Phát biểu ý kiến khai mạc phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, hiện nay, cơn bão số 3 diễn biến phức tạp. Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà lập Sở chỉ huy tiền phương ở Hải Phòng để trực tiếp chỉ đạo công tác phòng chống bão lũ; chỉ đạo các cơ quan nắm chắc tình hình, diễn biến, khả năng sau bão là hoàn lưu gây mưa lớn, có thể lên đến 300-400mm, dự kiến gây tác hại lớn.
Thủ tướng hoan nghênh Bộ Quốc phòng, Bộ Công an triển khai tích cực các công việc cụ thể trong phòng chống bão; nêu rõ tinh thần huy động tối đa lực lượng trong công tác này.
Thủ tướng yêu cầu ngay sau cuộc họp này, các bộ, ngành cần triển khai ngay công tác chống lụt bão, chuẩn bị tinh thần khắc phục hậu quả bão lũ. Chúng ta cần dự báo đúng tình hình; các Bộ trưởng, các thành viên Chính phủ, Thủ trưởng các cơ quan trực thuộc Chính phủ cần triển khai ngay công tác ứng phó với cơn bão số 3.
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu ý kiến tại Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 8. |
Về tình hình kinh tế-xã hội tháng 8 và 8 tháng qua, Thủ tướng nêu rõ, chúng ta thực hiện công việc trong bối cảnh đặc biệt, phải kiện toàn các chức danh của Đảng, Nhà nước. Quá trình này thể hiện sự đoàn kết trong Đảng, hệ thống chính trị; tập trung kiện toàn đầy đủ các chức danh; Thủ tướng tin tưởng với sự tham gia Chính phủ của các Phó Thủ tướng Chính phủ, một số Bộ trưởng mới, Chính phủ sẽ luôn đoàn kết, kỷ cương liêm chính, phục vụ nhân dân, luôn thích ứng tình hình, hoàn thành tốt các nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó. Bên cạnh đó, một trong những việc nổi lên là Chính phủ cũng phải hoàn thiện các văn kiện cho Đại hội lần thứ XIV của Đảng để trình Trung ương.
Thủ tướng nêu rõ, tình hình thế giới đang diễn biến phức tạp: cạnh tranh chiến lược, xung đột leo thang ở Ukraine, Biển Đỏ…, tác động giá cước vận tải; kinh tế toàn cầu phục hồi chậm, nhiều nước suy thoái; các nước tăng trưởng chậm; các nước trong khu vực tăng trưởng thấp; vấn đề liên quan giá vàng, dầu thô, hàng hoá biến động mạnh, lạm phát ở nhiều nước còn ở mức cao, biến đổi khí hậu, nhất là thiên tai, bão lũ diễn biến phức tạp…
Quang cảnh Phiên họp. |
Thủ tướng nhấn mạnh, trong bối cảnh đó, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự chỉ đạo, điều hành, quản lý của Chính phủ, tình hình kinh tế-xã hội tháng 8 vẫn là xu hướng tích cực, tốt hơn tháng 7 và tính chung 8 tháng tốt hơn cùng kỳ trên các lĩnh vực. Tuy nhiên, chúng ta không được lơ là, chủ quan, mất cảnh giác, phải luôn sẵn sàng, thích ứng mọi tình hình; những hạn chế, bất cập, khó khăn, thách thức còn nhiều, trong đó khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ, thuận lợi, do đó sẵn sàng ứng phó với những tình huống xấu nhất có thể xảy ra.
Thủ tướng mong các bộ, ngành góp ý về những điểm sáng, điểm nhấn từ đầu năm đến nay trên tinh thần “không tô hồng, không bôi đen” nhưng phải tạo khí thế, niềm tin cho người dân, doanh nghiệp, các nhà đầu tư; cần đánh giá công tác đúng, khách quan chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thường trực Chính phủ, các thành viên Chính phủ; phân tích kỹ nguyên nhân được và chưa được, rút ra bài học kinh nghiệm như phải thích ứng tình hình, phản ứng chính sách kịp thời, hiệu quả như chính sách tiền tệ bởi nếu chúng ta không nắm bắt tình hình thì sẽ bỏ lỡ cơ hội hoặc sẽ gây hậu quả nghiêm trọng vì tình hình diễn biến phức tạp, khó lường.
Các thành viên Chính phủ tại phiên họp. |
Thủ tướng nhấn mạnh, trong quá trình này phải hết sức bình tĩnh, bản lĩnh, hiểu biết, xử lý tình huống vừa trước mắt vừa lâu dài; tư tưởng phải thông, nỗ lực phải cao, quyết tâm phải lớn, hành động phải quyết liệt, làm việc nào dứt việc đó, phân công “rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thời gian thực hiện, rõ hiệu quả, rõ sản phẩm”, tăng cường kiểm tra, đôn đốc, giám sát; bám sát thực tiễn để điều hành.
Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn cần dự báo tình hình tháng 9, từ đó cần chủ động điều hành thuộc phạm vi trách nhiệm, góp phần cùng Chính phủ điều hành, tạo sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị.
Thủ tướng nhắc lại bài học kinh nghiệm trong chỉ đạo, điều hành đầu tư xây dựng Đường dây 500kV Quảng Trạch-Phố Nối, theo đó nếu với cách làm cũ thì công trình này phải mất 3-4 năm, nhưng chúng ta đổi mới, quyết liệt, bám sát tình hình, phân công rõ trách nhiệm từ Bộ Công thương, Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN)… nhờ đó chỉ hơn 6 tháng đã hoàn thành công trình. Cùng với đó, chúng ta cũng đặt mục tiêu hoàn thành 3.000km đường cao tốc trước ngày 31/12/2025. Trong việc thực hiện các công trình trọng điểm này, Thủ tướng nhấn mạnh bài học kinh nghiệm huy động tổng lực các lực lượng ở địa phương như các đoàn thể chính trị, Mặt trận Tổ quốc, lực lượng thanh niên, phụ nữ… tham gia phục vụ công tác thi công.
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn phát biểu ý kiến tại phiên họp. |
Thủ tướng yêu cầu các thành viên Chính phủ cần đánh giá trong tháng 9 này có những vấn đề gì nổi lên, cần phải tập trung vấn đề gì? Phải chăng vẫn chúng ta cần phải tập trung ưu tiên cho tăng trưởng để bù lại những năm bị đại dịch Covid-19, từ đó liên quan các chính sách tiền tệ, chính sách tài khoá, các động lực tăng trưởng truyền thống, đẩy mạnh các động lực tăng trưởng mới? Thủ tướng cũng yêu cầu phân tích thêm vấn đề các tập đoàn, tổng công ty Nhà nước cần phải đẩy mạnh đầu tư hơn nữa? Từ đó có giải pháp phù hợp cho tháng 9, những tháng cuối năm.
* Theo Tổng cục Thống kê, Chỉ số sản xuất ngành công nghiệp (IIP) tháng 8 ước tính tăng 2 % so tháng trước và tăng 9,5% so cùng kỳ năm trước. Tính chung 8 tháng năm 2024, IIP ước tính tăng 8,6% so cùng kỳ năm trước (cùng kỳ năm 2023 giảm 0,2%). Trong đó, ngành chế biến, chế tạo tăng 9,7%, đóng góp 8,4 điểm phần trăm trong mức tăng chung; ngành sản xuất và phân phối điện tăng 11,6%, đóng góp 1,0 điểm phần trăm…
Số lao động đang làm việc trong các doanh nghiệp công nghiệp tại thời điểm ngày 1/8/2024 tăng 0,9% so cùng thời điểm tháng trước và tăng 4,5% so với cùng thời điểm năm trước.
Trong tháng 8, cả nước có 13,4 nghìn doanh nghiệp thành lập mới, giảm 15,2% so với tháng 7/2024 và giảm 12,8% so với cùng kỳ năm trước. Bên cạnh đó, cả nước còn có gần 8,5 nghìn doanh nghiệp quay trở lại hoạt động; có 5.334 doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng kinh doanh có thời hạn; 5.160 doanh nghiệp ngừng hoạt động chờ làm thủ tục giải thể; có 1.927 doanh nghiệp hoàn tất thủ tục giải thể, tăng 11,4% và tăng 26,0%. Tính chung 8 tháng năm 2024, cả nước có 168,1 nghìn doanh nghiệp đăng ký thành lập mới và quay trở lại hoạt động; bình quân một tháng có hơn 21 nghìn doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động. Số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường là 135,3 nghìn doanh nghiệp; bình quân một tháng có hơn 16,9 nghìn doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường.
Thứ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương báo cáo tại Phiên họp. |
Vốn đầu tư từ nguồn ngân sách Nhà nước được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, ngành và địa phương tập trung đẩy mạnh thực hiện. Vốn đầu tư thực hiện từ nguồn ngân sách Nhà nước tháng 8 ước đạt 62,1 nghìn tỷ đồng, tăng 1,3% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung 8 tháng năm 2024, vốn đầu tư thực hiện từ nguồn ngân sách Nhà nước ước đạt 363,1 nghìn tỷ đồng, bằng 47,8% kế hoạch năm và tăng 2,0% so cùng kỳ năm trước (cùng kỳ năm 2023 bằng 48,6% và tăng 24,5%).
Tổng vốn đầu tư nước ngoài đăng ký vào Việt Nam tính đến ngày 31/8/2024 bao gồm: vốn đăng ký cấp mới, vốn đăng ký điều chỉnh và giá trị góp vốn, mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài đạt 20,52 tỷ USD, tăng 7% so cùng kỳ năm trước. Vốn đầu tư FDI thực hiện tại Việt Nam tám tháng năm 2024 ước đạt 14,15 tỷ USD, tăng 8,0% so cùng kỳ năm trước.
Tổng thu ngân sách Nhà nước tháng 8/2024 ước đạt 101,3 nghìn tỷ đồng. Lũy kế tổng thu ngân sách Nhà nước 8 tháng năm 2024 ước đạt 1.335,6 nghìn tỷ đồng, bằng 78,5% dự toán năm và tăng 17,8% so cùng kỳ năm trước.
Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng theo giá hiện hành tháng 8 ước đạt 526,6 nghìn tỷ đồng, tăng 7,9% so cùng kỳ năm trước. Tính chung tám tháng năm 2024, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng theo giá hiện hành ước đạt 4.148,4 nghìn tỷ đồng, tăng 8,5% so với cùng kỳ năm trước (cùng kỳ năm 2023 tăng 10,3%), nếu loại trừ yếu tố giá tăng 5,3% (cùng kỳ năm 2023 tăng 8,0%).
Trong tháng 8, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa sơ bộ đạt 70,65 tỷ USD, tăng 0,8% so tháng trước và tăng 13,5% so cùng kỳ năm trước. Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa tháng 8 sơ bộ đạt 37,59 tỷ USD, tăng 3,7% so tháng trước và tăng 14,5% so cùng kỳ năm trước. Tính chung 8 tháng năm 2024, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa sơ bộ đạt 265,09 tỷ USD, tăng 15,8% so cùng kỳ năm trước. Trong đó, khu vực kinh tế trong nước đạt 73,88 tỷ USD, tăng 21%, chiếm 27,9% tổng kim ngạch xuất khẩu; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) đạt 191,21 tỷ USD, tăng 13,9%, chiếm 72,1%.
Kim ngạch nhập khẩu hàng hóa tháng 8/2024 sơ bộ đạt 33,06 tỷ USD, giảm 2,4% so tháng trước và tăng 12,4% so cùng kỳ năm trước. Tính chung 8 tháng năm 2024, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa sơ bộ đạt 246,02 tỷ USD, tăng 17,7% so với cùng kỳ năm trước, trong đó khu vực kinh tế trong nước đạt 89,58 tỷ USD, tăng 19,7%; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài đạt 156,44 tỷ USD, tăng 16,5%.
Thủ tướng chủ trì phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 6/2024
Cán cân thương mại hàng hóa tháng 8 sơ bộ xuất siêu 4,53 tỷ USD. Tính chung 8 tháng năm 2024, cán cân thương mại hàng hóa sơ bộ xuất siêu 19,07 tỷ USD (cùng kỳ năm trước xuất siêu 19,9 tỷ USD). Trong đó, khu vực kinh tế trong nước nhập siêu 15,7 tỷ USD; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) xuất siêu 34,77 tỷ USD.
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 8/2024 ổn định so với tháng trước. So với tháng 12/2023, CPI tháng 8 tăng 1,89% và so cùng kỳ năm trước tăng 3,45%. Bình quân 8 tháng năm 2024, CPI tăng 4,04% so với cùng kỳ năm trước; lạm phát cơ bản tăng 2,71%.
Phát biểu ý kiến kết luận phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, tháng 8 và nhìn lại 8 tháng qua, chúng ta đạt kết quả tích cực, toàn diện trên tất cả các lĩnh vực: ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, kiểm soát nợ công, bội chi ngân sách, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài; bảo đảm các cân đối lớn, đạt và vượt 15/15 chỉ tiêu đã đề ra. Kết quả đạt được là nhờ sự lãnh đạo của Đảng thường xuyên trực tiếp là Bộ Chính trị, Ban Bí thư đứng đầu là Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự lãnh đạo, điều hành của Nhà nước trong đó có Chính phủ, Quốc hội, sự ủng hộ của người dân, doanh nghiệp, sự giúp đỡ của bạn bè quốc tế, các nhà đầu tư.
Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng biểu dương, ghi nhận và đánh giá cao sự nỗ lực, cố gắng cao của các bộ, ngành, địa phương trong 8 tháng qua; nêu rõ, bên cạnh đó, chúng ta không được lơ là, chủ quan, mất cảnh giác, không say sưa với những kết quả đạt được mà phải nỗ lực, cố gắng hơn để khắc phục những hạn chế, bất cập như giải ngân vốn đầu tư công.
Theo Thủ tướng, nếu người đứng đầu “lùng khừng” là khó giải quyết mà phải nỗ lực vào cuộc, “có tiền rồi mà không giải ngân được là khuyết điểm lớn”; kỷ luật, kỷ cương hành chính của các bộ, ngành, địa phương có lúc, có nơi chưa nghiêm; những dự án tồn đọng cần phải giải quyết nhanh hơn liên quan đầu tư doanh nghiệp nhà nước, đầu tư ngoài khu vực nhà nước như FDI, nguồn vốn xã hội; phải có giải pháp tăng khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế; tổ chức huy động các nguồn lực cho sự phát triển; quyết tâm, quyết liệt tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, tạo sinh kế cho người dân; công tác thông tin, truyền thông phải tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả.
Về bài học kinh nghiệm, Thủ tướng nhấn mạnh phải luôn đoàn kết, thống nhất trong bất cứ hoàn cảnh nào; phải bình tĩnh, bản lĩnh để tìm nguyên nhân, giải pháp hiệu quả; nắm chắc tình hình; công tác chỉ đạo điều hành phải quyết liệt, hiệu quả, có trọng tâm, trọng điểm với tinh thần tư tưởng phải thông, nỗ lực phải lớn, quyết tâm phải cao, hành động phải quyết liệt, làm việc nào phải dứt việc đó; phân công “rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thời gian thực hiện, rõ hiệu quả, rõ sản phẩm”, tăng cường giám sát, kiểm tra; tăng cường kỷ luật, kỷ cương, nhất là người đứng đầu.
Về nhiệm vụ, giải pháp thời gian tới, Thủ tướng nhấn mạnh, tình hình thế giới còn diễn biến phức tạp, căng thẳng địa chính trị làm giảm sự cạnh tranh hàng hoá trên thị trường quốc tế, đứt gãy các chuỗi cung ứng, chuỗi sản xuất.
Trong khi đó, nền kinh tế của chúng ta đang chuyển đổi, đất nước ta vẫn là nước đang phát triển, độ mở nền kinh tế cao, sức chống chịu với các cú sốc bên ngoài còn hạn chế. Vì vậy, Thủ tướng yêu cầu về tư tưởng thì đã quyết tâm rồi thì phải quyết tâm cao hơn, cố gắng rồi thì phải cố gắng hơn; các bộ, ngành địa phương trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn chủ động, tích cực thực hiện tốt các nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Quốc hội giao phó; xử lý tốt các vấn đề phát sinh; phải giữ được mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.
Muốn vậy, Thủ tướng nêu rõ, các chỉ tiêu cơ bản hoàn thành, riêng chỉ tiêu tăng trưởng phải ưu tiên cao hơn, muốn vậy, Ngân hàng Nhà nước phải tập trung chính sách tiền tệ phải chủ động, linh hoạt, kịp thời và hiệu quả, thực hiện theo cơ chế thị trường về lãi suất, tỷ giá với tinh thần phải tăng tiếp cận tín dụng cho người dân, doanh nghiệp, giảm chi phí để tiếp tục giảm lãi suất cho sản xuất, kinh doanh, tăng dư nợ tín dụng theo mục tiêu lên 15%.
Về chính sách tài khóa, mở rộng có trọng tâm, trọng điểm; Bộ Tài chính tiếp tục thực hiện các chính sách miễn, giảm, giãn hoãn, gia hạn thuế, phí, lệ phí, tăng thu, tiết kiệm chi, thúc đẩy đầu tư công. Thúc đẩy 3 động lực tăng trưởng truyền thống, trong đó đẩy mạnh tiêu dùng trong nước; thu hút đầu tư mạnh mẽ, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tăng giải ngân vốn đầu tư; thúc đẩy đầu tư trong nước của Nhà nước và giải ngân vốn đầu tư công, tạo môi trường pháp lý thuận lợi cho doanh nghiệp đầu tư. Các bộ, ngành phải xử lý các vướng mắc để thúc đẩy đầu tư, huy động mọi nguồn lực cho phát triển.
Về động lực xuất khẩu, tiếp tục duy trì các thị trường xuất khẩu lớn như Mỹ, EU, Nhật Bản, Đông Bắc Á…; bảo đảm chất lượng hàng xuất khẩu, mở rộng thị trường xuất khẩu ra các thị trường mới, tăng cường ký kết các FTA mới, đa dạng hóa thị trường; đẩy mạnh các động lực tăng trưởng mới như đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, ứng dụng khoa học công nghệ; các bộ, ngành phải xây dựng đề án như Đề án 06, nhất là các bộ, ngành liên quan nhiều người dân, doanh nghiệp. Các Bộ trưởng, Trưởng ngành, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố phải tập trung cho công tác này vì chuyển đổi số cũng là xu thế của thời đại.
Thủ tướng yêu cầu phải tích cực chuyển đổi xanh, phát triển năng lượng xanh, sản xuất ít carbon, ít phát thải; tinh thần kinh tế tuần hoàn để giảm khai thác tài nguyên, giảm ảnh hưởng đến môi trường. Bộ Tài nguyên và Môi trường rà soát lại việc liên quan đất đai, môi trường, cắt giảm các thủ tục hành chính, rà soát lại giá đất, tranh thủ huy động nguồn lực từ đất đai. Thủ tướng yêu cầu tiếp tục tháo gỡ về pháp lý cho tăng trưởng, trong đó có các luật, nghị định, thông tư với tinh thần nhanh, kịp thời, hiệu quả.
Về các vấn đề cụ thể, Thủ tướng nhấn mạnh phải kiểm soát lạm phát, phải đẩy mạnh sản xuất lương thực, thực phẩm; kiểm soát xăng dầu, năng lượng; yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phải đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp, bảo đảm nguồn lương thực dồi dào, không để tăng giá; Bộ Công thương nỗ lực bảo đảm chỉ đạo sản xuất đủ xăng dầu, cung ứng đủ điện, chủ động dự trữ, dự báo; tăng cường kiểm soát các giá đầu vào, có lộ trình tăng giá hiệu quả, không “giật cục”; tăng thu, tiết kiệm chi, thu đúng, thu đủ, kịp thời, mở rộng nguồn thu, áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền; nghiên cứu cần phát hành trái phiếu công trình để có vốn đầu tư phát triển công trình hạ tầng; các tập đoàn, tổng công ty Nhà nước cần mở rộng đầu tư.
Thủ tướng yêu cầu đột phá vào đầu tư công; 26 Tổ công tác của Chính phủ cần bố trí thời gian đi các địa phương để tháo gỡ khó khăn, đôn đốc; lưu ý từ bài học kinh nghiệm Đường dây 500kV mạch 3, cần huy động các nhà thầu địa phương, huy động các nguồn lực địa phương, huy động các lực lượng, đoàn thể địa phương vào cuộc hỗ trợ các công trình trọng điểm.
Từ nay đến cuối năm, các đơn vị liên quan phải hoàn thành triển khai sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã; thúc đẩy các công tác tồn đọng như xử lý các ngân hàng yếu kém, dự án thua lỗ, các dự án bệnh viện tuyến trên ở Hà Nam; đẩy mạnh xoá nhà tạm, nhà dột nát, khắc phục hậu quả bão số 3, không để một người dân nào thiếu ăn, thiếu mặc; về vấn đề tăng lương, phải bảo đảm cân đối giữa các đối tượng trong hệ thống chính trị với tinh thần điều chỉnh tiền lương phù hợp sức lao động, mặt bằng chung của toàn xã hội, trong đó chú ý các viên chức trong ngành giáo dục, nhất là giáo dục mầm non; làm tốt công tác liên quan nguồn nhân lực của ngành y tế; giữ ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, tăng cường tiềm lực quốc phòng an ninh.