Các nhà khoa học nhận định rằng, đại dịch cúm gia cầm trên toàn cầu với nguy cơ giết chết hàng triệu người có thể ngăn chặn được nếu chính phủ các nước biết cách hợp tác với nhau.
Các nhóm nghiên cứu của Mỹ và Anh đã sử dụng máy vi tính để mô phỏng các kịch bản có thể xảy ra trong trường hợp virus H5N1 biến thể và có khả năng lây lan từ người sang người.
Theo các kịch bản nêu trên, hậu quả của dịch bệnh với quy mô toàn cầu do virus H5N1 gây ra có thể sẽ tương đương với đại dịch cúm ở Tây Ban Nha năm 1918 làm chết khoảng từ 20 đến 40 triệu người.
Tuy nhiên, trả lời phỏng vấn của tạp chí Tự nhiên và Khoa học (Nature and Science), các chuyên gia nói trên cho rằng, việc giám sát chặt chẽ dịch bệnh, cộng với việc sử dụng một số loại thuốc chống virus đặc hiệu có thể ngăn chặn được đại dịch này.
Cả hai nhóm chuyên gia của Mỹ và Anh đều khảo sát tình hình dịch cúm gia cầm ở Thái-lan, một trong những nơi có nguy cơ cao nhất phát sinh đại dịch cúm gia cầm, để phác hoạ các kịch bản mô phỏng nói trên.
Hơn 50 người đã chết bởi bệnh cúm gia cầm ở Đông Nam Á kể từ trường hợp nhiễm bệnh đầu tiên được phát hiện năm 1997.
Hiện nay, virus H5N1 chỉ thuộc dạng gây ra mối đe doạ hạn chế đối với con người vì nó chưa thể dễ dàng lây lan từ người sang người.
Nhưng các chuyên gia lo ngại rằng, loại virus này có thể biến đổi để lây lan từ người sang người, gây nên một đại dịch có thể làm chết tới 50 nghìn người ở Anh.
Xem xét kịch bản này, giáo sư Neil Ferguson thuộc trường đại học Imperial ở Luân Đôn và các đồng nghiệp đã tìm ra hai điều kiện chính cần phải có để hạn chế sự bùng phát quy mô dịch cúm gia cầm lây lan giữa người với với xuống dưới 200 trường hợp.
Trước hết, loại virus biến thể phải được phát hiện và xác định kịp thời khi mới có khoảng 30 trường hợp bị lây nhiễm từ người sang người.
Thứ hai là, các loại thuốc kháng sinh chống virus phải được phân phát thật nhanh tới 20 nghìn người dân chung quanh khu vực bùng phát ổ dịch.
Họ ước tính rằng, trên thế giới phải có kho dự trữ khoảng ba triệu liều thuốc kháng sinh chống virus thì mới đủ để kiềm chế và ngăn chặn dịch bệnh bùng phát.
Nhưng để đạt được mục tiêu đó, cũng cần phải có khả năng vận chuyển và phân phát thuốc men đến bất cứ nơi nào trên thế giới trong một thời gian rất ngắn.
Một nhóm nghiên cứu khác của trường đại học Emory tại Atlanta, Mỹ, đứng đầu là giáo sư Ira Longini, mô phỏng một sự bùng phát dịch bệnh trong một khu vực có 500 nghìn dân ở nông thôn Thái-lan, nơi người dân sống trong các môi trường đa dạng gồm các hộ gia đình, trường học, nơi làm việc và một bệnh viện.
Với điều kiện thuốc kháng sinh chống virus được sử dụng trong vòng 21 ngày, nó có thể sẽ kiềm chế được dịch bệnh, miễn là lúc đó trung bình mỗi người nhiễm bệnh chỉ mới lây lan sang không quá 1,6 người.
Nếu như dịch bệnh lây lan mạnh hơn như thế, việc cách ly các gia đình có người nhiễm bệnh là cần thiết.
Bà Elizabeth Halloran, thành viên nhóm nghiên cứu này nói: “Những phát hiện của chúng tôi cho thấy chúng ta có lý do để hy vọng”.
“Nếu một dịch bệnh bùng phát khiến lây lan từ người sang người, vẫn có cơ hội để kiềm chế và ngăn chặn dịch bệnh”.
Bà nói với tạp chí Khoa học rằng, một sự can thiệp sớm ít nhất cũng có thể làm chậm sự lây lan của đại dịch, giúp hạn chế số ca tử vong cho đến khi sản xuất được một loại vaccine đặc hiệu thích hợp.
Giáo sư Neil Ferguson nói: “ Đây là một công việc khó khăn và phức tạp và đòi hỏi sự hợp tác trên quy mô lớn của các chính phủ”.
Tổ chức Y tế thế giới nói rằng các kịch bản mô phỏng đại dịch của các nhà khoa học sẽ giúp các nước lập kế hoạch chuẩn bị đối phó với đại dịch cúm gia cầm.
Một phát ngôn viên của WHO nói: “ Một vài nước đã mua dự trữ thuốc kháng sinh chống virus và WHO đã thực hiện các bước để xây dựng một kho dự trữ thuốc quốc tế”.
Vị này nói thêm: “ Các kho dự trữ thuốc quốc tế và quốc gia là một thành phần thiết yếu của kế hoạch tổng thể sẵn sàng đối phó với một đại dịch, bao gồm cả việc nghiên cứu phát triển vaccine và theo dõi dịch bệnh”.
