Cùng dự Hội nghị, có đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Lê Khánh Hải, Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước; Lê Tiến Châu, Bí thư Thành ủy Hải Phòng; cùng đại diện lãnh đạo các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể Trung ương và thành phố Hải Phòng.
Các đồng chí: Thủ tướng Phạm Minh Chính; Thường trực Ban Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Trương Thị Mai gửi lẵng hoa chúc mừng.
Tham dự Hội nghị là 300 nhà văn có tuổi đời trên 70 tuổi, được trao Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà Nước về văn học, nghệ thuật, giải thưởng của Hội Nhà văn hàng năm và một số giải thưởng uy tín khác. Các đại biểu là những nhà văn, hội viên Hội nhà văn có đóng góp tích cực cho sự phát triển văn học và của Hội Nhà văn Việt Nam.
Hội nghị được tổ chức để nhìn lại những thành tựu và bài học kinh nghiệm sau 35 năm đổi mới văn học nước nhà; tăng cường đoàn kết, động viên toàn thể đội ngũ nhà văn phát huy trách nhiệm, tiếp tục gắn bó với thực tế đời sống, phấn đấu sáng tạo những tác phẩm lớn, có sức khái quát cao, phản ánh sinh động, đầy đủ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đất nước, có tác dụng sâu sắc góp phần phát triển văn hóa, xây dựng giá trị con người Việt Nam. Đặc biệt là xác lập sứ mệnh của Văn học trong việc giáo dục lịch sử dân tộc, gìn giữ và phát huy những vẻ đẹp văn hóa truyền thống.
Hội nghị đánh giá những thành tựu to lớn của các nhà văn lão thành đối với nền văn học Việt Nam trong 50 năm qua. Đồng thời tôn vinh các thế hệ nhà văn dành cả đời đi theo Đảng trên con đường giành độc lập, tự do, thống nhất và, xây dựng đất nước Việt Nam hùng cường, cũng như xây dựng nền văn học, văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
Tại Hội nghị, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng khẳng định: Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm chăm lo, phát huy vai trò, vị trí quan trọng của văn hóa nghệ thuật nói chung và văn học nói riêng trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trong quá trình ấy, văn nghệ sĩ, nhà văn luôn được đặt ở vị trí trung tâm, có vai trò quyết định sáng tạo ra giá trị tinh thần cao đẹp cho xã hội.
Các nhà văn Việt Nam qua từng thế hệ, nhất là các nhà văn lão thành đã không phụ sự ủy thác của nhân dân, của đất nước và của Đảng, đã có mặt trong từng bước thăng trầm của đất nước, thấu cảm với từng niềm vui, nỗi buồn của Nhân dân, đã sáng tạo ra những tác phẩm còn mãi với thời gian, góp phần tạo nên nền văn học chân chính, đóng góp to lớn vào xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh.
Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng
Bày tỏ tình cảm phấn khởi được gặp gỡ các nhà văn lão thành, trong đó rất nhiều nhà văn đã là “nhà văn chiến sĩ”, đi qua các cuộc kháng chiến đầy gian khổ, hy sinh, sáng tạo nên những tác phẩm mang dấu ấn thời đại, như những “đoàn quân” đặc biệt với sức mạnh tinh thần Việt Nam bất diệt, góp phần quan trọng vào chiến thắng chung của dân tộc, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng xúc động tưởng nhớ và tri ân các nhà văn đã mất, đặc biệt là các nhà văn, nhà thơ đã hy sinh trong các cuộc kháng chiến vĩ đại cho độc lập, tự do và thống nhất đất nước.
Nhắc về Hội nghị văn hóa toàn quốc tháng 11/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Văn hoá soi đường quốc dân đi”’ ; 75 năm sau, tại Hội nghị văn hóa toàn quốc tháng 11/2021, đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tiếp tục khẳng định: “Văn hóa còn là dân tộc còn”, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng khẳng định, văn hóa là sự sống còn của dân tộc, nếu không có văn hóa thì mỗi con người và mỗi dân tộc ở bất kỳ nơi đâu, ở bất kỳ thời đại nào cũng không thể tìm thấy mục đích và giá trị sống chân chính của mình. Mà văn học là một trong những thành tố vô cùng quan trọng làm nên vẻ đẹp của văn hóa Việt Nam, lan tỏa vẻ đẹp ấy trong đời sống, đánh thức tình yêu và trách nhiệm của mỗi người Việt Nam với Tổ quốc của mình.
 |
Các đại biểu tham dự hội nghị. (Ảnh: TTXVN) |
Cho rằng, kẻ thù nguy hiểm nhất của dân tộc trong hòa bình là sự vô cảm, tính vị kỷ, thói hưởng thụ, lòng tham lam, sự giả dối và độc ác, là tham nhũng, tiêu cực, là sự tàn phá thiên nhiên, tàn phá văn hoá và đi ngược lại xu thế của thời đại…, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng nêu rõ, sứ mệnh, trách nhiệm của nhà văn Việt Nam lúc này lại càng lớn lao và yêu cầu cao hơn. Nhân dân, đất nước đang cần tiếng nói của tình yêu thương con người, của lòng trung thực, sự quả cảm từ các nhà văn trong cuộc đấu tranh này. Các nhà văn Việt Nam luôn là những chiến sĩ tiên phong trong cuộc đấu tranh chống lại cái ác và bảo vệ phẩm giá con người bằng con đường kỳ diệu của văn học, gieo những hạt giống của cái đẹp vào tâm hồn con người. Chỉ khi con người mang trong tâm hồn mình những vẻ đẹp nhân tính thì mới đi qua được sự cám dỗ của những dục vọng thấp hèn, mới có thể dâng hiến cho con người và cho dân tộc.
Chủ tịch nước nhấn mạnh: Gần 50 mươi năm qua, kể từ ngày đất nước thống nhất, bằng những trang viết đầy lương tâm và trí tuệ của mình, các nhà văn Việt Nam đã góp phần quan trọng trong công cuộc hàn gắn vết thương chiến tranh, xây dựng và phát triển đất nước, hòa hợp dân tộc, bảo vệ chủ quyền đất nước, giới thiệu hình ảnh đất nước Việt Nam với thế giới, đặc biệt là bảo vệ nền văn hóa của dân tộc, khẳng định những giá trị truyền thống và mở ra những vẻ đẹp mới trong văn hóa và tâm hồn con người Việt Nam.
Theo Chủ tịch nước, bằng trải nghiệm của mình qua những năm tháng gian khổ, hy sinh nhưng oanh liệt, vẻ vang của dân tộc, các nhà văn lão thành tiếp tục là chỗ dựa tinh thần bền vững và tin cậy, truyền cảm hứng, kinh nghiệm sống và sáng tác, khích lệ cá tính sáng tạo và ủng hộ cái mới cho các nhà văn trẻ, phù hợp với truyền thống văn hóa dân tộc, với xu thế của thời đại, luôn hướng tới, đi cùng con đường vì Cái Đẹp, vì Con Người và vì Dân Tộc; giúp cho các nhà văn trẻ và độc giả hiểu sâu sắc hơn giá trị của hòa bình mà đất nước có được hôm nay; thấy rõ hơn những thành tựu to lớn mà nhân dân ta đã giành được trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc những năm tháng qua.
Chủ tịch nước mong rằng, cần một sự gắn kết đặc biệt hơn nữa giữa các nhà văn lão thành và các nhà văn trẻ. Đấy là sự gắn kết của tình yêu thương, sự thấu hiểu, sự tôn trọng cá tính sáng tạo và vì một sứ mệnh lớn lao chung là sáng tạo ra tác phẩm hay, góp phần làm phong phú, đẹp hơn đời sống tinh thần của xã hội, xây dựng con người Việt Nam trong thời đại mới. Sự dâng hiến không vụ lợi và những sáng tạo của các nhà văn lão thành cho dân tộc đã trở thành di sản vô giá trong đời sống tinh thần của con người Việt Nam và là một phần quan trọng trong hành trang của các thế hệ nhà văn trẻ trên con đường sáng tạo của mình.
Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng tin tưởng, với những nền tảng mà những nhà văn lão thành đã gây dựng được cho nền văn học và văn hóa Việt Nam, những người viết trẻ sẽ không lạc lối, đủ bản lĩnh, tỉnh táo và lòng dũng cảm để dấn thân, đam mê, khám phá và sáng tạo, tìm kiếm những giá trị mới, cho ra đời những tác phẩm đỉnh cao chạm đến xúc cảm của công chúng, những tác phẩm xứng đáng với Tổ quốc, con người Việt Nam.
Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng khẳng định: Đảng, Nhà nước sẽ tiếp tục tạo những điều kiện tốt nhất cho các nhà văn trong sáng tạo cũng như công bố và tôn vinh những tác phẩm văn học có giá trị, đóng góp tích cực cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, phấn đấu vì mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.
Tham luận, phát biểu của các nhà văn tại Hội nghị đã ôn lại những ngày tháng tràn đầy kỷ niệm của Hội Nhà văn Việt Nam trong khoảng 60 năm qua, với những hình ảnh, câu chuyện cảm động, sâu sắc về chuyện đời, chuyện nghề. Có đại biểu nói lên những cảm nhận sâu xa về đời sống văn học nước nhà những năm qua cũng như trong giai đoạn hiện nay và cho rằng người viết văn Việt Nam chưa bao giờ có nhiều điều kiện thuận lợi, thách thức như bây giờ. Trong đó, mỗi người viết cần nhận thức sâu sắc, đầy đủ về "dân làm gốc" để hòa mình vào thực tế cuộc sống, để sáng tác.
Đại diện các nhà văn trẻ phát biểu ý kiến đã bày tỏ tình cảm tri ân và trân trọng những giá trị mà các nhà văn lão thành đã xây dựng, kiến tạo; đồng thời thể hiện tinh thần sẵn sàng học hỏi, quyết tâm kế thừa, phát triển để tiếp tục tiến bước trên con đường văn chương tràn đầy đam mê, hấp dẫn nhưng cùng nhiều thử thách.
Nhân dịp này, Hội nghị tôn vinh 3 nhà văn có đóng góp quan trọng cho nền văn học cách mạng và thúc đẩy sự phát triển của Hội Nhà văn Việt Nam, gồm: Nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm; Nhà thơ Hữu Thỉnh; Nhà văn Ma Văn Kháng.
Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng đã tặng hoa chúc mừng các nhà văn, nhà thơ được tôn vinh và gửi quà tặng các nhà văn dự Hội nghị.
Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa đã trao Bằng tôn vinh tặng các nhà văn.
Trong khuôn khổ Hội nghị, diễn ra đêm thơ, nhạc nhằm giới thiệu một số tác phẩm đi cùng năm tháng của các nhà thơ lão thành Việt Nam với tên gọi: "Âm vang mùa Thu" nhằm dựng lên một phần đời sống thơ ca với sự nghiệp đấu tranh giải phóng đất nước, xây dựng Tổ quốc và chấn hưng văn hóa.
Ban Tổ chức Hội nghị tổ chức một không gian trưng bày sống động và hấp dẫn những hình ảnh, sự nghiệp của các nhà văn đã hy sinh trong hai cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc và các nhà văn được trao Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.
Hội Nhà văn Việt Nam đã trao quà tri ân các doanh nghiệp đồng hành, ủng hộ Hội trong sự nghiệp phát triển văn học.
Dịp này, nhân Ngày Quốc tế người cao tuổi (1/10), Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng đã đến thăm hỏi, tặng quà cụ Phạm Văn Lưu (tên thường gọi Phạm Văn Những), sinh năm 1928, là cha của liệt sĩ Phạm Văn Lâm, hy sinh năm 1979 tại chiến trường Tây Nam. Cụ Phạm Văn Lưu vào Đảng ngày 20/10/1950, Huy hiệu 70 năm tuổi Đảng, hiện đang sinh sống tại phường Vĩnh Niệm, quận Lê Chân, thành phố Hải Phòng.
