Bảo đảm hài hòa lợi ích khi tăng phí dịch vụ ngân hàng

Từ đầu tháng 4 năm nay, Ngân hàng (NH) thương mại cổ phần (TMCP) Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) đã tăng phí dịch vụ đối với KH sử dụng dịch vụ Mobile Bankplus. Theo biểu phí dịch vụ mới, Vietcombank tăng phí SMS Banking từ 8.800 đồng lên 11.000 đồng/tháng (đã gồm thuế VAT). Chủ tài khoản Vietcombank chuyển tiền trong cùng hệ thống NH qua ứng dụng Internet Banking, Mobile Banking, trước đây được miễn phí thì nay sẽ tốn 2.200 đồng mỗi lần giao dịch cho khoản tiền dưới 50 triệu đồng và 5.500 đồng/giao dịch nếu chuyển từ 50 triệu đồng trở lên. Trường hợp KH chuyển khoản cho người hưởng tại NH khác Vietcombank dưới 10 triệu đồng sẽ có mức phí 7.000 đồng/giao dịch; từ 10 triệu đồng trở lên có phí 0,02% số tiền chuyển (ít nhất 10.000 đồng/giao dịch và cao nhất là một triệu đồng/giao dịch).

Đại diện Vietcombank cho rằng, việc điều chỉnh phí dịch vụ được NH này áp dụng cùng với việc cung cấp thêm nhiều dịch vụ mới, chất lượng cao và tiện ích hơn. Các loại phí được điều chỉnh theo hướng linh hoạt, phù hợp nhu cầu giao dịch của KH. Vietcombank đã gia tăng tiện ích để KH chủ động quản lý việc sử dụng thẻ và các dịch vụ khác ngay trên các kênh điện tử mà không phải đến quầy.

Nhiều NH khác cũng đã điều chỉnh theo hướng tăng phí dịch vụ. Chẳng hạn, NH TMCP Đông Á áp dụng phí chuyển khoản qua Internet Banking khác hệ thống, khác tỉnh là 22.000 đồng/giao dịch. NH TMCP quốc tế (VIB) trước đây miễn phí khá nhiều giao dịch, nay cũng bắt đầu thu phí… Trưởng phòng xuất, nhập khẩu Công ty Hữu Nghị Đặng Thị Minh Hà (quận 1) cho biết: “Chúng tôi phải chi một khoản không nhỏ cho các dịch vụ chuyển tiền. Nhiều khi cần tiền gấp để mua hàng, bạn hàng vừa chuyển tiền vào mà mình rút ngay thì phải chịu phí rất cao, có nơi quy định 0,027%. Mỗi lần cần rút từ một đến hai tỷ đồng, chúng tôi phải tốn phí từ 300.000 đến 500.000 đồng”.

Lý giải việc tăng phí các dịch vụ NH thời gian gần đây, các chuyên gia tài chính cho rằng điều này là khó tránh khỏi. Bởi bản chất của việc cung ứng dịch vụ luôn tốn chi phí, cho nên NH cũng phải thu phí thông qua cách này hoặc cách khác theo xu hướng tăng. “Yêu cầu của người dân về tiện ích dịch vụ NH ngày càng cao, theo đó, việc đầu tư bảo mật của NH cũng ngày càng lớn. Do đó, chúng tôi tăng phí cũng là muốn san sẻ gánh nặng chi phí đầu tư ban đầu của mình”, lãnh đạo một NH thương mại tại TP Hồ Chí Minh cho biết.

Tuy nhiên, nhiều người đặt câu hỏi: Việc NH tăng phí dịch vụ liệu có mâu thuẫn với chủ trương khuyến khích thanh toán không dùng tiền mặt của Chính phủ? Chủ trương chung là đẩy mạnh thanh toán đối với các dịch vụ công và chi trả các chương trình an sinh xã hội qua NH, góp phần xây dựng Chính phủ điện tử, nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ NH của nền kinh tế và phát triển thanh toán không dùng tiền mặt.

Theo chuyên gia tài chính NH, Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu, để giữa NH và KH có sự thoải mái và công bằng thì phải tạo được môi trường cạnh tranh an toàn, lành mạnh. Bản thân mỗi NH thương mại đều có những chiến lược riêng, đối tượng KH cụ thể cho nên phải có sự sắp xếp, cân chỉnh dựa trên quy định của ngân hàng nhà nước (NHNN), nhưng vẫn phù hợp với điều kiện thực tế của đơn vị. Khi chất lượng dịch vụ được nâng cao, thì phí phải trả cho việc hưởng dịch vụ đó không còn là vấn đề quá quan tâm của KH…

Nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, thực ra NH có nhiều cách để bù đắp các khoản phí dịch vụ cho KH. Chẳng hạn, hiện nay tiền gửi không kỳ hạn của KH tại các NH với lãi suất dao động trong khoảng 0,2% đến 0,5%/năm. Với số tiền gửi không kỳ hạn này, NH đem cho vay với lãi suất thấp nhất cũng được 4,1%/năm (kỳ hạn một tháng). Với nguồn thu ổn định này, NH dư sức bù đắp cho các khoản miễn phí từ phí dịch vụ với KH. Ngoài ra, nếu NH tiết kiệm các chi phí hoạt động thì mức phí áp dụng cho KH sử dụng dịch vụ sẽ thấp, thậm chí không cần tăng mà ngược lại còn giảm.

Phó Giám đốc NHNN Việt Nam chi nhánh TP Hồ Chí Minh Nguyễn Hoàng Minh cho biết, NHNN không can thiệp nhưng có quy định khung phí chung. Khung này được quy định theo loại hình sản phẩm, thí dụ như về thẻ ATM, phí mở thẻ ban đầu, phí duy trì thẻ… Tùy từng NH căn cứ vào loại hình kinh doanh của mình để đưa ra biểu phí phù hợp và mang tính cạnh tranh cao nhất. Nếu không thì KH sẽ lựa chọn những NH có biểu phí thấp để hạ giá thành sản phẩm. Trong trường hợp nếu NH tăng phí quá cao, vượt quá khung thì NHNN sẽ tiến hành thanh tra, xử lý theo quy định…