với cơ sở sản xuất cọc mốc chỉ 22 nghìn đồng/cọc. Vậy số tiền chênh lệch mỗi cọc 16 nghìn đồng vào đâu?
Các hợp đồng dự án từ 2001 đến năm 2003, khoảng 90 hợp đồng đo đạc, tổng giá trị tiền công đo đạc hơn 9 tỷ đồng, phía các đơn vị thuê đo đạc đã nộp khoảng 3,45 tỷ đồng, và giá trị tiền công còn lại phải thu của các đơn vị khoảng 5,6 tỷ đồng (sẽ thanh toán sau khi hoàn thành hợp đồng). Vậy mà cho đến nay, vẫn còn không ít đo đạc viên không được chi trả tiền công đo đạc, đời sống rất khó khăn.
Trên đây là những sai phạm cần được làm rõ tại Trung tâm Kỹ thuật Tài Nguyên và Môi trường thuộc Sở Tài Nguyên và Môi trường TP Cần Thơ.