Ngày 9-11, tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khoá XIV, trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Kim Bé (đoàn Kiên Giang), Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam thừa nhận rằng, đúng như đại biểu phản ánh, là có tình trạng các bệnh nhân chữa bệnh bằng BHYT nhưng vẫn phải ra hiệu thuốc mua theo đơn của bác sĩ điều trị.
Để khắc phục triệt để tình trạng này, cần phải nhìn nhận đúng nguyên nhân, và theo Phó Thủ tướng có hai nguyên nhân chính.
Thứ nhất, nhiều ý kiến, kể cả các bác sĩ, nói rằng chính sách thanh toán của BHYT không phù hợp, Phó Thủ tướng nói, điều đó đúng sự thực nhưng có căn nguyên. Hiện nay, mệnh giá một người đóng trung bình BHYT, có tăng lên nhưng mới đạt 1,1 triệu đồng/người/năm, so với các nước trong khu vực như Philippines chỉ bằng 1/3, so với Thái Lan chỉ bằng 1/4.
Trong khi đó, Việt Nam sản xuất được nhiều thuốc nhưng hơn 90% nguyên liệu vẫn phải nhập từ nước ngoài nên giá thuốc theo mặt bằng quốc tế. Mặc dù rất cố gắng để giảm giá thuốc rẻ hơn các nước trong ASEAN nhưng cũng chỉ rẻ hơn 10-15%, vì vậy, BHYT không thể thanh toán tất cả các loại thuốc, mà chỉ thanh toán những loại thuốc tạm gọi là thông thường, còn những loại thuốc đắt tiền, thuốc phát minh (gọi là biệt dược gốc) thì nhiều loại người bệnh phải bỏ tiền túi. Hiện nay, hằng năm, chi phí tiền thuốc vào khoảng 120.000 tỷ đồng, BHYT thanh toán khoảng 36-37%.
“Để khắc phục vấn đề này, cần phải duy trì, tăng tỷ lệ bao phủ BHYT, hiện đạt 90,7%, và phải tăng mệnh giá. Muốn vậy, thu nhập người dân phải tăng lên, phần ngân sách nhà nước hỗ trợ cũng phải có nguồn thu nhiều hơn. Đây là một quá trình dài hơi, liên tục, chúng ta phải tiếp tục cố gắng” - Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chỉ ra.
Nguyên nhân thứ hai, nhiều bệnh nhân phản ánh và đánh giá rằng do có tiêu cực, sự móc nối giữa bác sĩ điều trị và các trình dược viên, các công ty thuốc, nhà thuốc, kê đơn ra để ăn hoa hồng.
“Việc này trong nhiều năm ngành y tế đã chỉ đạo rất quyết liệt và có thể nói rằng có hiện tượng đó nhưng không phải là tất cả” - Phó Thủ tướng khẳng định. Để khắc phục, cần công khai, minh bạch hết bằng công nghệ thông tin. “Chúng ta có đến hơn 20.000 loại thuốc và dịch vụ, hàng triệu lượt khám, chữa bệnh một năm thì để kiểm soát được phải tin học hóa”. Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Y tế và những năm vừa rồi đã thực hiện rất tốt, Phó Thủ tướng nói trước Quốc hội.
Trong thời gian được phân công trực tiếp điều hành Bộ Y tế, cùng với việc chỉ đạo chống dịch Covid-19, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết, ông cùng lãnh đạo Bộ Y tế đã tập trung quyết liệt thực hiện đẩy nhanh tốc độ tin học hóa, hoàn thành cung cấp dịch vụ công trực tuyến cấp 4, nền tảng khám chữa bệnh từ xa, từng bước công bố thông tin liên quan đến quản lý ngành y tế,…
Để thực hiện công tác này tốt hơn nữa, theo Phó Thủ tướng, tới đây Bộ Y tế sẽ tiếp tục thực hiện kết nối hệ thống quản lý các cơ sở y tế, nhà thuốc, thực hiện hóa đơn điện tử, bệnh án điện tử, đẩy mạnh liên thông xét nghiệm…
