Bình Thuận tổ chức xin lỗi công khai gia đình người bị khởi tố, bắt giam oan cách đây 42 năm

Ông Võ Tê đã mất nên những người trong gia đình ông Võ Tê được mời tới tham dự buổi xin lỗi công khai. Tham dự buổi xin lỗi công khai còn có đại diện các cơ quan tố tụng tỉnh Bình Thuận và huyện Hàm Tân; đại diện lãnh đạo chính quyền địa phương và các ban, ngành, đoàn thể xã Tân Phúc, huyện Hàm Tân cùng đông đảo bà con nhân dân địa phương. 

Thay mặt các cơ quan tố tụng tỉnh Bình Thuận và huyện Hàm Tân, Đại tá Đinh Kim Lập, Phó Giám đốc Công an tỉnh Bình Thuận thông báo kết quả điều tra vụ án “Giết người, cướp của” xảy ra ngày 31/7/1980 tại thôn 3, xã Tân Minh, huyện Hàm Tân, tỉnh Thuận Hải (nay là xã Tân Phúc, huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận). 

Theo hồ sơ vụ án, khoảng 18 giờ 30 phút ngày 31/7/1980 tại thôn 3, xã Tân Minh, huyện Hàm Tân, tỉnh Thuận Hải (nay là tỉnh Bình Thuận) xảy ra vụ án giết người, cướp của. Nạn nhân là bà Phan Thị Khanh, sinh năm 1954, người địa phương. Trên đường đi bẻ bắp về thì bà bị sát hại, bị cướp 1,6 lượng vàng mang theo trong người. 

Sau khi vụ án xảy ra, Công an huyện Hàm Tân phối hợp Phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh Thuận Hải tiến hành khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi, xác minh điều tra. Ngày 1/8/1980, Công an huyện Hàm Tân đã ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự số 103, Quyết định khởi tố bị can số 186 và ra Lệnh tạm giam số 143 trong thời gian 4 tháng đối với ông Võ Tê, sinh năm 1932 (làm nghề thầy lang tại địa phương), trú tại Đội 6, thôn 3, xã Tân Minh, huyện Hàm Tân, tỉnh Thuận Hải về tội “Giết người, cướp của”, quy định tại Điều 5, Điều 8, Sắc luật số 3 ngày 15/3/1976 của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam. Lệnh tạm giam đã được Viện Kiểm sát nhân dân huyện Hàm Tân phê chuẩn số 54 ngày 23/8/1980. 

Quá trình điều tra, căn cứ các tài liệu, chứng cứ đã thu thập được không đủ cơ sở để buộc ông Võ Tê phạm tội “Giết người, cướp của”. Ngày 30/12/1980, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Thuận Hải đã ra Lệnh tha số 5 và ngày 20/7/1984 ra Quyết định tạm kết thúc hồ sơ. Đồng thời, xây dựng kế hoạch điều tra, truy tìm đối tượng gây án. Trong thời gian này, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh nhận được nhiều đơn tố giác tội phạm liên quan đến vụ án; tố cáo đối tượng Trương Đình Chi là đối tượng giết bà Khanh và cướp tài sản. 

Đến ngày 11/11/2021 đã truy tìm được đối tượng Trương Đình Chi (còn có tên gọi khác là Trương Đình Khôi, Lê Minh Sơn) tại thôn Bình Thạnh, xã Xuân Bình, thị xã Sông Cầu (Phú Yên). Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh đã phối hợp Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh ra Quyết định phục hồi điều tra vụ án để điều tra, làm rõ. 

Căn cứ các tài liệu, chứng cứ đã thu thập được và lời khai nhận của Trương Đình Chi, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bình Thuận đã đủ cơ sở xác định Trương Đình Chi phạm tội “Giết người và cướp tài sản” xảy ra vào ngày 31/7/1980 tại thôn 3, xã Tân Minh, huyện Hàm Tân, tỉnh Thuận Hải (nay là xã Tân Phúc, huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận). Đồng thời, căn cứ vào tài liệu chứng cứ, đủ cơ sở kết luận ông Võ Tê không phải là người thực hiện hành vi giết bà Khanh, cướp tài sản. Ông Võ Tê bị khởi tố bị can và tạm giam từ ngày 1/8/1980 đến ngày 30/12/1980 là không đúng quy định pháp luật. Ông Võ Tê bị khởi tố, tạm giam oan. Ông Võ Tê đã chết vào năm 1994. 

Tuy nhiên, theo thông báo của Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an Bình Thuận, căn cứ điểm d, Khoản 2, Điều 27 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) quy định thời hiệu xử lý là 20 năm đối với tội phạm đặc biệt nghiêm trọng. Vì vậy, vụ án xảy ra từ năm 1980 nên đã hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với Trương Đình Chi. 

Ngày 10/1/2022, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Bình Thuận ra bản Kết luận kiểm sát số 1/VKS-P2 và xác định Quyết định đình chỉ điều tra vụ án hình sự và Quyết định đình chỉ điều tra bị can số 01/VPCQCSĐT ngày 5/1/2022 của Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bình Thuận là có căn cứ, đúng pháp luật. Sau đó, ông Võ Ngọc (con ruột ông Võ Tê) có đơn yêu cầu minh oan, bồi thường oan sai đối với việc khởi tố, bắt giam oan cha của mình. 

Các cơ quan tố tụng nhận rõ việc ông Võ Tê bị khởi tố và tạm giam oan đã gây tổn thất tinh thần và vật chất cho ông và gia đình, nhiều cơ hội trong cuộc sống của ông và gia đình bị ảnh hưởng, tổn thất, đời sống gặp nhiều khó khăn, phải gánh chịu những mất mát, tai tiếng, thiệt thòi trong quá trình bị tạm giam và trong cuộc sống tại địa phương. 

Đại tá Đinh Kim Lập thay mặt Cơ quan tố tụng cấp tỉnh và cấp huyện chân thành gửi lời xin lỗi đến ông Võ Ngọc (con trai ông Võ Tê) cùng gia đình, người thân và mong ông và gia đình chấp nhận lời xin lỗi. 

“Mặc dù lời xin lỗi của chúng tôi không bù đắp được những tổn thất, mất mát mà ông và gia đình đã gánh chịu, đặc biệt là ông Võ Tê, người bị khởi tố, tạm giam đã không còn nữa, nhưng buổi xin lỗi thể hiện bản chất nhân văn của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, trách nhiệm của Nhà nước trước công dân, thể hiện tinh thần cầu thị của các cơ quan tiến hành tố tụng. Qua đây, Cơ quan Cảnh sát điều tra và Viện Kiểm sát nhân dân cấp tỉnh và cấp huyện cũng rút ra bài học kinh nghiệm sâu sắc trong quá trình tiến hành tố tụng. Đồng thời, phải thận trọng, khách quan, chấp hành nghiêm pháp luật để không bỏ lọt tội phạm và không làm oan người vô tội”, Đại tá Đinh Kim Lập nói. 

Bà Nguyễn Thị Hương Lan, Phó Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Bình Thuận đại diện cơ quan Kiểm sát nhân dân 2 cấp cũng gửi lời xin lỗi đến ông Võ Ngọc cùng gia đình, người thân. Việc bồi thường trách nhiệm nhà nước đối với oan sai, Cơ quan điều tra và Viện Kiểm sát nhân dân 2 cấp sẽ cùng với ông Võ Ngọc, đại diện gia đình tiến hành giải quyết theo quy định. 

Thay mặt gia đình, ông Võ Ngọc (con trai ông Võ Tê, người bị khởi tố, tạm giam oan) đã chấp nhận lời xin lỗi của các cơ quan tố tụng, đồng thời mong muốn các cơ quan chức năng sớm giải quyết trách nhiệm bồi thường theo luật định. Ông Ngọc cũng kiến nghị làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân gây ra việc oan sai.