Trong xu hướng chuyển đổi số chuyển đổi xanh và phát triển bền vững, bán dẫn là một trong những công nghệ lõi để các quốc gia tăng tốc phát triển. Ông Trương Gia Bình, Chủ tịch Hội đồng sáng lập Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ công nghệ thông tin Việt Nam (VINASA) đã chia sẻ thông tin về thị trường bán dẫn toàn cầu với những cơ hội to lớn và truyền cảm hứng đối với các doanh nghiệp Việt Nam đã, đang và sẽ tham gia vào hệ sinh thái công nghệ bán dẫn.
25 năm trước đây, Việt Nam bắt đầu gia nhập lĩnh vực phần mềm công nghệ thông tin từ con số 0. Nhưng hiện tại, với công nghiệp bán dẫn, Việt Nam chắc chắn không bắt đầu với con số 0, bởi hiện tại, chúng ta đang có nhiều lợi thế trong lĩnh vực công nghệ “vừa mềm, vừa cứng” sẽ thay đổi cả tương lai của thế giới.
Hiện nay, số lượng chip bán dẫn tăng gấp đôi sau mỗi 2 năm và dữ liệu của thế giới sẽ tăng gấp đôi sau mỗi năm. Trong thế giới công nghệ toàn cầu đang diễn ra “cuộc chiến bán dẫn” bởi đây là công nghệ sẽ làm chủ tương lai. Ấn Độ đang là quốc gia sở hữu lớn nhất lượng kỹ sư thiết kế chip bán dẫn nhưng 70% chip set trên thế giới được sản xuất tại Trung Quốc.
 |
Theo ông Trương Gia Bình, với sức nóng của hệ sinh thái sản phẩm bán dẫn, các quốc gia trên thế giới đều đầu tư vào bán dẫn với nhiều tham vọng. Do vậy, Việt Nam cần có chiến lược ngoại giao tổng lực cho bán dẫn để nắm bắt cơ hội nghìn năm có một.
Mới đây, Hiệp hội VINASA đã thành lập Ủy ban phát triển công nghiệp bán dẫn với định hướng tập hợp lực lượng chuyên gia, doanh nghiệp, đối tác cùng thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp bán dẫn tại Việt Nam thông qua các hoạt động như: Đào tạo; tuyên truyền phổ biến các kiến thức; kết nối hợp tác; vận động, kết nối với chính quyền các cấp, tạo ưu đãi cho các nhà đầu tư trong nước và quốc tế.
Chất lượng đào tạo bán dẫn vẫn còn khoảng cách so với nhu cầu
Theo bà Nguyễn Thị Lệ Quyên, Phó Giám đốc Trung tâm đổi mới sáng tạo Quốc gia, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trên thế giới, thị trường chip đang giữ tốc độ tăng trưởng kép hàng năm đạt 14% trong suốt 20 năm qua và có tiềm năng trở thành ngành công nghiệp nghìn tỷ USD vào năm 2030.
Dự báo nhu cầu nhân sự trong lĩnh vực bán dẫn sẽ liên tục tăng cao, trong đó những quốc gia lớn trong lĩnh vực bán dẫn như Trung Quốc ước tính đến năm 2030 cần đến 400.000 nhân sự, Mỹ cần 67.000 nhân sự, Hàn Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ… cũng có cạnh tranh cao về nhân sự bán dẫn. Trong bối cảnh cuộc đua bán dẫn toàn cầu đang nóng dần các tập đoàn chip hàng đầu thế giới đang gia nhập vào thị trường Việt Nam đem đến nhiều cơ hội và thách thức cho Việt Nam đặc biệt trong việc đào tạo, cung ứng nguồn nhân lực cho ngành công nghiệp bán dẫn.
Đề án “Phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050” do Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì đã dự báo cần khoảng 50.000 kỹ sư ngành công nghiệp bán dẫn. Trong đó khoảng 15.000 kỹ sư thiết kế vi mạch và 35.000 kỹ sư trong lĩnh vực sản xuất, đóng gói, kiểm thử và các lĩnh vực khác. Việt Nam cần đào tạo 1.300 giảng viên giảng dạy tại các viện nghiên cứu, trường đại học, cơ sở đào tạo và doanh nghiệp, đồng thời mở rộng mạng lưới đào tạo, hỗ trợ đào tạo lên khoảng 200 cơ sở.
"Việt Nam có đủ điều kiện và năng lực để đào tạo khoảng 50.000 kỹ sư ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, tuy nhiên, về chất lượng vẫn tồn tại khoảng cách lớn giữa cung và cầu". bà Nguyễn Thị Lệ Quyên thừa nhận.
Cần hình thành hệ sinh thái hỗ trợ cho các doanh nghiệp sản xuất chip
 |
Tọa đàm “Phát triển nguồn nhân lực chip – bán dẫn – Thách thức và cơ hội”. |
Ông Nguyễn Thiện Nghĩa, Phó Cục trưởng Cục Công nghiệp Công nghệ thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông) cho biết, để giải quyết vấn đề nhân lực bán dẫn, Việt Nam không chỉ đầu tư cho đào tạo mà còn cần thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào Việt Nam để phát triển thị trường bán dẫn trong nước. Bởi lẽ, dù có nhiều lợi thế trong công nghệ bán dẫn nhưng tỷ trọng đóng góp của Việt Nam trong lĩnh vực này với toàn cầu là không đáng kể.
Thúc đẩy hình thành một hệ sinh thái hỗ trợ cho các doanh nghiệp sản xuất chip sẽ giúp Việt Nam tăng tính thu hút với các tập đoàn sản xuất chip lớn, đưa Việt Nam thành một quốc gia có nhiều hoạt động sản xuất chip bán dẫn hơn.
Việt Nam gần đây được xem là nơi hội tụ thiên thời - địa lợi - nhân hoà với nhiều cơ hội, tiềm năng phát triển ngành công nghiệp bán dẫn. Việt Nam cần giải quyết những thiếu hụt về cơ chế, chính sách ưu tiên phát triển công nghiệp bán dẫn, tăng tốc đào tạo nhân sự và mở rộng hơn nữa các cơ hội hợp tác, đầu tư phát triển trong hệ sinh thái công nghệ bán dẫn.
