Ấn Độ, sức bật từ làng nghề

ND – Ấn Ðộ có nhiều nghề truyền thống, có giá trị kinh tế và nghệ thuật cao như sản xuất tơ lụa, đồ trang sức, kim cương, gốm mỹ nghệ... Chính phủ Ấn Ðộ xác định sản phẩm từ những nghề này là những mặt hàng mũi nhọn xuất khẩu đặc biệt của nước này.

Ấn Ðộ có nhiều nghề truyền thống, đặc biệt là những làng nghề vùng miền nam. Ðó là những nghề có giá trị kinh tế và nghệ thuật cao như sản xuất tơ lụa, đồ trang sức, kim cương, gốm mỹ nghệ...

Chính phủ Ấn Ðộ xác định sản phẩm từ những nghề này là những mặt hàng mũi nhọn xuất khẩu đặc biệt của nước này. Ấn Ðộ có nhiều chủ trương chính sách nhằm giữ gìn và phát triển các làng nghề truyền thống và làng nghề mới, nhiều biện pháp được đặt ra cũng như thực hiện có hiệu quả ở nhiều vùng và địa phương.

Thành phố cảng Chennai ở miền nam Ấn Ðộ, nơi tập trung các nhà máy sản xuất, xưởng dệt, vốn là cửa ngõ để xuất hàng thổ cẩm của cả vùng Tamil Nadura thế giới. Các làng nghề thổ cẩm (hay còn gọi là saree) có tiếng như Kanchiphuram, Pondichery, Salem, Kumbakonam... Nhiều cơ sở sản xuất trong các làng nghề có vốn dùng cho sản xuất ít, công nghệ và kỹ thuật đơn giản, chủ yếu dựa trên các bí quyết gia truyền. Nét văn hóa nghệ thuật lâu đời được thể hiện rất rõ trên các sản phẩm thủ công truyền thống.

Từ thế kỷ thứ tư, thổ cẩm Ấn Ðộ đã bán qua Ba Tư, Trung Quốc. Ðến thế kỷ 16, người châu Âu bắt đầu giành nhau mua các sản phẩm của Ấn Ðộ như gừng, quế, đồ trang sức bằng ngọc, thổ cẩm. Trong đó, thổ cẩm được mua nhiều nhất.

Thổ cẩm Ấn Ðộ dày và bền vì được dệt công phu, xe ba sợi tơ chập một để làm sợi dọc sợi ngang. Lá cây và các mầu thiên nhiên được dùng để nhuộm sợi. Sau khi dệt xong, hoa văn được thêu lên bằng những sợi vàng nguyên chất, những sợi vàng bắt buộc phải được kéo thật nhỏ. Một tấm thổ cẩm có thể mất cả vài tuần để mới xong.

Sanganor nằm cách thành phố Jaipur khoảng bảy km về phía nam, nổi tiếng về nghề sản xuất vải in truyền thống. Vải được sử dụng là loại vải thô, sợi to, nhiều chất cotton, đặc biệt là vải được nhuộm và in hoàn toàn bằng tay. Vải thường có mầu xanh, xanh đen, đen, đỏ, vàng được kết hợp cách trang trí hoa văn đặc trưng, sặc sỡ sắc mầu với hình sọc vằn, hình hoa và con vật. Phía trước mỗi nhà đều có những khoảng sân rộng để phơi những tấm vải sai khi được nhuộm và in.

Những khu đất phơi vải nối tiếp nhau trông như những bức tranh khổng lồ rực rỡ dưới cái nắng gắt. Theo người dân địa phương, chính cái nóng khắc nghiệt ấy lại rất thuận tiện cho nghề sản xuất vải in này. Vì phơi vải trên cát làm vải rất nhanh khô. Vải in là chất liệu hấp dẫn để may ghagras, một loại áo khoác mà phụ nữ ở vùng này vẫn thường dùng, mà còn được sử dụng linh hoạt trong cuộc sống như làm ga trải giường, vải may đồ nội thất...

Ngày nay loại vải, gấm ở các nước công nghiệp đều làm bằng máy nên khi may thành sản phẩm dễ bị trùng lặp nên nhiều người không ưa chuộng. Họ quay sang dùng thổ cẩm Ấn Ðộ. Thổ cẩm, vải in của Ấn Ðộ được dệt thủ công nên không tấm nào giống tấm nào và ngày càng được xuất khẩu tới nhiều nước trên thế giới. Nhiều người châu Âu đầu tư vào vùng Tamil Nadu để sản xuất thổ cẩm.

Từ năm 1997, công ty Lesage (Pháp) đầu tư vào một làng nghề ở ngoại ô Chennai, với sự hợp tác của chuyên gia Malavika Rao (Ấn Ðộ) sản xuất thủ công thổ cẩm để bán cho Hollywood và các trung tâm thời trang lớn của thế giới như Luân Ðôn, Milan... Sản phẩm của công ty bán rất chạy mặc dù tấm rẻ nhất để may một chiếc váy cũng 300 USD. Không những thế, du khách cũng thích tìm đến tận làng nghề, cơ sở sản xuất để mua thổ cẩm. Ngoài ra, đối với nghề thủ công kim loại, một cơ quan dịch vụ thủ công kim loại được thành lập do sự trợ giúp của tổ chức quốc tế UNDP với vốn đầu tư trên 30 triệu rupee.

Ấn Ðộ tích cực giúp đỡ và hỗ trợ về tài chính cho các làng nghề. Chính phủ đã thực hiện chương trình phát triển nông thôn tổng hợp, thúc đẩy nghề tiểu thủ công để tạo việc làm, tăng thu nhập cho dân cư ở nông thôn. Các làng nghề truyền thống được vay vốn trung hạn và dài hạn từ 5-10 năm với lãi suất thấp để mua sắm máy móc thiết bị. Mặt khác, chương trình cũng chú trọng đến việc hướng dẫn kỹ thuật, cung cấp vật tư, nâng cao tay nghề, hỗ trợ dịch vụ và tiêu thụ sản phẩm cho làng nghề.