Trục lợi từ thiện: Các vụ việc được dư luận quan tâm đều nằm trong tầm ngắm của Bộ Công an

Năm 2024 vừa qua, trong khi cả nước chống và khắc phục cơn bão số 3 tại các tỉnh miền núi phía bắc, rất nhiều người, hội nhóm lên mạng xã hội kêu gọi từ thiện với mục đích hỗ trợ đồng bào bị ảnh hưởng bởi thiên tai. Vốn dĩ đây là một hành động cao cả, tương thân tương ái. Tuy nhiên, bên cạnh đó không ít kẻ lợi dụng mạng xã hội để lừa đảo, trục lợi.

Tại Quảng Ninh, 1 trong những tỉnh bị thiệt hại nặng nề, đã xuất hiện Fanpage trên mạng xã hội Facebook giả mạo Hội Chữ thập đỏ tỉnh Quảng Ninh kêu gọi quyên góp, ủng hộ.

Trung tuần tháng 3/2025, Công an tỉnh Nghệ An đã đưa cảnh báo về chiêu trò thay đổi nội dung đã đăng tải trên mạng xã hội để kêu gọi từ thiện, lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Theo đó, trên trang cá nhân Facebook có tên “Khanh Hoang” đăng tải nội dung tìm con trai 4 tuổi bị bắt cóc. Hàng chục nghìn lượt đã chia sẻ thông tin với mong muốn lan tỏa thông tin rộng khắp để người cha có thể tìm con một cách nhanh nhất. Tuy nhiên chỉ sau 2 tiếng, hình ảnh bé trai “mất tích” được thay bằng hình ảnh người bệnh, nội dung cũng được thay bằng lời kêu gọi quyên góp từ thiện, đính kèm số tài khoản cá nhân.

Một phương thức khác các đối tượng lừa đảo sử dụng đó là đăng tải, chia sẻ về hoàn cảnh của một cá nhân nào đó có hoàn cảnh thương tâm, khó khăn, hoạn nạn, bệnh tật... để kêu gọi giúp đỡ. Tháng 5/2024, Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an tỉnh Đắk Nông bắt giữ đối tượng Vy Bảo Châu trú huyện Định Quán, tỉnh Đồng Nai do giả mạo những tổ chức từ thiện uy tín, rồi đăng tải các bài viết có nội dung về những người có số phận bất hạnh, sau đó đính kèm số tài khoản chính thống của các tổ chức từ thiện.

Tiếp đó, đối tượng vào phần bình luận nói rằng thông tin số tài khoản trên bài bị lỗi, kêu gọi ủng hộ vào số tài khoản mà Châu cung cấp. Vì lòng trắc ẩn, thiếu cảnh giác, nhiều người đã chuyển tiền vào tài khoản này. Từ tháng 6/2023 đến khi bị bắt giữ, Châu chiếm đoạt tổng cộng hơn 400 triệu đồng từ gần 700 người khắp cả nước.

Cuối tháng 9/2024, Công an tỉnh Thừa Thiên Huế bắt giữ Lê Trung Thành (xã Lộc An, huyện Phú Lộc) về hành vi Lừa đảo chiếm đoạt tài sản bằng hình thức kêu gọi từ thiện. Lê Trung Thành mạo danh nhà sư, lập trang facebook “Mái Ấm Tình Thương”, sao chép những bài viết kêu gọi hỗ trợ các hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn tỉnh, sửa số tài khoản nhận tiền, đăng tải lên. Tổng số tiền đối tượng chiếm đoạt từ cuối năm 2021 đến đầu năm 2024 là khoảng 400 triệu đồng.

Trước đó, vào tháng 3/2024 Công an huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với đối tượng Nguyễn Thị Kim Phượng ở tỉnh Ninh Thuận về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Theo kết quả điều tra, chị H.T.D.M có em trai, trú tại xã Cư K’nia, huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, bị bệnh nặng, đang điều trị tại bệnh viện Nhi đồng 2 - Thành phố Hồ Chí Minh. Do hoàn cảnh khó khăn, chị M lên Facebook kêu gọi lòng hảo tâm quyên góp để trả tiền viện phí cho em. Chị P.T.H.T, giáo viên trên địa bàn xã Cư K’nia, có quen biết chị M, đã sử dụng tài khoản facebook “Phạm Hạ” đứng ra kêu gọi từ thiện giúp chị M. Tháng 1/2024, Phượng truy cập mạng xã hội, gặp tài khoản “Phạm Hạ” kêu gọi quyên góp, cũng lập tài khoản Zalo trùng tên với mục đích giả danh.

Sau đó, Phượng kết bạn Zalo, nhắn tin đề nghị chị T chuyển số tiền mọi người đã ủng hộ cho Phượng, để xuống trao tận tay gia đình chị M. Do tin tưởng, chị T đã hai lần chuyển khoản, số tiền 44 triệu đồng cho Phượng. Cùng hành vi trên, Công an tỉnh Đắk Nông đấu tranh làm rõ đối tượng Hoàng Công Trường (sinh năm1986, trú tại quận Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh) lừa đảo chiếm đoạt 5,6 tỷ đồng từ 6 nghìn người trong cả nước.

Tin liên quan

Tỉnh táo trước lời kêu gọi từ thiện

Sự tham gia của những người nổi tiếng, người có ảnh hưởng, thể hiện sự sẻ chia và trách nhiệm với cộng đồng, rất đáng được trân trọng. Tuy nhiên, bên cạnh những người âm thầm làm từ thiện bằng cái tâm cũng có không ít trường hợp dùng ảnh hưởng cá nhân đứng ra kêu gọi được một số tiền lớn từ sự ủng hộ của cộng đồng, song việc chi các khoản tiền này không minh bạch đã khiến dư luận lo ngại bị trục lợi.

Gần đây nhất, trên mạng xuất hiện những nghi vấn về TikToker Phạm Thoại và “Mẹ bé Bắp”. Tại buổi họp báo về tình hình công tác công an quý I/2025, Thiếu tướng Tô Cao Lanh, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội (Bộ Công an), khẳng định lực lượng công an luôn theo dõi sát sao các vụ việc gây chú ý trong dư luận.

Thiếu tướng Tô Cao Lanh khẳng định: Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của lực lượng Công an là nắm tình hình, nhận diện các phương thức, thủ đoạn phạm tội của tội phạm. Do đó, những vụ việc được dư luận xã hội quan tâm đều được Bộ Công an và công an các đơn vị, địa phương theo dõi sát. Việc cá nhân, tổ chức đứng ra kêu gọi ủng hộ, hỗ trợ những trường hợp khó khăn, gặp bệnh hiểm nghèo là nghĩa cử cao đẹp, nhân văn, đúng với truyền thống dân tộc Việt Nam song cần tuân thủ quy định tại Nghị định số 93/2021/NĐ-CP ngày 27/10/2021 của Chính phủ.

Lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua thủ đoạn kêu gọi ủng hộ từ thiện trên mạng xã hội không phải là hình thức mới; tuy nhiên với những “kịch bản” mà các đối tượng lừa đảo đưa ra ngày càng tinh vi, xảo quyệt do đó vẫn nhiều người bị lừa đảo. Để đấu tranh có hiệu quả với loại tội phạm này, bên cạnh sự vào cuộc quyết liệt của lực lượng Công an, mỗi người dân cần nêu cao tinh thần cảnh giác, chủ động phòng ngừa, tích cực đấu tranh với tội phạm lừa đảo trên không gian mạng.

Bộ Công an khuyến cáo người dân cần nâng cao cảnh giác, kiểm chứng kỹ lưỡng thông tin trước khi quyết định đóng góp từ thiện, tránh bị các đối tượng xấu, tội phạm lừa đảo. Nếu phát hiện dấu hiệu không minh bạch, hành vi lợi dụng kêu gọi từ thiện để lừa đảo, người dân có quyền yêu cầu giải trình hoặc báo cáo cơ quan chức năng để được xử lý kịp thời hoặc tố giác tội phạm ngay cho cơ quan Công an địa phương để được hỗ trợ và xử lý nhanh nhất.

Tin liên quan

Tránh tiếp tay cho tội phạm lừa đảo qua mạng

Cơ quan công an lưu ý các tổ chức, cá nhân khi đứng ra kêu gọi từ thiện qua mạng xã hội, chỉ cung cấp 1 tài khoản ngân hàng duy nhất. Để lòng tốt được trao gửi đúng chỗ, những người có tấm lòng thiện nguyện nên lựa chọn ưu tiên đóng góp cho các quỹ, chương trình từ thiện do Nhà nước, đoàn thể, quỹ xã hội, quỹ từ thiện được cơ quan có thẩm quyền cấp phép đứng ra tổ chức, hoạt động minh bạch.