Năm năm qua, triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XI của Đảng trong bối cảnh thế giới, khu vực và trong nước có những thời cơ, thuận lợi, nhưng cũng có nhiều diễn biến rất phức tạp, khó lường; kinh tế thế giới phục hồi chậm hơn dự báo, khủng hoảng chính trị diễn ra ở nhiều nơi, nhiều nước; cạnh tranh giữa các nước lớn ngày càng quyết liệt; tình hình phức tạp, căng thẳng trên Biển Đông... đã tác động bất lợi đến nước ta. Trong nước, lạm phát tăng cao, bất ổn kinh tế vĩ mô xảy ra ngay từ đầu nhiệm kỳ, thiên tai, dịch bệnh, biến đổi khí hậu gây thiệt hại nặng nề. Trước diễn biến mới của tình hình khu vực và thế giới, chúng ta phải dành nhiều nguồn lực để bảo đảm quốc phòng, an ninh và bảo vệ chủ quyền đất nước.
Trong bối cảnh đó, Ban Chấp hành Trung ương đã lãnh đạo toàn Đảng, toàn dân, toàn quân nỗ lực phấn đấu khắc phục khó khăn, thách thức, thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ Đại hội XI đã đề ra, đạt được những thành quả quan trọng. Tuy nhiên, cũng còn nhiều hạn chế, khuyết điểm cần khắc phục. Ban Chấp hành Trung ương xin kiểm điểm trước Đại hội về sự lãnh đạo, chỉ đạo trong nhiệm kỳ Đại hội XI như sau:
A- KIỂM ĐIỂM SỰ LÃNH ĐẠO, CHỈ ĐẠO CỦA BAN CHẤP HÀNH TRUNG ƯƠNG, BỘ CHÍNH TRỊ, BAN BÍ THƯ
I- BAN CHẤP HÀNH TRUNG ƯƠNG
1. TẬP THỂ BAN CHẤP HÀNH TRUNG ƯƠNG
1.1. Ưu điểm
a) Về triển khai Nghị quyết Đại hội XI
Ngay sau Đại hội XI, Ban Chấp hành Trung ương đã khẩn trương lãnh đạo, chỉ đạo việc nghiên cứu, quán triệt và triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đến toàn thể cán bộ, đảng viên và nhân dân. Thông qua Quy chế làm việc của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã bổ sung nhiều điểm mới và cụ thể hơn về trách nhiệm, quyền hạn của Ban Chấp hành Trung ương, về thi hành Điều lệ Đảng; lãnh đạo đối với cơ quan nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể nhân dân, chế độ sơ kết, tổng kết, tự phê bình và phê bình...; Quy chế làm việc của Ủy ban Kiểm tra Trung ương bổ sung làm rõ hơn thẩm quyền, trách nhiệm của tập thể và các thành viên. Chương trình làm việc toàn khóa của Ban Chấp hành Trung ương xác định 24 vấn đề quan trọng nhằm cụ thể hóa và ưu tiên lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện 3 khâu đột phá chiến lược và các nhiệm vụ trọng tâm trong nhiệm kỳ. Đồng thời, lãnh đạo các tổ chức đảng, cấp ủy trực thuộc Trung ương rà soát, bổ sung vào chương trình hành động những chủ trương, giải pháp mới mà Nghị quyết Đại hội XI đã đề ra.
b) Về lãnh đạo nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội
Ngay từ đầu nhiệm kỳ, do ảnh hưởng của suy thoái kinh tế toàn cầu, tình hình lạm phát trong nước tăng cao, kinh tế vĩ mô bất ổn, Ban Chấp hành Trung ương đã nhận định đúng tình hình, kịp thời điều chỉnh nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội năm 2011 và định hướng cho những năm tiếp theo là: Duy trì tăng trưởng hợp lý, tập trung cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng; thực hiện ba khâu đột phá gắn với cơ cấu lại nền kinh tế; xác định nhiệm vụ trước mắt là kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội. Chủ trương này được kiên trì thực hiện trong cả nhiệm kỳ, nền kinh tế vượt qua khó khăn, thách thức, tránh được khủng hoảng; lạm phát được kiểm soát, kinh tế vĩ mô dần ổn định, tăng trưởng kinh tế đạt tốc độ khá; doanh nghiệp tiếp tục phát triển, tạo công ăn việc làm, an sinh xã hội được bảo đảm.
Để cụ thể hóa và lãnh đạo thực hiện Nghị quyết Đại hội XI, đã tập trung bàn và quyết định nhiều vấn đề lớn về kinh tế - xã hội của đất nước; định hướng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, tài chính, ngân sách nhà nước 5 năm và hằng năm giai đoạn 2011 - 2015, ban hành nghị quyết, kết luận về các lĩnh vực quan trọng như: Xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ; đổi mới chính sách, pháp luật về đất đai; chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, đẩy mạnh quản lý tài nguyên và môi trường; tiếp tục sắp xếp, đổi mới và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước, cải cách chính sách tiền lương, bảo hiểm xã hội và ưu đãi người có công đến năm 2020; đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo; phát triển khoa học và công nghệ; xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam. Từ đó, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và nhân dân về những lĩnh vực quan trọng liên quan đến sự phát triển của đất nước và tích cực, tự giác tham gia thực hiện đạt nhiều kết quả, đưa nền kinh tế tiếp tục phát triển nhanh, bền vững, nâng cao đời sống nhân dân, đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Đồng thời, đã xem xét thấu đáo, thận trọng các dự án đầu tư lớn như Dự án đầu tư xây dựng sân bay quốc tế Long Thành và quy hoạch các vùng kinh tế trọng điểm...
c) Về lãnh đạo, chỉ đạo công tác quốc phòng, an ninh, đối ngoại
Đã chỉ đạo tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 8 khóa IX về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc; ban hành Nghị quyết về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Qua đó tiếp tục khẳng định tư duy mới của Đảng về bảo vệ Tổ quốc, xác định rõ quan điểm, phương hướng, nhiệm vụ về quốc phòng, an ninh, đối ngoại trong giai đoạn mới và chỉ đạo triển khai thực hiện đạt nhiều kết quả tích cực.
Trước những diễn biến phức tạp của tình hình quốc tế và khu vực, nhất là ở Biển Đông, Trung ương đã bàn và đề ra chủ trương, giải pháp tổng thể để Bộ Chính trị triển khai thực hiện đạt kết quả tích cực, tạo sự đồng thuận trong xã hội và sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế.
Hoạt động đối ngoại đạt nhiều kết quả quan trọng; quan hệ đối ngoại, hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, có hiệu quả, nhất là hội nhập kinh tế, đã đàm phán ký kết nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA) với các đối tác lớn; xử lý nhiều vấn đề phức tạp, nhạy cảm, góp phần giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước, nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trong khu vực và thế giới.
d) Về lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng Đảng, hệ thống chính trị và công tác vận động quần chúng
Nhằm tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, Trung ương đã ban hành các nghị quyết, kết luận về xây dựng Đảng và kiện toàn hệ thống chính trị từ Trung ương đến cơ sở; xây dựng quy hoạch Ban Chấp hành Trung ương nhiệm kỳ 2016 - 2021 và các nhiệm kỳ tiếp theo; ban hành Quy định và Hướng dẫn thi hành Điều lệ Đảng; Quy định về những điều đảng viên không được làm; Quy chế bầu cử trong Đảng; Quy định việc lấy phiếu tín nhiệm đối với thành viên lãnh đạo cấp ủy và cán bộ lãnh đạo trong các cơ quan đảng, nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội... Từ đó, tạo sự thống nhất trong toàn Đảng, giữ vững kỷ luật, kỷ cương, nguyên tắc của Đảng, nâng cao hiệu quả hoạt động và thực hiện nhiệm vụ của các cấp ủy, tổ chức đảng và đảng viên.
Ban Chấp hành Trung ương đã ban hành Nghị quyết Trung ương 4 "Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay" và lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện quyết liệt đạt nhiều kết quả tích cực, góp phần cảnh báo, ngăn chặn, đẩy lùi các biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên. Chú trọng công tác quy hoạch cán bộ, nhất là cấp chiến lược, trên cơ sở đó đã đào tạo, luân chuyển cán bộ, xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ. Cho ý kiến về báo cáo kiểm điểm tự phê bình và phê bình tập thể và cá nhân Bộ Chính trị, Ban Bí thư theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4; báo cáo kiểm điểm sự lãnh đạo, chỉ đạo hằng năm của Bộ Chính trị, Ban Bí thư.
Để tăng cường công tác tham mưu, bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện của Đảng, Ban Chấp hành Trung ương đã quyết định thành lập lại Ban Kinh tế Trung ương, Ban Nội chính Trung ương và Đảng ủy Ngoài nước trực thuộc Trung ương; quyết định thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng trực thuộc Bộ Chính trị, do đồng chí Tổng Bí thư làm Trưởng ban. Trung ương cho ý kiến về nhân sự đại biểu Quốc hội, nhân sự cấp cao của Nhà nước khóa XIII và lãnh đạo, chỉ đạo cuộc bầu cử Quốc hội khóa XIII thành công tốt đẹp.
Lãnh đạo thể chế hóa kịp thời Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011); tổng kết việc thi hành Hiến pháp năm 1992, xây dựng Hiến pháp năm 2013 để cụ thể hóa Cương lĩnh và Nghị quyết Đại hội XI của Đảng, nhất là những vấn đề cơ bản, mang tính nguyên tắc, khẳng định sự lãnh đạo của Đảng; bản chất chế độ chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội; về quyền con người; về thống nhất, phân công, giám sát quyền lực nhà nước trong cơ cấu tổ chức, quan hệ giữa các thiết chế của bộ máy nhà nước ta được quy định ngày càng rõ hơn; dân chủ trong Đảng và trong xã hội ngày càng được phát huy. Trên cơ sở quy định của Hiến pháp, đã lãnh đạo kiện toàn tổ chức bộ máy và hoạt động của các cơ quan lập pháp, hành pháp và tư pháp.
Đã ban hành Nghị quyết về tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới. Qua đó, tăng cường mối quan hệ mật thiết giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân, phát huy sức mạnh của nhân dân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
đ) Về lãnh đạo chuẩn bị Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng và đại hội đảng các cấp
Ban Chấp hành Trung ương đã thành lập các tiểu ban giúp việc chuẩn bị Đại hội; cho ý kiến để Bộ Chính trị ban hành chỉ thị và lãnh đạo công tác tổ chức đại hội đảng các cấp, tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng với nhiều nội dung mới, bảo đảm đúng nguyên tắc tập trung dân chủ, bám sát thực tiễn, khắc phục một số hạn chế của những đại hội trước. Dự thảo các văn kiện và phương hướng nhân sự trình Đại hội XII được chỉ đạo chuẩn bị chu đáo, theo hướng đổi mới, được tổ chức lấy ý kiến rộng rãi trong toàn Đảng, toàn dân, toàn quân. Công tác giới thiệu, chuẩn bị nhân sự Ban Chấp hành Trung ương khóa XII được thực hiện đúng nguyên tắc, quy trình dân chủ, đề cao trách nhiệm của tập thể Ban Chấp hành Trung ương, từng Ủy viên Trung ương, các cấp ủy, tổ chức đảng và đảng viên; tạo sự đoàn kết, nhất trí trong Đảng.
1.2. Khuyết điểm
Lĩnh vực tư tưởng, lý luận còn một số nội dung phát sinh chưa được bàn tổng thể, thấu đáo và hướng giải quyết, trong đó có những vấn đề then chốt, phức tạp liên quan đến phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, hội nhập quốc tế và một số vấn đề xã hội quan tâm.
Chưa có các giải pháp mạnh mẽ khắc phục những khó khăn, yếu kém và đổi mới đồng bộ, toàn diện nền kinh tế. Một số chỉ tiêu kinh tế - xã hội chưa đạt kế hoạch. Lãnh đạo tổ chức thực hiện các nghị quyết, kết luận của Trung ương về tiền lương, doanh nghiệp nhà nước, kinh tế tập thể còn lúng túng, hiệu quả hạn chế. Chưa có giải pháp tích cực để phát huy, thu hút hiền tài và xây dựng đội ngũ cán bộ tham mưu chiến lược. Việc cải cách hành chính chưa đáp ứng yêu cầu đổi mới và phát triển. Thực hiện mục tiêu xây dựng nền tảng để đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại chưa đạt yêu cầu đề ra.
Chưa dự báo hết những khó khăn, phức tạp về quá trình phát triển đất nước khi tham gia các hiệp định, điều ước quốc tế; kinh tế có yếu tố nước ngoài; về biên giới, biển, đảo. Chậm bàn hoặc bàn chưa triệt để một số vấn đề lớn liên quan đến quốc phòng, an ninh, đối ngoại và một số vấn đề mới phát sinh nên chưa kịp thời đề ra chủ trương, giải pháp thích hợp để khai thác tốt những thời cơ, thuận lợi, khắc phục khó khăn trong hội nhập quốc tế.
Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng có nhiều chuyển biến tích cực, nhưng chưa đạt yêu cầu đề ra. Phòng, chống tham nhũng, lãng phí còn nhiều hạn chế.
2. ĐỐI VỚI CÁC ĐỒNG CHÍ ỦY VIÊN BAN CHẤP HÀNH TRUNG ƯƠNG (cả chính thức và dự khuyết)
2.1. Ưu điểm
Nhìn chung, các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng có lập trường tư tưởng vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt; giữ gìn sự đoàn kết thống nhất trong Đảng; kiên định chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh; bảo vệ đường lối, quan điểm của Đảng; có tinh thần tự phê bình và phê bình tốt, kiên quyết đấu tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch; chấp hành sự phân công, điều động của tổ chức; giữ vững nguyên tắc trong sinh hoạt đảng, nghiêm túc thực hiện quy chế, quy định của Đảng. Hầu hết các đồng chí Trung ương có tín nhiệm cao trong cơ quan và đơn vị phụ trách.
Nhiều đồng chí đã nêu gương tốt về phong cách lãnh đạo, chỉ đạo, năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm; cải tiến lề lối làm việc, tăng cường đi cơ sở, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của nhân dân; quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng và bảo vệ Đảng, xây dựng hệ thống chính trị, xây dựng đội ngũ cán bộ ở địa phương, đơn vị; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác lãnh đạo, quản lý.
Chủ động, tích cực tham gia chuẩn bị những đề án quan trọng liên quan đến quốc kế dân sinh, đóng góp ý kiến với Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư những nội dung cần tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng; những nội dung cần xem xét, xử lý liên quan đến lĩnh vực, địa bàn được phân công phụ trách. Đề cao trách nhiệm, tích cực thảo luận trong các phiên họp Ban Chấp hành Trung ương bàn và ra quyết định.
2.2. Khuyết điểm
Một số đồng chí chưa thường xuyên quan tâm nghiên cứu, phát hiện và đề xuất với Trung ương những vấn đề khó khăn, bức xúc cần được giải quyết, tháo gỡ; chưa kịp thời chỉ đạo các cơ quan tham mưu, giúp việc nghiên cứu thấu đáo các vấn đề nổi lên trong ngành, lĩnh vực, địa phương để tập trung giải quyết có hiệu quả.
Một số ít đồng chí thực hiện chưa tốt nhiệm vụ được phân công; chưa phát huy hết vai trò, trách nhiệm ở vị trí công tác được giao; chưa nắm chắc tình hình địa phương, đơn vị, nên thiếu chủ động lãnh đạo, chỉ đạo xử lý kịp thời những tình huống phức tạp, nhạy cảm xảy ra; thiếu quan tâm đến bồi dưỡng, đào tạo cán bộ.
Có đồng chí còn chậm chỉ đạo cụ thể hóa nghị quyết của Trung ương, vẫn còn đồng chí chưa gương mẫu hoặc để vợ, con, người thân, cấp dưới lợi dụng, làm ảnh hưởng đến uy tín của Đảng, Nhà nước.
II- BỘ CHÍNH TRỊ, BAN BÍ THƯ
1. ƯU ĐIỂM
1.1. Về xây dựng chương trình làm việc, công tác chuẩn bị các đề án trình Ban Chấp hành Trung ương
Chương trình làm việc của Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã được xây dựng trên cơ sở Chương trình làm việc toàn khóa của Ban Chấp hành Trung ương, bám sát diễn biến tình hình trong nước và quốc tế để bổ sung cho phù hợp. Chỉ đạo chặt chẽ, đúng quy trình việc chuẩn bị các đề án trình Trung ương, cơ bản thực hiện theo đúng chương trình đề ra, vừa bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện, vừa có trọng tâm, trọng điểm, đồng thời giải quyết kịp thời nhiều vấn đề hệ trọng, phức tạp phát sinh, nhất là về quốc phòng, an ninh, đối ngoại.
1.2. Về lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội
Trên cơ sở phân tích, đánh giá sâu sắc tình hình kinh tế thế giới và trong nước, ngay từ đầu nhiệm kỳ, Bộ Chính trị đã lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt thực hiện chủ trương của Trung ương là tập trung ưu tiên kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội, duy trì tăng trưởng hợp lý; đẩy mạnh thực hiện 3 đột phá chiến lược, đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế; cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, sản xuất kinh doanh; tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp; tập trung xử lý nợ xấu; tháo gỡ khó khăn thị trường bất động sản; ổn định giá; tái cơ cấu đầu tư công, các tập đoàn kinh tế nhà nước, hệ thống các tổ chức tín dụng và thị trường tài chính...
Chỉ đạo sơ kết, tổng kết việc thực hiện một số nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương, nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Bộ Chính trị về kinh tế - xã hội, nhằm khắc phục các hạn chế, yếu kém, từ đó đề ra chủ trương, định hướng trong thời gian tới. Làm việc với một số ban thường vụ tỉnh ủy, thành ủy về tình hình thực hiện Nghị quyết Đại hội XI của Đảng và nghị quyết đại hội đảng bộ tỉnh, thành phố nhiệm kỳ 2010 - 2015, định hướng phát triển của địa phương. Ban Bí thư đã ban hành Chỉ thị chỉ đạo các cấp, các ngành đẩy mạnh thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong tổ chức hội họp, đi công tác trong nước, ngoài nước và trong việc cưới, việc tang, lễ hội đạt một số kết quả bước đầu, được cán bộ, đảng viên, nhân dân đồng tình.
Chỉ đạo tăng cường hội nhập kinh tế quốc tế, phát huy tốt tiềm năng, thế mạnh và những nhân tố mới, tạo động lực cho phát triển kinh tế - xã hội. Cho chủ trương về các phương án kết thúc đàm phán Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP); Hiệp định thương mại tự do với Liên minh Châu Âu (EU); Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh kinh tế Á - Âu; hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư với Trung Quốc...; xử lý một số vấn đề trong quan hệ kinh tế với các nước và kịp thời đề ra các phương án, giải pháp phát triển kinh tế nhằm giảm dần sự phụ thuộc vào một số thị trường nhất định.
1.3. Về lãnh đạo, chỉ đạo công tác quốc phòng, an ninh, đối ngoại
Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc, bảo đảm sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với Quân đội, Công an; nâng cao chất lượng tổng hợp, sức chiến đấu của Quân đội, trang bị vũ khí, phương tiện hiện đại cho các quân, binh chủng, trước hết là hải quân, phòng không, không quân; xác định rõ định hướng phát triển công nghiệp quốc phòng đến năm 2020 và những năm tiếp theo; điều chỉnh quy hoạch tổng thể bố trí quốc phòng gắn với phát triển kinh tế - xã hội. Chỉ đạo thực hiện phân giới cắm mốc giữa Việt Nam với Cam-pu-chia; tăng dày mốc giới với Lào; hợp tác quản lý cửa khẩu, biên giới đất liền giữa Việt Nam với các nước láng giềng.
Chỉ đạo xây dựng và ban hành Đề án tổng thể về Biển Đông, xử lý những vấn đề cụ thể phát sinh trong đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo; giữ vững độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để xây dựng và phát triển đất nước, giữ được quan hệ hợp tác hữu nghị Việt - Trung. Khi xảy ra một số vụ việc kích động, biểu tình, gây rối tại doanh nghiệp đầu tư nước ngoài ở một số địa phương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã kịp thời chỉ đạo nhanh chóng ổn định tình hình, khắc phục hậu quả, lấy lại niềm tin của các nhà đầu tư nước ngoài.
Đã có chủ trương điều chỉnh, kiện toàn tổ chức bộ máy Bộ Công an phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả các mặt công tác Công an. Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã có nhiều chỉ đạo quan trọng về công tác đảm bảo an ninh, trật tự như Chỉ thị của Bộ Chính trị về công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm trong tình hình mới; Chỉ thị về công tác bảo vệ chính trị nội bộ trong tình hình hiện nay; Chỉ thị về công tác bảo đảm an ninh, trật tự trong tình hình mới; Chỉ thị của Ban Bí thư về đảm bảo trật tự, an toàn giao thông đường bộ, đường sắt, đường thủy nội địa và khắc phục ùn tắc giao thông... Đã kịp thời đề ra chủ trương biện pháp giải quyết có hiệu quả một số vấn đề quan trọng về quốc phòng, an ninh và có đối sách xử lý phù hợp các vụ việc phức tạp nảy sinh. Chỉ đạo các cơ quan chức năng tăng cường các biện pháp kiểm tra, khắc phục sơ hở, bảo đảm an ninh, an toàn thông tin mạng; tăng cường công tác bảo vệ chính trị nội bộ, phát hiện và vô hiệu hóa nhiều phần tử nội gián; chủ động đấu tranh, ngăn chặn âm mưu, hoạt động thành lập tổ chức chính trị đối lập ở trong nước và âm mưu, hoạt động của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề dân chủ, nhân quyền, tôn giáo, dân tộc để chống phá Đảng, Nhà nước và khối đại đoàn kết dân tộc; thực hiện hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, giữ vững ổn định chính trị, góp phần phục vụ có hiệu quả nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và đối ngoại của đất nước.
Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết về hội nhập quốc tế trong tình hình mới, với mục tiêu, quan điểm, nội dung và các định hướng giải pháp lớn nhằm đưa quan hệ đối ngoại đi vào chiều sâu, ổn định và phát triển. Tăng cường hoạt động ngoại giao Nhà nước, đối ngoại Đảng và đối ngoại nhân dân, nhất là đối với các nước lớn, các nước láng giềng và hoạt động đối ngoại của các đồng chí lãnh đạo chủ chốt. Tăng cường chỉ đạo, kiểm tra, chấn chỉnh việc tổ chức các đoàn công tác nước ngoài bảo đảm thiết thực, hiệu quả. Quan tâm lãnh đạo việc tham gia của Việt Nam tại các diễn đàn đa phương có hiệu quả thiết thực; đóng góp tích cực vào việc hình thành Cộng đồng ASEAN; chủ trì đăng cai tổ chức thành công Đại hội đồng Liên minh Nghị viện thế giới (IPU-132) năm 2015; thông qua các đề án thúc đẩy quan hệ với các đối tác quan trọng. Lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ việc kết hợp giữa quốc phòng, an ninh và đối ngoại; xử lý kịp thời, có hiệu quả nhiều vấn đề phức tạp, nhạy cảm phát sinh góp phần giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước, nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trong khu vực và thế giới.
1.4. Về lãnh đạo, chỉ đạo công tác dân vận, dân tộc, tôn giáo; hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể nhân dân
Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện và cụ thể hóa các nghị quyết của Trung ương về công tác dân vận; nâng cao hiệu quả công tác dân vận của cả hệ thống chính trị; ban hành nghị quyết về phát huy vai trò của đội ngũ doanh nhân trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Các quy định của Bộ Chính trị về Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội giám sát, phản biện xã hội và nhân dân góp ý xây dựng Đảng, chính quyền đã được thực hiện và đạt kết quả bước đầu.
Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã quan tâm chỉ đạo sơ kết, tổng kết các nghị quyết liên quan đến công tác dân vận, dân tộc, tôn giáo, các giai tầng trong xã hội; qua đó, có chủ trương, giải pháp tiếp tục thực hiện nhằm phát huy vai trò của các tầng lớp nhân dân trong thời gian tới. Chú ý giải quyết đúng đắn nhiều vấn đề liên quan đến dân tộc, tôn giáo phức tạp, nhạy cảm.
Ban Bí thư đã chỉ đạo xây dựng và ban hành các quy định liên quan đến chức năng, nhiệm vụ, kiện toàn tổ chức bộ máy, cán bộ của các cơ quan dân vận, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể nhân dân nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của các tổ chức này. Định hướng công tác chuẩn bị và tổ chức các đại hội đại biểu toàn quốc của các tổ chức chính trị - xã hội và các hội có đảng đoàn; tổ chức Đại lễ Phật đản Liên hợp quốc Vesak tại Việt Nam và các sự kiện lớn của các tôn giáo.
1.5. Về lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa
Lãnh đạo thành công cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIII và bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2011 - 2016. Tổng kết công tác nhiệm kỳ khóa XII và định hướng kiện toàn tổ chức, đổi mới hoạt động nhiệm kỳ khóa XIII của Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan tư pháp. Chuẩn bị nhân sự cấp cao của các cơ quan nhà nước, nhân sự chủ chốt Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, bảo đảm dân chủ, chặt chẽ, đúng quy trình, quy định. Chỉ đạo việc sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 1992, xác định rõ những nội dung cần sửa đổi, bổ sung để trình Trung ương xem xét, quyết định. Quan tâm lãnh đạo nâng cao chất lượng hoạt động của Quốc hội, làm tốt công tác thể chế hóa Hiến pháp năm 2013, định hướng Chương trình xây dựng pháp luật và những nội dung quan trọng của các dự án luật trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII. Lãnh đạo tiếp tục đổi mới, hoàn thiện bộ máy nhà nước, đẩy mạnh cải cách hành chính và thể chế, nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các cơ quan nhà nước.
Tiến hành tổng kết các nghị quyết của Bộ Chính trị khóa IX về Chiến lược cải cách tư pháp và công tác xây dựng pháp luật. Từ đó, xác định phương hướng tiếp tục thực hiện chủ trương cải cách tư pháp và xây dựng pháp luật trong thời gian tới.
Thực hiện chủ trương của Trung ương, Bộ Chính trị đã lập Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng. Ban Chỉ đạo đã xác định các nhiệm vụ công tác trọng tâm, phân công trách nhiệm cụ thể cho các thành viên và triển khai hoạt động đạt kết quả tích cực. Đã tập trung kiểm tra, giám sát các cấp ủy, tổ chức đảng trong việc lãnh đạo công tác phòng, chống tham nhũng; ban hành Chỉ thị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với việc phát hiện và xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng; nhiều vụ án lớn, vụ án phức tạp, tồn đọng kéo dài đã được tập trung chỉ đạo giải quyết, góp phần thực hiện công tác phòng, chống tham nhũng hiệu quả hơn. Chỉ đạo việc tổng kết công tác tiếp dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo; ban hành chỉ thị mới nhằm nâng cao chất lượng công tác này.
1.6. Về lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng Đảng
Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã dành nhiều thời gian, công sức tập trung cho công tác xây dựng Đảng và tạo được nhiều chuyển biến tích cực. Quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác lý luận, tổng kết một số vấn đề lý luận - thực tiễn qua 30 năm đổi mới, góp phần phát triển tư duy lý luận, tiếp tục hoàn thiện, bổ sung đường lối của Đảng, phục vụ cho việc chuẩn bị văn kiện Đại hội XII; chỉ đạo tổng kết thực hiện Nghị quyết 01 của Bộ Chính trị khóa VII về công tác lý luận gắn với tổng kết thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa IX về công tác tư tưởng, lý luận và báo chí, trên cơ sở đó ban hành nghị quyết mới về công tác lý luận và nghị quyết về công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị.
Ban hành Quy chế trao đổi, đối thoại về lý luận chính trị, nhằm mở rộng dân chủ, sáng tạo, phát huy trí tuệ, cống hiến của đội ngũ trí thức, chủ động đấu tranh với các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới.
Ban Bí thư chỉ đạo đổi mới việc học tập lý luận chính trị trong hệ thống giáo dục quốc dân; nội dung các hội thảo trao đổi lý luận giữa Đảng ta với một số đảng; qua đó, tiếp thu kinh nghiệm của các đảng bạn, bổ sung cho hệ thống lý luận của Đảng ta và tuyên truyền, quảng bá những thành tựu về công tác lý luận và tổng kết thực tiễn của Đảng ta với quốc tế.
Nhằm sắp xếp, phát triển, đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động báo chí, Bộ Chính trị đã nhiều lần cho ý kiến về Đề án quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025 và trình xin ý kiến Trung ương trước khi quyết định; trên cơ sở đó lãnh đạo Chính phủ, các cấp, các ngành triển khai thực hiện. Thường xuyên quan tâm chỉ đạo thực hiện công tác tư tưởng, thông tin tuyên truyền, nhất là trước những sự kiện chính trị quan trọng, các ngày lễ lớn của đất nước và đại hội đảng các cấp tiến tới Đại hội XII của Đảng. Chỉ đạo việc đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác điều tra, nghiên cứu dư luận xã hội; định hướng công tác tuyên truyền đối với những vấn đề quan trọng, nhạy cảm ở trong và ngoài nước; đẩy mạnh hoạt động thông tin đối ngoại, tập trung chấn chỉnh sai phạm của một số cơ quan báo chí, truyền thông, đấu tranh phản bác các tư tưởng, luận điệu phản động, ngăn chặn, hạn chế ảnh hưởng thông tin xấu trên mạng Internet... tạo đồng thuận trong Đảng, trong nhân dân và sự ủng hộ của quốc tế.
Chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng từ Trung ương đến cơ sở thực hiện nghiêm túc Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI về "Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay", gắn với việc thực hiện Chỉ thị 03 của Bộ Chính trị về "Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh", xác định đây là nhiệm vụ quan trọng của công tác xây dựng Đảng, là công việc thường xuyên của mọi cấp ủy, tổ chức đảng và đảng viên. Đã ban hành và chỉ đạo việc thực hiện một số quy định, quy chế nhằm thực hiện tốt Nghị quyết Trung ương 4; nhất là việc thực hiện Quy định lấy phiếu tín nhiệm đối với thành viên lãnh đạo cấp ủy và cán bộ lãnh đạo trong các cơ quan đảng, nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội.
Nhằm nâng cao chất lượng hoạt động của một số cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị, đã ban hành quyết định về chức năng, nhiệm vụ các cơ quan đảng, đảng ủy khối, các ban chỉ đạo của Trung ương. Chỉ đạo xây dựng nhiều quy chế, quy định về quan hệ lãnh đạo giữa Bộ Chính trị, Ban Bí thư với các tỉnh ủy, thành ủy, ban cán sự đảng, đảng đoàn, đảng ủy trực thuộc Trung ương; giữa các đảng đoàn, ban cán sự đảng, đảng ủy với lãnh đạo cơ quan; ban hành, sửa đổi, bổ sung quy định về chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức, mối quan hệ công tác của một số cấp ủy, tổ chức đảng cho phù hợp với tình hình thực tiễn. Ban hành Quy định về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của ban nội chính tỉnh ủy, thành ủy, chỉ đạo việc thành lập và bố trí nhân sự chủ chốt các cơ quan này.
Công tác cán bộ được quan tâm chỉ đạo và có nhiều tiến bộ. Đã tổng kết Nghị quyết 11 của Bộ Chính trị khóa IX về công tác luân chuyển cán bộ, đề ra giải pháp nâng cao hiệu quả công tác này. Nghiêm túc triển khai thực hiện chủ trương của Trung ương về quy hoạch cán bộ cấp chiến lược nhiệm kỳ 2016 - 2021 và các nhiệm kỳ tiếp theo, trong đó có quy hoạch Bộ Chính trị, Ban Bí thư. Tổ chức 6 lớp bồi dưỡng cán bộ nguồn của Trung ương, các lớp bồi dưỡng bí thư cấp ủy huyện. Phân công công tác đối với một số đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng và bố trí, sắp xếp, luân chuyển cán bộ thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý. Bộ Chính trị đã ban hành quy định thống nhất về quản lý biên chế của hệ thống chính trị và thành lập Ban Chỉ đạo để tổ chức thực hiện tốt nhiệm vụ này. Chỉ đạo sơ kết công tác bảo vệ chính trị nội bộ, trên cơ sở đó ban hành Chỉ thị về công tác này và thành lập Tiểu ban Bảo vệ chính trị nội bộ Trung ương trực thuộc Bộ Chính trị nhằm góp phần xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh. Đã ban hành Chỉ thị 36 về đại hội đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng; chỉ đạo chặt chẽ, kịp thời công tác chuẩn bị và tổ chức đại hội đảng bộ các cấp đạt kết quả tốt. Hướng dẫn thực hiện Quy chế bầu cử trong Đảng và công tác nhân sự cấp ủy tại đại hội đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội XII của Đảng.
Luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác kiểm tra, giám sát góp phần tăng cường kỷ cương, kỷ luật trong Đảng với trọng tâm là thực hiện kế hoạch, biện pháp khắc phục những hạn chế, khuyết điểm sau tự phê bình và phê bình theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 về xây dựng Đảng và thực hiện Chỉ thị 03 của Bộ Chính trị về học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh đối với một số cấp ủy và tổ chức đảng trực thuộc Trung ương. Đồng thời, chỉ đạo hướng dẫn các cấp ủy, tổ chức đảng tự kiểm tra. Đã sửa đổi, bổ sung các quy định về xử lý kỷ luật đảng viên, về giải quyết khiếu nại, tố cáo đối với đảng viên là cán bộ thuộc diện Trung ương quản lý. Xem xét, kết luận xử lý kỷ luật một số cán bộ theo đúng quy định của Điều lệ Đảng. Chỉ đạo giải quyết một số đơn tố cáo gây dư luận phức tạp trong xã hội liên quan đến cán bộ thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý. Ban hành quy định về giám sát cán bộ thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý; hướng dẫn việc thực hiện chất vấn tại các kỳ họp Ban Chấp hành Trung ương.
2. KHUYẾT ĐIỂM
Việc lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện chủ trương cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng; thể chế hóa chủ trương phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và bàn các giải pháp lãnh đạo, chỉ đạo phát triển kinh tế - xã hội còn chậm so với yêu cầu. Chưa quyết liệt trong chỉ đạo giải quyết một số vấn đề kinh tế - xã hội phức tạp, ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của nền kinh tế, đời sống của nhân dân, như: tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc của các doanh nghiệp; chống buôn lậu, gian lận thương mại; tình trạng ô nhiễm môi trường; vệ sinh an toàn thực phẩm, về tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước; giao quyền tự chủ cho đơn vị sự nghiệp công; về nợ công; nợ xấu của các tổ chức tín dụng; thị trường bất động sản... Trong một số trường hợp, chưa chú ý kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế - xã hội với bảo đảm quốc phòng, an ninh, nhất là ở những lĩnh vực, địa bàn trọng điểm, chiến lược.
Công tác nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn đã được chú trọng, song chưa giải quyết thỏa đáng một số vấn đề đặt ra từ thực tiễn. Định hướng tư tưởng, dư luận; công tác thông tin, tuyên truyền để cán bộ, đảng viên và nhân dân hiểu đúng chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước có lúc chưa chủ động, kịp thời, nhất là những vấn đề phức tạp, nhạy cảm. Công tác tuyên truyền về hoạt động của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư còn hạn chế. Việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh ở một số địa phương, cơ quan, đơn vị chưa được quan tâm đúng mức. Việc lãnh đạo, chỉ đạo khắc phục những hạn chế, yếu kém trong công tác quản lý các mạng xã hội, blog cá nhân kết quả còn hạn chế. Công tác thông tin đối ngoại được mở rộng nhưng hiệu quả chưa cao. Việc xây dựng nền văn hóa mới và đấu tranh ngăn chặn ảnh hưởng của văn hóa độc hại chưa được chú trọng đúng mức. Đấu tranh phản bác các luận điệu sai trái, phản động có lúc, có việc chưa kịp thời, sắc bén. Một số vấn đề xã hội bức xúc kéo dài chậm khắc phục.
Triển khai Nghị quyết Trung ương 8 khóa XI về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc ở một số địa phương, đơn vị còn chậm. Bảo vệ nội bộ, an ninh tư tưởng văn hóa, an ninh thông tin và giữ gìn bí mật của Đảng, Nhà nước ở một số nơi chưa chặt chẽ, còn sơ hở. Chưa có biện pháp khắc phục một cách căn cơ biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong một số cán bộ, đảng viên. Công tác chỉ đạo, nghiên cứu, phân tích và dự báo tình hình có lúc chưa kịp thời, nhất là một số xu hướng lớn trên thế giới có tác động đến nước ta như vấn đề "cách mạng màu", "xã hội dân sự"...; chưa quan tâm đúng mức đến công tác quản lý người nước ngoài ở Việt Nam. Lãnh đạo việc phối hợp giữa các ngành, các cấp trong hoạt động đối ngoại, có một số việc chưa chặt chẽ, còn chồng chéo, hiệu quả thấp; một số thỏa thuận quốc tế triển khai thực hiện chậm.
Một số chủ trương đúng đắn của Đảng chậm được thể chế hóa thành pháp luật, chậm đi vào cuộc sống. Một số văn bản quy phạm pháp luật được ban hành chất lượng thấp, thiếu thực tiễn, gây bức xúc trong nhân dân nhưng chậm chỉ đạo khắc phục. Một số nghị quyết, chỉ thị chưa được sơ kết, tổng kết hoặc triển khai thực hiện chưa kịp thời, chất lượng chưa cao. Lãnh đạo, chỉ đạo công tác cải cách hành chính, cải cách tư pháp, phòng, chống tham nhũng, lãng phí đã được quan tâm nhưng hiệu quả còn hạn chế; chưa kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong thực hiện một số nội dung của chiến lược cải cách tư pháp. Giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân chưa có chuyển biến rõ nét, tình hình tranh chấp, khiếu kiện ở một số nơi vẫn còn phức tạp, gay gắt.
Công tác đánh giá cán bộ vẫn là điểm yếu, hằng năm Bộ Chính trị, Ban Bí thư chưa đánh giá cán bộ theo phân cấp quản lý theo Quy chế làm việc. Chưa chỉ đạo nghiên cứu tổng thể, sâu sắc về tình hình tổ chức đảng, đảng viên và sơ kết, tổng kết việc thí điểm thực hiện một số mô hình về tổ chức đảng trong doanh nghiệp. Chưa quan tâm đúng mức chỉ đạo nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ. Chậm nghiên cứu tổng thể các chế độ, chính sách chung cho cán bộ trong cả hệ thống chính trị. Lãnh đạo, chỉ đạo công tác kiểm tra, giám sát một số nghị quyết, chỉ thị chưa thường xuyên. Việc thực hiện chủ trương thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, phô trương, hình thức trong tổ chức lễ hội, đi công tác nước ngoài kết quả còn hạn chế.
B- KIỂM ĐIỂM VỀ ĐỔI MỚI PHƯƠNG THỨC LÃNH ĐẠO, PHONG CÁCH VÀ LỀ LỐI LÀM VIỆC
I- BAN CHẤP HÀNH TRUNG ƯƠNG
1. ƯU ĐIỂM
Ban Chấp hành Trung ương hoạt động theo đúng Quy chế và Chương trình làm việc toàn khóa; đồng thời, có điều chỉnh, bổ sung phù hợp với tình hình thực tiễn. Quan tâm lãnh đạo thực hiện toàn diện các nhiệm vụ phát triển kinh tế là trung tâm, xây dựng Đảng là then chốt, phát triển văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, 2 nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Giải quyết đúng đắn, kịp thời những vấn đề quan trọng của Đảng và đất nước theo đúng trách nhiệm, quyền hạn.
Thực hiện đúng nguyên tắc tập trung dân chủ, thống nhất cao trong nhiều vấn đề khi xem xét, quyết định. Đã phát huy trí tuệ, huy động sự tham gia của các đồng chí Trung ương, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, cán bộ lão thành cách mạng, các nhà khoa học, quản lý, trí thức, văn nghệ sĩ, đông đảo cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân trong việc chuẩn bị và thảo luận các đề án trình Trung ương và các văn kiện Đại hội XII của Đảng. Thực hiện nghiêm việc chất vấn và trả lời chất vấn trong các kỳ họp Ban Chấp hành Trung ương.
Việc điều hành hội nghị Ban Chấp hành Trung ương đã có đổi mới theo hướng đề cao hơn trách nhiệm của đồng chí Tổng Bí thư, các đồng chí lãnh đạo chủ chốt của Đảng, Nhà nước, các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị chủ trì chuẩn bị đề án.
2. KHUYẾT ĐIỂM
Một số nhiệm vụ đề ra trong Nghị quyết Trung ương 5 khóa X về tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động của hệ thống chính trị, nhất là đối với các cơ quan tư pháp và các tổ chức chính trị - xã hội chưa đạt nhiều kết quả. Phương thức Đảng lãnh đạo, cầm quyền trong điều kiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, phát huy dân chủ, hội nhập quốc tế sâu rộng... chưa rõ nhưng chậm được xác định.
Việc tổ chức các hội nghị Trung ương chưa có nhiều cải tiến. Chưa khắc phục được tình trạng ban hành nhiều nghị quyết, kết luận, nên việc tổ chức quán triệt và triển khai thực hiện hiệu quả chưa cao. Việc tổ chức thực hiện nghị quyết vẫn còn là khâu yếu. Một số đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng còn ít tham gia, góp ý kiến vào các quyết định của Trung ương.
II- BỘ CHÍNH TRỊ, BAN BÍ THƯ
1. ƯU ĐIỂM
Các đồng chí Bộ Chính trị, Ban Bí thư luôn giữ gìn phẩm chất, đạo đức; bản lĩnh vững vàng, kiên định; nêu cao tinh thần trách nhiệm, chủ động, tận tụy, bình tĩnh và cẩn trọng trong công việc, làm việc có hiệu quả; thực hiện tốt các nhiệm vụ được phân công.
Tập thể Bộ Chính trị, Ban Bí thư đoàn kết, kiên định về chính trị, tư tưởng; nghiêm túc thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ và quy chế làm việc, giải quyết công việc đúng thẩm quyền, bảo đảm sự lãnh đạo tập thể, đồng thời phát huy được vai trò, trách nhiệm cá nhân trong phạm vi nhiệm vụ được phân công. Sinh hoạt của Bộ Chính trị, Ban Bí thư dân chủ, giữ vững nguyên tắc làm việc.
Bộ Chính trị, Ban Bí thư cơ bản hoạt động theo đúng chương trình làm việc hằng năm, hằng quý, hằng tuần, đồng thời có điều chỉnh, bổ sung để giải quyết kịp thời những vấn đề phát sinh. Đã xử lý đúng đắn, bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện, nhưng có trọng tâm, trọng điểm. Báo cáo đầy đủ, kịp thời với Ban Chấp hành Trung ương những vấn đề quan trọng trước khi quyết định và những công việc mà Bộ Chính trị đã giải quyết giữa hai kỳ hội nghị Trung ương. Các đồng chí lãnh đạo chủ chốt thường xuyên hội ý xử lý kịp thời những vấn đề hệ trọng, đột xuất về quốc phòng, an ninh, đối ngoại và tổ chức cán bộ...
Việc phân công, phân cấp trong giải quyết công việc giữa Bộ Chính trị và Ban Bí thư, giữa tập thể và các đồng chí Bộ Chính trị, Ban Bí thư phụ trách từng lĩnh vực và quan hệ lãnh đạo giữa Bộ Chính trị, Ban Bí thư với Đảng đoàn Quốc hội, Ban cán sự đảng Chính phủ, ban cán sự đảng các bộ, ngành, Đảng đoàn Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội rõ ràng, cụ thể hơn. Bộ Chính trị, Ban Bí thư và các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư chủ động, tích cực chỉ đạo chuẩn bị đề án trình Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư khi được phân công. Chỉ đạo việc tổ chức học tập, quán triệt nghị quyết đã có những cải tiến, nêu cao vai trò trách nhiệm của bí thư cấp ủy và đội ngũ báo cáo viên các cấp; đã tăng cường tổ chức các hội nghị cán bộ toàn quốc bằng hình thức trực tuyến, tiết kiệm thời gian và kinh phí.
Phong cách và lề lối làm việc tiếp tục có sự đổi mới, mỗi phiên họp giải quyết được nhiều công việc. Tập thể Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã trực tiếp làm việc với tập thể ban thường vụ cấp ủy một số địa phương. Các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị đã dành nhiều thời gian làm việc với các ban đảng, ban cán sự đảng, đảng đoàn và cấp ủy đảng trực thuộc Trung ương; dành thời gian nghiên cứu thực tiễn, kiểm tra việc thực hiện nghị quyết, chỉ thị của Trung ương và nắm tình hình, giúp địa phương, đơn vị xử lý những khó khăn, vướng mắc hoặc chỉ đạo tổng kết, sơ kết theo lĩnh vực được phân công. Thủ tục lễ tân khi các đồng chí lãnh đạo đi thăm và làm việc tại địa phương, đơn vị... được đổi mới theo hướng thiết thực, tiết kiệm, hiệu quả, không phô trương, hình thức, được cán bộ, đảng viên, nhân dân đồng tình.
2. KHUYẾT ĐIỂM
Quy định về vai trò, thẩm quyền và trách nhiệm cá nhân, nhất là người đứng đầu, cơ chế phối hợp và phân cấp trong một số lĩnh vực chưa rõ nhưng chậm sửa đổi, bổ sung phù hợp với tình hình thực tiễn. Một số quy chế, quy định có lúc, có nơi chưa được thực hiện một cách nghiêm túc.
Ban Bí thư còn ít chỉ đạo, kiểm tra việc chuẩn bị các nội dung đưa ra Bộ Chính trị thảo luận, quyết định theo Quy chế làm việc. Việc học tập, nghiên cứu chuyên đề của Bộ Chính trị, Ban Bí thư còn ít. Một số cuộc làm việc với các địa phương, đơn vị chưa phát huy tốt vai trò tham mưu của các ban, bộ, ngành Trung ương trong việc nắm tình hình, đề xuất nội dung làm việc nên kết quả còn hạn chế.
C- ĐÁNH GIÁ CHUNG VÀ MỘT SỐ KINH NGHIỆM
I- ĐÁNH GIÁ CHUNG
Nhiệm kỳ qua, trong bối cảnh có nhiều khó khăn, thách thức, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã luôn bám sát các quan điểm, đường lối, cụ thể hóa nhiều nội dung quan trọng của Cương lĩnh, Chiến lược, Nghị quyết Đại hội XI của Đảng, xây dựng Chương trình làm việc toàn khóa và bổ sung kịp thời phù hợp với tình hình thực tiễn, ra các quyết sách đúng, phù hợp, giải quyết nhiều vấn đề về kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại; xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị đạt được nhiều thành quả to lớn, quan trọng; nổi bật là:
Trước tình hình kinh tế thế giới phục hồi chậm hơn so với dự báo, cùng với khủng hoảng nợ công, cạnh tranh ngày càng quyết liệt giữa các nước lớn tại khu vực, diễn biến phức tạp ở Biển Đông và những khó khăn trong nước tác động bất lợi đến kinh tế - xã hội nước ta..., Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã kịp thời điều chỉnh trọng tâm chỉ đạo, điều hành theo hướng ưu tiên tập trung kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, duy trì tăng trưởng hợp lý, bảo đảm an sinh xã hội. Nền kinh tế tiếp tục ổn định và phát triển, tiềm lực kinh tế đất nước được nâng lên; tăng trưởng kinh tế đạt tốc độ khá, năm sau cao hơn năm trước; lạm phát năm 2015 thấp nhất so với nhiều năm gần đây; đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế và thực hiện ba đột phá chiến lược đạt một số kết quả bước đầu; phát triển toàn diện cả công nghiệp, dịch vụ và nông nghiệp; xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo đạt nhiều kết quả; giáo dục và đào tạo, y tế, khoa học và công nghệ, văn hóa, xã hội tiếp tục phát triển; đời sống của nhân dân được cải thiện; an sinh xã hội có tiến bộ; bảo vệ tài nguyên, môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu có những chuyển biến tích cực.
Trước những diễn biến mới, phức tạp về tình hình quốc tế và khu vực, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã kịp thời lãnh đạo, chỉ đạo tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh; giữ vững ổn định chính trị-xã hội; chủ động, tích cực hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, có hiệu quả, nhất là với các đối tác quan trọng; kiên quyết, kiên trì đấu tranh giữ vững độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước. Vị thế, uy tín của Đảng, Nhà nước ta trên trường quốc tế ngày càng nâng cao.
Công tác xây dựng Đảng, hệ thống chính trị được chú trọng, đạt nhiều kết quả quan trọng; nhất là việc triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 về công tác xây dựng Đảng. Năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng không ngừng được nâng cao. Đã lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ việc xây dựng và thông qua Hiến pháp năm 2013 và các luật bảo đảm thể chế hóa kịp thời Cương lĩnh và Nghị quyết Đại hội XI của Đảng. Tổ chức hoạt động của Quốc hội, Chính phủ, cơ quan tư pháp, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân các cấp có nhiều đổi mới và hiệu quả hơn. Dân chủ xã hội chủ nghĩa và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc tiếp tục được phát huy.
Những thành quả đạt được trong nhiệm kỳ vừa qua có nhiều nguyên nhân, trong đó quan trọng nhất là sự nỗ lực phấn đấu của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta. Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư luôn kiên định, vững vàng về chính trị, giữ vững nguyên tắc tập trung dân chủ, đoàn kết thống nhất, nêu cao trách nhiệm, nhạy bén, ứng xử linh hoạt, kịp thời có đối sách phù hợp với diễn biến mới của tình hình, đã phát huy tốt sức mạnh tổng hợp của đất nước, tranh thủ sự giúp đỡ, hợp tác của cộng đồng quốc tế để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Mặc dù vậy, công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư vẫn còn một số hạn chế, khuyết điểm. Công tác dự báo, hoạch định đường lối và nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn chưa đáp ứng yêu cầu đổi mới. Kinh tế vĩ mô ổn định chưa vững chắc; tăng trưởng kinh tế thấp hơn 5 năm trước, không đạt mục tiêu đề ra; năng suất, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh của nền kinh tế còn thấp. Việc thể chế hóa và tổ chức thực hiện nghị quyết vẫn là khâu yếu, chuyển biến chậm. Triển khai chủ trương đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế còn chậm. Lãnh đạo, chỉ đạo lĩnh vực giáo dục và đào tạo, y tế, khoa học và công nghệ, văn hóa, xã hội có nhiều hạn chế, yếu kém, nhưng chậm được khắc phục. Công tác tư tưởng, tuyên truyền có việc, có lúc chưa theo kịp tình hình. Việc ngăn chặn và đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên kết quả chưa đạt yêu cầu đề ra. Công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí chưa có nhiều chuyển biến. Lãnh đạo, chỉ đạo cải cách hành chính, cải cách tư pháp có mặt chưa tiến bộ rõ rệt. Một số mặt công tác xây dựng Đảng, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị-xã hội chuyển biến chậm.
Những thiếu sót, khuyết điểm trên có nguyên nhân khách quan và chủ quan, nhưng nguyên nhân quan trọng là do hoạt động, phương thức lãnh đạo của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư trên một số lĩnh vực còn hạn chế; chưa tập trung quyết liệt trong lãnh đạo tổ chức thực hiện nghị quyết; trách nhiệm cá nhân người đứng đầu trong một số lĩnh vực chưa rõ...
Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư xin nghiêm túc tự phê bình trước Đại hội và toàn Đảng, toàn dân về những khuyết điểm, thiếu sót nêu trên.
II- BÀI HỌC KINH NGHIỆM
Qua công tác lãnh đạo, chỉ đạo trong nhiệm kỳ Đại hội XI của Đảng, rút ra một số bài học kinh nghiệm sau:
1. Trong lãnh đạo phải toàn diện, nhưng có trọng tâm, trọng điểm; bám sát Cương lĩnh, Chiến lược, Nghị quyết Đại hội, Quy chế làm việc và các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư. Trong chỉ đạo phải quyết liệt, kiên trì, sáng tạo, luôn theo dõi, bám sát tình hình thực tiễn của đất nước và thế giới; nâng cao khả năng dự báo, phát hiện những diễn biến mới, những vấn đề lớn, quan trọng phát sinh để kịp thời đề ra chủ trương, nhiệm vụ, giải pháp cho phù hợp.
2. Trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội cần kiên trì thực hiện các mục tiêu lâu dài, các nhiệm vụ cơ bản; chú trọng ổn định kinh tế vĩ mô, cải thiện môi trường đầu tư, bảo đảm an sinh xã hội; phát huy mọi nguồn lực trong và ngoài nước. Đồng thời, phải giải quyết dứt điểm những yếu kém, ách tắc, tạo đột phá, để giữ vững và đẩy nhanh nhịp độ phát triển, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
3. Chủ động, sáng tạo trong điều hành nhằm phát huy tốt sự phối hợp chặt chẽ giữa các ngành, các cấp trong xử lý những vấn đề quan trọng, tình huống phức tạp liên quan đến chính trị, tư tưởng, kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại.
4. Thường xuyên nêu cao vai trò trách nhiệm, tính tiền phong gương mẫu, giữ vững kỷ luật, kỷ cương trong lãnh đạo quản lý, điều hành của các cấp ủy, người đứng đầu các tổ chức đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị-xã hội.
5. Chú trọng công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, nâng cao vai trò, năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng; đổi mới phương thức lãnh đạo; đồng thời, phát huy tính năng động, sáng tạo, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của Nhà nước, chất lượng hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân. Phát huy dân chủ trong Đảng, trong xã hội, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tạo sự nhất trí trong Đảng và đồng thuận xã hội. Kiên trì, kiên quyết chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức; đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu; chú trọng chống "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ.
Ban Chấp hành Trung ương khóa XI mong muốn, những ưu điểm, kinh nghiệm trong nhiệm kỳ qua sẽ được Ban Chấp hành Trung ương khóa XII kế thừa và phát huy; đồng thời, những khuyết điểm, yếu kém sớm được khắc phục để nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Ban Chấp hành Trung ương, tiếp tục lãnh đạo đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, đưa đất nước ta vững bước tiến lên trong những năm tới, xứng đáng với sự tin cậy và giao phó của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta.