Trọng tâm chiến lược của Mỹ

Căng thẳng Mỹ-Nga liên quan khủng hoảng Ukraine nổi lên là tâm điểm chương trình nghị sự đối ngoại của Nhà trắng, song Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Antony Blinken (A.Blin-ken) vẫn thực hiện chuyến công du tới một loạt nước châu Á-Thái Bình Dương. Động thái này tái khẳng định trọng tâm chiến lược dài hạn của Washington.

Một góc Nhà Trắng (Mỹ) chụp ngày 18/1/2021. (Nguồn: Reuters)
Một góc Nhà Trắng (Mỹ) chụp ngày 18/1/2021. (Nguồn: Reuters)

Trong một cuộc họp báo trước chuyến công du của người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ned Price (N.Prai-xơ) được hỏi liệu Bộ trưởng Blinken có cân nhắc hủy chuyến đi trong bối cảnh căng thẳng chung quanh khủng hoảng Ukraine leo thang hay không. Đáp lời, ông Price nhấn mạnh: Mỹ có khả năng “làm nhiều việc cùng lúc” và Bộ trưởng Blinken vẫn “tập trung phần lớn” vào cuộc khủng hoảng Ukraine. Ông Price cho biết thêm, trong chuyến đi lần này, Bộ trưởng Blinken sẽ duy trì liên lạc về vấn đề Ukraine.

Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Blinken ngày 9/2 đặt chân tới thành phố Melbourne của Australia, bắt đầu chuyến công du Thái Bình Dương kéo dài 1 tuần để tham gia các cuộc họp với các đồng minh quan trọng. Sự kiện nổi bật trong 3 ngày người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ ở Australia là cuộc gặp mặt của các Bộ trưởng Ngoại giao thuộc nhóm Bộ tứ, gồm Mỹ, Australia, Ấn Độ và Nhật Bản, diễn ra hôm nay (11/2).

Nỗ lực ngoại giao liên quan đến vấn đề Triều Tiên và mối quan tâm đối với các quốc đảo ở Thái Bình Dương, nơi các quan chức Mỹ cho rằng đối thủ cạnh tranh của Mỹ đang tăng cường tầm ảnh hưởng, được cho là những nội dung chính trong cuộc thảo luận tại Melbourne của các quan chức ngoại giao hàng đầu thuộc Bộ tứ. Bên cạnh đó, các đại diện thành viên nhóm Bộ tứ cũng dự kiến thảo luận về cách thức đẩy mạnh triển khai các mục tiêu, nhất là nỗ lực cung cấp vắc-xin ngừa Covid-19 cho khu vực Đông Nam Á trước Hội nghị các nhà lãnh đạo nhóm Bộ tứ dự kiến diễn ra vào tháng 5 tới tại Nhật Bản, trong đó nhiều khả năng Tổng thống Mỹ Joe Biden (G.Bai-đơn) sẽ tham dự. Trong khi đó, chính sách khí hậu và thách thức an ninh là những vấn đề trọng tâm tại các cuộc trao đổi giữa Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ với Thủ tướng Fiji và các nhà lãnh đạo các quốc đảo Thái Bình Dương.

Bộ trưởng Blinken sẽ cùng những người đồng cấp Nhật Bản và Hàn Quốc tiến hành hội đàm 3 bên tại Hawaii, trong đó tập trung vào vấn đề Triều Tiên. Các trưởng đoàn đàm phán hạt nhân 3 bên cũng có cuộc thảo luận. Các cuộc gặp lần này diễn ra trong bối cảnh Bình Nhưỡng vừa triển khai nhiều vụ phóng thử tên lửa gây nhiều quan ngại. Riêng trong tháng 1 vừa qua, Triều Tiên đã thực hiện 7 vụ thử tên lửa, trong đó vụ phóng tên lửa đạn đạo tầm trung (IRBM) đánh dấu vụ thử tên lửa tầm xa nhất kể từ sau khi Triều Tiên phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) hồi tháng 11/2017.

Chuyến đi của Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ tới Thái Bình Dương diễn ra vài ngày sau khi Trung Quốc và Nga ra tuyên bố khẳng định “quan hệ đối tác chiến lược không giới hạn” giữa hai nước. Giới chuyên gia thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ về khu vực Đông Á cảnh báo rằng, căng thẳng gia tăng với phương Tây đã củng cố quan hệ giữa Nga và Trung Quốc, trong khi quan hệ Mỹ-Trung Quốc được đánh giá là tụt xuống mức thấp nhất trong vài thập niên qua trong nhiều vấn đề. Trong khi đó, giới phân tích đánh giá rằng, việc cựu Tổng thống Donald Trump (Đ.Trăm) rút Mỹ khỏi khuôn khổ thương mại hiện mang tên Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) đã làm suy giảm khả năng can dự của Mỹ đối với khu vực châu Á-Thái Bình Dương.

Trong bối cảnh ấy, chuyến công du của Bộ trưởng Blinken nhằm khẳng định lại tầm quan trọng cũng như thách thức đối với Washington tại khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Mỹ mong muốn tái khẳng định hiệp ước đối tác an ninh ba bên giữa Mỹ với Anh và Australia (AUKUS), cũng như nâng tầm hợp tác nhóm Bộ tứ, qua đó thể hiện và mở rộng cam kết của Washington đối với khu vực chiến lược được cho là trọng tâm chính sách đối ngoại của Mỹ.