Tại phiên họp ngày 15/5, Tổng Giám đốc UNESCO và nhiều quốc gia thành viên đã đánh giá cao vai trò và những kết quả đạt được của UNESCO trong việc thực hiện 4 mục tiêu của Chiến lược trung hạn giai đoạn 2022-2029 và các mục tiêu Phát triển bền vững đến năm 2030 của Liên hợp quốc.
Theo báo cáo, 94% công việc được triển khai đúng tiến độ, riêng các lĩnh vực chính như văn hóa, giáo dục, cũng như khoa học đạt 100% tiến độ.
Công ước về giáo dục đại học đã có hiệu lực từ tháng 3/2023 sau khi được 20 nước phê chuẩn.
Các khuyến nghị về Đạo đức trong trí tuệ nhân tạo, Khung toàn cầu về khoa học mở, Thập kỷ khoa học đại dương vì Phát triển bền vững, cũng như các sáng kiến hỗ trợ khủng hoảng tại nhiều quốc gia như: Haiti, Sudan, Afghanistan, Iraq, Lebanon, Ukraine… đạt kết quả tích cực.
Các phát biểu tại phiên khai mạc đều nhấn mạnh, thế giới đang đối diện với nhiều thách thức đa chiều hậu đại dịch, nhất là lạm phát, xung đột vũ trang, biến đổi khí hậu…
Tình hình như vậy đòi hỏi vai trò lớn hơn của chủ nghĩa đa phương, trong đó UNESCO cần tiếp tục phát huy vai trò, đổi mới phương thức làm việc, vượt qua thách thức thiếu hụt vốn, đoàn kết không để xung đột và khác biệt lấn át tiếng nói của hòa bình và ngoại giao.
 |
Thứ trưởng Ngoại giao Hà Kim Ngọc phát biểu tại phiên khai mạc. (Ảnh: MINH DUY) |
Phát biểu tại Phiên khai mạc toàn thể, Thứ trưởng Ngoại giao Hà Kim Ngọc nhấn mạnh, trong bối cảnh có nhiều thách thức sau đại dịch Covid-19, hợp tác đa phương bao gồm UNESCO có tầm quan trọng vô cùng lớn trên tinh thần cởi mở, bao trùm, bình đẳng và cùng có lợi, đồng thời đánh giá cao nỗ lực của Tổng Giám đốc và Ban Thư ký UNESCO trong việc huy động nguồn lực, tiếp cận đa chiều, triển khai hiệu quả chương trình hoạt động, hỗ trợ kịp thời cho một số quốc gia thành viên gặp khủng hoảng.
Về định hướng thời gian tới, Trưởng đoàn Việt Nam đề nghị phân bổ nguồn lực thích hợp cho hai ưu tiên toàn cầu là châu Phi và bình đẳng giới, nhóm Tiểu quốc đảo đang phát triển (SIDS) và thanh niên, phân bổ nhân sự đồng đều giữa các khu vực địa lý.
Thứ trưởng Ngoại giao Hà Kim Ngọc cũng khẳng định cam kết của Việt Nam thúc đẩy hợp tác đa phương và phối hợp chặt chẽ với các nước thành viên để nâng cao vai trò của UNESCO.
Trong mấy năm qua, Việt Nam đã thể hiện vai trò tích cực và chủ động của một quốc gia thành viên, tổ chức một số hoạt động nổi bật như kỷ niệm 50 năm Công ước di sản thế giới và 20 năm Công ước bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể - Thứ trưởng Ngoại giao Hà Kim Ngọc dẫn chứng
"Điều đó cho thấy Việt Nam hợp tác chặt chẽ với UNESCO và các nước thành viên để bảo đảm di sản văn hóa không chỉ là kho báu sống, nguồn sống cho sự đa dạng và sáng tạo văn hóa, mà còn là động lực cho sự phát triển bền vững và một nguồn cảm hứng cho tương lai" - Thứ trưởng Ngoại giao Hà Kim Ngọc nói.
Với mong muốn đóng góp thực chất và hiệu quả hơn nữa vào công việc của UNESCO, Thứ trưởng Ngoại giao Hà Kim Ngọc thông báo quyết định của Việt Nam ứng cử làm thành viên Ủy ban Di sản Thế giới nhiệm kỳ 2023-2027.
Thứ trưởng Ngoại giao Hà Kim Ngọc cũng thông báo về việc tổ chức Hội nghị quốc tế về phát huy vai trò danh hiệu UNESCO phục vụ phát triển bền vững tại Việt Nam dự kiến vào tháng 7/2023, với mục tiêu biến các danh hiệu UNESCO thành trợ lực cho phát triển bền vững và nguồn cảm hứng cho tương lai.
 |
Thứ trưởng Ngoại giao Hà Kim Ngọc gặp Chủ tịch Ủy ban Quốc gia UNESCO của Pháp. (Ảnh: KHẢI HOÀN) |
Trong khuôn khổ của kỳ họp, Thứ trưởng Ngoại giao Hà Kim Ngọc có các cuộc gặp với Chủ tịch Hội đồng Chấp hành Tamarac Rastovac, Chủ tịch Đại hội đồng Santiago Irazabal Mourao, Chủ tịch Ủy ban Di sản Thế giới Haifa Al Morgin cùng trưởng đoàn các nước, như: Pháp, Nga, Trung Quốc, Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE)… để thúc đẩy hợp tác song phương và đa phương với các nước này.
 |
| Thứ trưởng Ngoại giao Hà Kim Ngọc gặp Chủ tịch Ủy ban Di sản Thế giới Haifa Al Morgin. |
Thứ trưởng Ngoại giao Hà Kim Ngọc sẽ có các cuộc gặp với Tổng Giám đốc UNESCO Audrey Azoulay, Phó Tổng Giám đốc UNESCO Xing Qu và Trợ lý Tổng Giám đốc phụ trách đối ngoại Edouard Firmin Matoko để thúc đẩy quan hệ giữa Việt Nam và UNESCO.
Thứ trưởng Hà Kim Ngọc cũng sẽ gặp Giám đốc Trung tâm Di sản Thế giới Lazare Assomo, Tổng Giám đốc ICOMOS Marie Lavenir để trao đổi về tăng cường hợp tác trong công tác bảo vệ và phát huy giá trị các di sản UNESCO tại Việt Nam, cũng như thúc đẩy các hồ sơ của Việt Nam về Hoàng Thành Thăng Long, Vịnh Hạ Long-Quần đảo Cát Bà, Quần thể Di tích và Danh thắng Yên Tử-Vĩnh Nghiêm-Côn Sơn, Kiếp Bạc, Khu Di tích Óc Eo Ba Thê.
 |
Thứ trưởng Ngoại giao Hà Kim Ngọc và Đại sứ, Trưởng Phái đoàn thường trực Việt Nam bên cạnh UNESCO Lê Thị Hồng Vân trao đổi với đại biểu các nước thành viên tham dự kỳ họp. (Ảnh: KHẢI HOÀN) |
Chia sẻ với phóng viên Báo Nhân Dân thường trú tại Pháp, Thứ trưởng Ngoại giao Hà Kim Ngọc nhận định, Kỳ họp lần thứ 216 Hội đồng Chấp hành của UNESCO đã diễn ra vào một thời điểm rất đặc biệt-Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vừa mới công bố đại dịch Covid-19 đã kết thúc.
"Do đó, UNESCO cùng với cộng đồng thế giới đang dần chuyển sang một giai đoạn đặc biệt không kém, vừa phải ứng phó với rất nhiều cách thức một lúc từ lạm phát, các vấn đề xung đột, biến đổi khí hậu, y tế, lương thực, năng lượng, chuyển đổi kỹ thuật số và các vấn đề an ninh toàn cầu khác, đồng thời là phải làm thế nào để phát huy vai trò của UNESCO với thế giới" - Thứ trưởng Hà Kim Ngọc nhận định.
Theo Thứ trưởng Hà Kim Ngọc, Việt Nam đã nỗ lực hoàn thành nhiệm vụ trong nửa nhiệm kỳ làm thành viên Hội đồng Chấp hành, được đánh giá là một thành viên rất tích cực và có trách nhiệm tham gia hoạt động của UNESCO.
"Đây là một cơ hội rất lớn của Việt Nam để có thể gặp gỡ từ lãnh đạo Ban Thư ký và tiếp xúc với các nước thành viên để tăng cường hợp tác giữa Việt Nam với UNESCO, cũng như với các nước để cùng xử lý những vấn đề toàn cầu, đồng thời xử lý các vấn đề song phương. Việt Nam được tín nhiệm với nhiều đề cử danh hiệu trong thời gian gần đây" - Thứ trưởng Hà Kim Ngọc đánh giá.
Việt Nam đã tham gia vào hầu hết những cơ chế quan trọng nhất của UNESCO, từ Hội đồng Chấp hành, cho tới Ủy ban liên chính phủ bảo vệ di sản phi vật thể, Phó Chủ tịch của Ủy ban liên chính phủ về bảo vệ và phát huy đa dạng về biểu đạt văn hóa. Có thể nói, trong thời gian vừa qua, Việt Nam đã rất chủ động, tích cực và có trách nhiệm đóng góp vào các hoạt động của các cơ chế của UNESCO nói chung.
Đối với khóa 216 của Hội đồng Chấp hành, Việt Nam đã đóng góp vào từng chương trình, nội dung, kế hoạch hoạt động cụ thể cho tới kế hoạch ngân sách hay vấn đề nhân sự cho giai đoạn tới.
Thứ trưởng Hà Kim Ngọc cho biết, trong quá trình trao đổi với phái đoàn Việt Nam, lãnh đạo UNESCO, Ban Thư ký và phái đoàn các nước tỏ ra hào hứng và hoan nghênh đóng góp tích cực của Việt Nam, bày tỏ tin tưởng rằng Việt Nam sẽ tiếp tục phát huy được vai trò tích cực.
Sự hợp tác giữa Việt Nam và UNESCO mang tính hai chiều. UNESCO tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong việc cung cấp các kiến thức, tri thức, các công cụ hướng dẫn để giúp Việt Nam có thể tiếp cận với những tiêu chuẩn về văn hóa, giáo dục, khoa học ở quy mô toàn cầu.
Chính Việt Nam cũng đóng góp vào việc nâng cao vai trò của UNESCO, phát huy vai trò của tổ chức mang tầm vóc toàn cầu này đến gần hơn với người dân, cũng như là đối với thế giới.
Kỳ họp lần thứ 216 Hội đồng Chấp hành của UNESCO sẽ tiếp diễn đến ngày 25/5 tại Paris với chương trình nghị sự gồm gần 50 đề mục, trải rộng trên tất cả các lĩnh vực: giáo dục, văn hóa, khoa học, nhân sự, quản lý, quan hệ đối ngoại. Hội đồng Chấp hành dự kiến sẽ dành nhiều thời gian thảo luận về dự thảo Chương và Ngân sách giai đoạn 2024-2025 trong bối cảnh ngân sách hiện nay của UNESCO không đáp ứng được các chương trình và hoạt động đề ra.
