Thông tin từ Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Kạn cho biết, sự cố sạt lở hồ thải quặng đuôi số 1 của Xưởng tuyển nổi mỏ kẽm chì Chợ Điền của Chi nhánh Kim loại màu Bắc Kạn trực thuộc Công ty cổ phần Kim loại màu Thái Nguyên (VIMICO) xảy ra lần đầu tiên và có tác động ảnh hưởng đến hai tỉnh Bắc Kạn và Tuyên Quang.
Bắc Kạn đã thành lập Tổ điều tra sự cố sạt lở hồ chứa quặng đuôi tại mỏ kẽm chì Chợ Điền để giám định nguyên nhân sự cố.
Tuy nhiên, hiện nay trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn và các tỉnh lân cận không có chuyên gia chuyên ngành kỹ thuật hồ đập, đơn vị, tổ chức kiểm định nào đủ điều kiện, năng lực thực hiện giám định chất lượng công trình phục vụ đánh giá nguyên nhân sự cố và đưa ra giải pháp khắc phục. Công tác chỉ đạo các giải pháp khắc phục sự cố gặp nhiều khó khăn.
Vì vậy tỉnh Bắc Kạn báo cáo và đề nghị Bộ Công thương xem xét phối hợp chỉ đạo giải quyết sự cố, cử chuyên gia hỗ trợ hoặc giới thiệu đơn vị tư vấn kiểm định có kinh nghiệm, năng lực để thực hiện giám định chất lượng công trình phục vụ đánh giá nguyên nhân sự cố và đưa ra giải pháp khắc phục.
 |
Vị trí bị vỡ tại thân đập đã được khắc phục, gia cố ngăn không cho chảy thêm bùn thải ra môi trường. (Ảnh: TUẤN SƠN) |
Trước đó, như Nhân Dân điện tử đã thông tin, do ảnh hưởng của cơn bão Yagi (cơn bão số 3), vào hồi 7 giờ 20 phút ngày 9/9, đập hồ chứa thải quặng đuôi số 1 bị sạt lở một phần mặt đập.
Bùn thải quặng đuôi chảy ra làm ngập, sạt lở tuyến đường từ thôn Bản Nhượng đến xưởng tuyển nổi và một phần chảy ra suối Bản Nhượng. Bùn thải theo suối chảy gây ảnh hưởng đến xã Bản Thi, Yên Thịnh huyện Chợ Đồn (Bắc Kạn) và 3 xã của tỉnh Tuyên Quang.
Theo báo cáo của doanh nghiệp, khối lượng bùn thải quặng đuôi chảy, trôi ra ngoài môi trường khoảng từ 1.000-1.500m3.
Thống kê sơ bộ của huyện Chợ Đồn cho thấy có 132 hộ dân tại xã Bản Thi và Yên Thịnh bị thiệt hại về tài sản, hoa màu khoảng 5,4 tỷ đồng (chưa tính thiệt hại bên tỉnh Tuyên Quang).
Thủ tướng chỉ đạo tăng cường công tác vận hành, điều tiết hồ chứa thủy điện, bảo đảm an toàn hệ thống đê
Sau khi xảy ra sự cố sạt lở, Chi nhánh đã dừng hoạt động sản xuất để tập trung lực lượng thực hiện công tác khắc phục sự cố. Chi nhánh đã huy động máy móc, phương tiện và lực lượng công nhân tại chỗ đóng bao đất để đắp lên các khu vực mặt đập bị sạt lở, chuẩn bị các cọc tre và thực hiện công tác chuẩn bị kè rọ đá tại các vị trí sạt lở và phân luồng dòng nước ở khu vực thượng nguồn để giảm dòng chảy tập trung.
Hiện nay, doanh nghiệp vẫn đang tiếp tục thực hiện các công việc khắc phục và đến nay đã cơ bản ngăn chặn không để thải quặng đuôi từ hồ thải chảy thêm ra môi trường. Chi nhánh cũng đang tập trung thu gom bùn thải đã chảy ra môi trường.
 |
Cơ quan chức năng của tỉnh Bắc Kạn chọn, khoanh định trên bản đồ các vị trí lấy mẫu xét nghiệm. (Ảnh: TUẤN SƠN) |
Theo tìm hiểu của phóng viên, hồ chứa quặng đuôi (hồ số 1) có quy mô thể tích theo thiết kế là 460.000m3. Tại thời điểm tháng 1/2024 theo báo cáo của doanh nghiệp, hồ 1 đã chứa lượng quặng đuôi là 395.204m3.
Hồ số 1 bắt đầu hoạt động vào năm 2000. Thân đập hồ được đắp bằng đất sét theo phương pháp lu lèn; chiều cao đập lớn nhất hiện tại là 20m; chiều dài đỉnh đập là 180m; diện tích đập hiện tại là 0,3ha
Trong quá trình khai thác, chế biến khoáng sản mỏ kẽm chì Chợ Điền, doanh nghiệp xây dựng, vận hành 3 hồ chứa quặng đuôi, trong đó hồ xảy ra sự cố sạt lở là hồ số 1.
Hiện tại, tỉnh Bắc Kạn đã chỉ đạo chi nhánh tập trung ngăn chặn, khống chế, khoanh vùng nguồn chất thải, không để chất thải tiếp tục chảy ra ngoài hồ chứa xuống sông. Tiến hành dọn dẹp bùn thải đã chảy trôi ra ngoài, cũng như chi trả các thiệt hại của người dân do ảnh hưởng của sự cố sạt lở và chi phí tổ chức khắc phục ứng phó sự cố môi trường, phục hồi môi trường theo quy định.
Bắc Kạn cũng yêu cầu doanh nghiệp dừng mọi hoạt động sản xuất của xưởng tuyển cho đến khi khắc phục xong các hạng mục công trình bảo vệ môi trường, bảo đảm xử lý toàn bộ chất thải của xưởng.
