GS Scott E. Fahlman của ĐH Carnegie Mellon (bang Pennsylvania) cho biết, 25 năm trước đây, ông là người đầu tiên sử dụng ba phím: hai chấm, gạch ngang và ngoặc đơn đóng – để thể hiện một gương mặt cười theo chiều nằm ngang trong một tin nhắn soạn trên máy tính.
Để kỷ niệm 25 năm ngày “mặt cười” xuất hiện, GS Fahlman và các bạn đồng nghiệp đã mở một cuộc thi hằng năm dành cho sinh viên với chủ đề đổi mới công cụ hỗ trợ giao tiếp trên máy tính, với giải thưởng mang tên “Mặt cười” trị giá 500USD do Yahoo Inc. tài trợ.
Các chuyên gia về ngôn ngữ cho rằng, “mặt cười” và các biểu tượng tương tự được dùng để bày tỏ cảm xúc, còn gọi là emoicons (ghép của hai từ emotional và icons ), đã đem đến cho người dùng một cách thể hiện cảm xúc hết sức súc tích trong thư và tin nhắn điện tử mà nếu không có nó thì người đối thoại sẽ khó mà biết được.
GS Fahlman sử dụng biểu tượng “mặt cười” lần đầu trong một bản tin điện tử, phát lên mạng vào trưa ngày 19-9-1982, trong khi tham gia tranh luận về sự hạn chế của tính hài hước trên mạng và làm thế nào để thể hiện một cách nhẹ nhàng các cảm xúc của mình. “Tôi đã gợi ý dùng các ký tự sau để thể hiện sự vui vẻ: :-),” GS Fahlman viết. “Hãy nhìn nó theo chiều ngang.”
Gợi ý của ông đem đến cho những người sử dụng máy vi tính cách thể hiện sự hài hước hoặc trạng thái vui vẻ bằng một nụ cười - hoặc ngược lại, thể hiện một cái chau mày bằng cách chuyển ngoặc đơn đóng thành ngoặc đơn mở: :-(.
ĐH Carnegie Mellon cho biết, “mặt cười” của GS Fahlman đã lan truyền từ trường của họ sang các ĐH khác, sau đó là giới kinh doanh và cuối cùng là toàn thế giới đều sử dụng nó khi mạng internet trở nên phổ biến.
Các giáo sư về khoa học máy tính và ngôn ngữ không biết chính xác ai là người đầu tiên sử dụng biểu tượng này.
“Tôi chưa bao giờ thấy có bằng chứng thuyết phục nào về việc có ai đó đã sử dụng biểu tượng ‘mặt cười’ trước tôi, tôi cũng chưa gặp được ai nói rằng họ đã nghĩ ra biểu tượng này trước tôi,” GS Fahlman tâm sự trên một trang web của trường. “Nhưng rất có thể có ai đó cũng có ý tưởng giống tôi – bởi vì xét cho cùng, nó là một ý tưởng rất đơn giản và hiển nhiên.”
Các biểu tượng khác như “nháy mắt” ;-), "cười ngoác miệng" :-D, "trề môi" :-p, "nhăn nhó" :-S, "nhếch mép" :-\... xuất hiện sau đó. Ngày nay, người ta khó lòng hình dung có thể chat mà không sử dụng các ký tự để tạo ra những biểu tượng giàu sắc thái tình cảm, ông Ryan Stansifer – giáo sư khoa học máy tính của Viện Công nghệ Florida, nói.
“Bây giờ chúng ta đã có những công cụ mạnh, chúng ta không cần dùng các ký tự hai chấm, gạch ngang và ngoặc đơn. Bạn muốn có một mặt cười, bởi vậy tất cả các phầm mềm về chat phải đều phải có sẵn mặt cười đó.” Các chương trình nhắn tin ngày nay thường cung cấp một dãy dài các loại nét mặt từ ngạc nhiên đến bối rối.
GS Fahlman bày tỏ, thật tuyệt vời khi chứng kiến cái biểu tượng lạ mắt trong tin nhắn ngắn ngủi của ông đã lan ra toàn thế giới. “Đôi khi tôi tự hỏi, có bao nhiêu triệu người trên thế giới đã sử dụng các ký tự này, và bao nhiêu người đã nghiêng đầu sang một bên để nhìn mặt cười trong suốt 25 năm qua, kể từ khi nó xuất hiện,” ông nói.
